Nowe zasady odliczania podatku VAT przy zakupie samochodu osobowego

Nowelizacja ustawy od podatku towarów i usług zmienia definicję samochodu osobowego, od zakupu którego możliwe jest pełne odliczenie naliczonego podatku. Zmiany "samochodowe" wchodzą w życie z upływem 90 dni od dnia ogłoszenia ustawy- 22.08.2005 r. czyli później niż pozostała część nowelizacji. Zmiana ta jest przez wielu ekspertów krytykowana i oceniana przez jako sprzeczna z prawem unijnym. Wprowadzone zostały nowe kryteria, na skutek których samochody, w przypadku których do tej pory przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT całości mogą nie być takimi po wejściu w życie noweli. Z ustawy został usunięty wzór Lisaka, obecnie nie ma znaczenia ładowność samochodu. W przypadku niepełnego odliczenia nowela podniosła kwotę odliczenia z 50% do 60% zapłaconego podatku VAT wzrósł również maksymalny limit odliczenia z 5.000 zł do 6.000 zł.

Jakie jest podstawowe kryterium podziału samochodów?

Możliwość odliczenia- zarówno pełnego jaki i częściowego dotyczy jedynie pojazdu wykorzystywanego do wykonywania czynności opodatkowanych. Przy zakupie samochodów prawo do pełnego odliczenia naliczonego podatku VAT będzie miał przedsiębiorca kupujący samochód o dopuszczalnej ładowności powyżej 3,5t. W przypadku samochodów o ładowności mniejszej niż 3,5 t - ustawa podtrzymuje podział na dwie kategorie:

• samochody od zakupu których można odliczyć całość naliczonego podatku

• samochody przy zakupie których można odliczyć jedynie część

Kiedy można odliczyć całość naliczonego podatku?

Jedną z najbardziej krytykowanych zmian jest nowa definicja samochodu osobowego dla celów podatku VAT Z ustawy zniknął obowiązujący do tej pory wzór Lisaka służący kwalifikacji samochodu osobowego, od zakupu którego przysługuje zwrot całej kwoty zapłaconego podatku.

Obecnie wprowadzono sześć grup takich pojazdów. Są to pojazdy:

• mające jeden rząd siedzeń oddzielony od części przeznaczonej do przewożenia ładunku ścianą lub trwałą przegrodą- klasyfikowanych na podstawie prawa o ruchu drogowym do podrodzaju wielozadaniowy, van;

• mające więcej niż jeden rząd siedzeń, oddzielonych od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi przekracza 50 proc. długości pojazdu; (czyli w przypadku gdy część przeznaczona do przewozu ładunku przekracza połowę długości pojazdu)

• mające otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;

• mające kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

• będące pojazdami specjalnymi w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT;

• są konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.

Z powyższego wynika, że samochody, w przypadku których do tej pory przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT w całości ponieważ posiadały określoną ładowność- mogą nie być takimi po wejściu w życie noweli

W jaki sposób dokumentuje się spełnienie wymagań uprawniających do całościowego odliczenia podatku?

Spełnienie wymagań wyliczonych w pierwszych czterech punktach paragrafu poprzedniego stwierdzane jest przez okręgową stację kontroli pojazdów w drodze zaświadczenia. Kopię tego zaświadczenia należy przesłać naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni od otrzymania. Jeżeli natomiast pojazd na skutek dokonanych w nim zmian przestaje spełniać wymagania, podatnik w ciągu 7 dni od ich zaistnienia obowiązany jest do zawiadomienia naczelnika urzędu. Ponadto jeżeli zmiany te zostaną dokonane w ciągu 12 miesięcy od momentu otrzymania faktury lub dokumentu celnego- podatnik musi skorygować kwotę podatku naliczonego w całości w rozliczeniu za okres , w którym dokonano tych zmian.

Należy pamiętać o tym, że jeżeli zaświadczenie będzie zawierać dane sprzeczne z rzeczywistością – odliczenie w ogóle nie będzie przysługiwać, a ponadto jest to wykroczenie karane grzywną w wysokości 500 zł.

Kiedy można odliczyć jedynie część zapłaconego podatku VAT?

Jeżeli pojazd wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych nie spełnia wymogów uprawniających do odliczenia naliczonego podatku w całości, możliwym jest odliczenie części zapłaconego podatku. Nowela podniosła kwotę „niepełnego” odliczenia z 50% do 60% zapłaconego podatku VAT oraz podniosła maksymalny limit odliczenia z 5.000 zł do 6.000 zł.

Przykład: Ile podatku będzie mógł odliczyć podatnik kupujący samochód o wartości netto 50. 000 zł z naliczonym podatkiem VAT równym 11.000 zł ?

Przedsiębiorca będzie mógł odliczyć: 60% z 11.000 zł (a więc 6.600 zł), pod warunkiem że kwota ta nie przekracza kwotowego limitu 6.000 zł (a więc w naszym przypadku nie może odliczyć 6.600 zł, lecz jedynie 6.000 zł).

Z analizy przepisów wynika, iż z całościowego odliczenia w wysokości 60% naliczonego podatku będą mogli skorzystać podatnicy kupujący samochody o wartości netto oscylującej w granicach 45.000 zł.

Dodatkowa możliwość odliczania naliczonego podatku VAT w całości!

W przypadku użytkowania samochodu na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej o podobnym charakterze zarejestrowanej do 15 czerwca bieżącego roku !!!!! istnieje możliwość odliczania całego podatku VAT zawartego w ratach leasingowych, nawet jeżeli samochód ten nie spełnia wymogów ustawy po nowelizacji (ale spełnia warunki sprzed noweli).

Co z możliwością odliczenia podatku VAT od zakupionego paliwa?

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 3 w przypadku zakupu paliwa silnikowego, oleju napędowego oraz gazu wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 t możliwość odliczenia naliczonego podatku VAT nie istnieje. Wysokość tego podatku będzie zaliczana więc do kosztów uzyskania przychodu.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U.  2005 r., Nr 14, poz. 113),

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 r., Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Zespół
e-prawnik.pl