Przedawnienie roszczeń z umów o roboty budowlane
Jedną z podstawowych reguł prawa cywilnego jest przedawnianie się roszczeń majątkowych. Wyrażona ona została w art. 117 §1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z brzmieniem powyższego przepisu z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Przedawnienie roszczenia nie powoduje, że wygasa ono z mocy prawa, ale przekształca się ono w roszczenie naturalne. Umożliwia to dłużnikowi uchylenie się od jego zaspokojenia.
Terminy przedawnienia roszczeń na gruncie Kodeksu cywilnego należy podzielić na dwie grupy:
- Ogólne terminy przedawnienia,
- Szczególne terminy przedawnienia.
Ogólne terminy przedawnienia powinny być traktowane jako zasada przy analizie czy określone roszczenie uległo przedawnieniu. Uregulowane one zostały w art. 118 KC. Zgodnie z jego treścią, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Z kolei przepisy szczególne określające odmienne terminy przedawnienia poszczególnych roszczeń wyłączają zastosowanie art. 118 KC. Za przepisy szczególne względem ogólnych terminów przedawnienia należy uznać m.in. regulacje odnoszące się do konkretnych rodzajów stosunków prawnych zawartych w części szczególnej Księgi Trzeciej Kodeksu cywilnego – Zobowiązań.
Jedną z umów regulowanych przepisami Kodeksu cywilnego jest umowa o roboty budowlane. Do umowy tej stosuje się przepisy art. 647 i nast. Kodeksu cywilnego. Należy jednakże wskazać, że powyższe przepisy określają jedynie najistotniejsze warunki jakim odpowiadać powinna umowa o roboty budowlane. Nie regulują one szczegółowo zagadnienia przedawnienia roszczeń z niej wynikających. Zgodnie z art. 656 §1 KC, do skutków opóźnienia się przez wykonawcę z rozpoczęciem robót lub wykończeniem obiektu albo wykonywania przez wykonawcę robót w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, do rękojmi za wady wykonanego obiektu, jak również do uprawnienia inwestora do odstąpienia od umowy przed ukończeniem obiektu stosuje się odpowiednio przepisy o umowie o dzieło. Mając na uwadze powyższe, należy rozważyć, które przepisy traktujące o przedawnieniu roszczeń należy stosować względem roszczeń wynikających z umowy o roboty budowlane. Zgodnie z art. 646 KC roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Odmienny pogląd zakładał, że z racji braku szczególnej regulacji, do umowy o roboty budowlane powinno stosować się ogólne przepisy terminów przedawnienia wynikających z art. 118 KC.
Kwestia ta rozstrzygnięta została w drodze uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., sygn. III CZP 63/01. W uchwale Sąd Najwyższy wskazał, że roszczenia wynikające z umowy o roboty budowlane przedawniają się w terminach określonych w art. 118 KC. Zgodnie z powyższym stanowiskiem, roszczenia z umów o roboty budowlane przedawniać się będą w dwóch, zróżnicowanych terminach. W przytoczonej uchwale Sąd Najwyższy podniósł: „W pierwszym przypadku, roszczenie wykonawcy, który zawodowo zajmuje się oddawaniem obiektów budowlanych, skierowane do inwestora nie prowadzącego działalności gospodarczej w tym zakresie, ulegnie bowiem przedawnieniu już po upływie trzech lat, natomiast inwestor będzie mógł skutecznie wystąpić z własnym roszczeniem skierowanym przeciwko takiemu wykonawcy przed upływem aż dziesięcioletniego terminu przedawnienia.”.
Podsumowując, roszczenia z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o roboty budowlane przedawniać się będą bądź z upływem 3 lat od dnia ich wymagalności, jeżeli roszczenia te istnieją pomiędzy podmiotami profesjonalnymi, bądź też z upływem lat 10 gdy jedną ze stron umowy będzie inwestor posiadający status konsumenta.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?