Jakie zmiany w stawkach VAT wprowadzono w związku z epidemią?

Przesunięcie terminu stosowania matrycy stawek VAT

Z dniem 31 marca 2020 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568) m.in. w zakresie przesunięcia terminu stosowania tzw. nowej matrycy VAT z 1 kwietnia na 1 lipca 2020 r. (art. 63 zmieniający ustawę z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. poz. 1751, z późn. zm.).

Wprowadzone zmiany oznaczają, że do celów stosowania przepisów dotyczących stawek VAT do 30 czerwca 2020 r. będzie stosowana Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) – stosowne zmiany w tym zakresie zostały wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 marca 2020 r. (Dz.U. poz. 556) zmieniającym rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

Wiążące informacje stawkowe (WIS) wydane do 30 czerwca 2020 r. będą zapewniały podatnikom ochronę dla czynności podlegających opodatkowaniu wykonywanych od 1 lipca 2020 r. – wyjątek – WIS, których przedmiotem są wydawnictwa książkowe, nuty, mapy i wydawnictwa prasowe, w tym e-booki i e-prasa (tu nowe stawki są stosowane już od 1 listopada 2019 r.).

Obniżone stawki

Stawka VAT 0% dla nieodpłatnych dostaw (darowizn) komputerów przenośnych, takich jak laptopy i tablety, dokonywanych na rzecz podmiotów, w których realizowane jest nauczanie

Darowizny tabletów i laptopów ze stawką 0% można dokonać na rzecz:

• placówek oświatowych (tj. wskazanych jednostek objętych systemem oświaty – m.in. szkół i przedszkoli, uczelni, placówek opiekuńczo-wychowawczych),
• organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych oraz operatora OSE tj. Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej – w celu dalszego nieodpłatnego przekazania placówkom oświatowym,
• organów prowadzących szkołę lub placówkę (jednostki samorządu terytorialnego – np. gmina, powiat, ministrowie, jak również inne osoby prawne oraz osoby fizyczne, które mogą prowadzić szkoły i placówki systemu oświaty na podstawie przepisów Prawa oświatowego) – w celu dalszego nieodpłatnego przekazania prowadzonym placówkom oświatowym.

Warunek – zawarcie pisemnej umowy darowizny pomiędzy podatnikiem a jednym z ww. podmiotów, na którego rzecz dokonywana jest darowizna sprzętu komputerowego.

Dodatkowo, w przypadku dokonania darowizny na rzecz:

• organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych oraz operatora Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej – wymagane jest posiadanie przez podatnika kopii umowy darowizny tego sprzętu dokonanej przez te organizacje na rzecz placówek oświatowych,
• organów prowadzących szkołę lub placówkę – wymagane jest, aby z umowy zawartej pomiędzy podatnikiem a tym podmiotem wynikało, że sprzęt komputerowy zostanie nieodpłatnie przekazany do prowadzonej przez niego placówki oświatowej.

Stawka 0% może być stosowana do darowizn dokonanych w okresie od 22 kwietnia 2020 r. do 30 czerwca 2020 r.

Stawka VAT 0% dla darowizn towarów związanych z ochroną zdrowia

Stawkę 0% VAT można stosować do nieodpłatnego przekazania określonych towarów na cele związanych ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2.

Przedmiotem darowizny mogą być wymienione w rozporządzeniu:

• wyroby medyczne oraz wyroby medyczne do diagnostyki in vitro (diagnostyka – łac. In vitro – na szkle),
• szkło laboratoryjne i aparatura laboratoryjna,
• produkty lecznicze oraz substancje czynne,
• produkty biobójcze – wyłącznie środki dezynfekujące,
• specjalistyczne testy diagnostyczne służące do analizy i wykrywania czynników patogennych w organizmie człowieka, wodzie, powietrzu i glebie,
• środki ochrony indywidualnej – wyłącznie maski, osłony/szyby ochronne na twarz, gogle, okulary ochronne, kombinezony, ochraniacze na buty, czepki i rękawice.

• gencji Rezerw Materiałowych lub Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych, czyli podmiotów zajmujących się centralną dystrybucją takich towarów,
• podmiotów wykonujących działalność leczniczą wpisanych do wykazu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 tzw. ustawy COVID, czyli np. szpitalom, podmiotom udzielającym świadczeń w ramach ratownictwa medycznego czy transportu sanitarnego, które zostały wyznaczone do działań w zakresie zwalczania COVID-19,
• określonych jednostek opieki społecznej – tj. domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych w tym z usługami opiekuńczymi, ośrodków wsparcia, rodzinnych domów pomocy oraz domów pomocy społecznej.

Stawka 0% może być stosowana do darowizn dokonanych do 31 sierpnia 2020 r. (od 1 lutego 2020 r. dla darowizn na rzecz: Agencji Rezerw Materiałowych, Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych oraz tzw. szpitali jednoimiennych, a dla darowizn na rzecz pozostałych podmiotów od 25 kwietnia 2020 r.).

Warunek – zawarcie pisemnej umowy darowizny pomiędzy podatnikiem a obdarowanym podmiotem, z której będzie wynikało, że towary będą przeznaczone na cele związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS CoV-2.

W przypadku dokonania darowizny przed opublikowaniem rozporządzenia z 25 marca 2020 r. (tj. w okresie od 1 lutego do 24 marca br.) wystarczające jest potwierdzenie na piśmie przez darczyńcę i obdarowanego dokonania darowizny.

Stawka 0% dla dostaw produktów leczniczych sprowadzonych do Polski, które są finansowane ze środków zgromadzonych w trakcie realizowanych zbiórek publicznych

Stawka 0% dotyczy dostawy na terenie kraju sprowadzonych z zagranicy (z państw Unii Europejskiej lub krajów trzecich) zdefiniowanych w rozporządzeniu produktów leczniczych.

Preferencja obejmuje leki przeznaczone do przeprowadzenia terapii, które pierwotnie miały być prowadzone za granicą, ale w związku z ograniczeniami możliwości opuszczania terytorium kraju w czasie epidemii ogłoszonej w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, jedynym wyjściem dla ratowania zdrowia i życia było sprowadzenie leków do Polski. Środki na takie terapie bardzo często były zbierane w ramach prowadzonych zbiórek publicznych.

Stawka 0% stosowana jest do dostaw produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, oraz tych, które uzyskały pozwolenie wydane przez Radę Unii Europejskiej lub Komisję Europejską, spełniających łącznie następujące warunki:

• były uprzednio przedmiotem importu towarów na terytorium kraju lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
• ich zakup jest finansowany ze środków pochodzących ze zbiórek publicznych organizowanych przez organizacje pożytku publicznego,
• służą terapii, której przeprowadzenie poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej stało się niemożliwe lub nadmiernie utrudnione z uwagi na ograniczenia nałożone w wyniku stanu epidemii ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.

• organizacji pożytku publicznego, że zbiórka środków na sfinansowanie zakupu produktów leczniczych jest przeprowadzana jako zbiórka publiczna zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych;
• nabywcy, że produkty te będą wykorzystane do terapii na terytorium kraju.

Stawka 8% dla dostaw produktów biobójczych, które mają właściwości odkażające (dezynfekujące)

W związku ze stanem epidemii środki dezynfekujące nabrały charakteru „produktów pierwszej potrzeby”. Stawką 8% objęto więc środki bakteriobójcze, grzybobójcze i wirusobójcze, które wykorzystywane są do ochrony zdrowia.

Od 1 marca do 30 czerwca 2020 r. można było stosować obniżoną stawkę VAT w wysokości 8% do dostawy środków odkażających o właściwościach bakteriobójczych, grzybobójczych i wirusobójczych, mających zastosowanie wyłącznie w ochronie zdrowia, na które zostało wydane pozwolenie tymczasowe albo dokonany wpis do rejestru produktów biobójczych, w rozumieniu ustawy z dnia 9 października 2015 r. o produktach biobójczych.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 568);
  
• rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. z 2020 r. poz. 527, 715 i 736);
• ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.);
  
• ustawa z dnia 9 października 2015 r. o produktach biobójczych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2231 oraz z 2020 r. poz. 322);
  
• ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 756 i 2294).
  

Na podst. podatki.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl