Sprzedaż wysyłkowa a podatek VAT

Co to jest sprzedaż wysyłkowa na gruncie ustawy o VAT?

Sprzedaż wysyłkowa jest na gruncie VAT szczególnym rodzajem dostawy towarów. Wbrew potocznemu znaczeniu, do sprzedaży wysyłkowej w rozumieniu VAT nie dochodzi w każdym wypadku, gdy towar jest wysyłany lub transportowany do nabywcy. Sprzedaż wysyłkowa stanowi tu bowiem szczególnego rodzaju transakcję wewnątrzwspólnotową i aby do niej doszło:

• towar musi zostać wysłany lub przetransportowany z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego,
• wysyłka ta lub transport musi być dokonywana przez podatnika lub na jego rzecz,
• nabywcą musi być osoba, nie będąca podatnikiem lub podatnik nie mający obowiązku rozliczania transakcji wewnętrzwspólnotowych (wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów).

Przepisy ustawy VAT znają dwa rodzaje sprzedaży wysyłkowej:

1. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, gdy towar jest wysyłany lub transportowany przez polskiego podatnika do innego państwa członkowskiego,
2. sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju, gdy towar jest wysyłany lub transportowany z innego niż Polska państwa członkowskiego, a nabywcą jest polski podmiot.

Przykład 1: Polska spółka (będąca podatnikiem) wysyła niemieckiemu podatnikowi nie będącemu podatnikiem VAT UE zamówiony przez niego towar. W związku z tym, iż podmiot ten nie rozlicza transakcji wewnątrzwspólnotowych dochodzi do sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.

Przykład 2: Pan Grzegorz, student IV roku historii Uniwersytetu Wrocławskiego, nabył w niemieckim sklepie internetowym odtwarzacz DVD. W związku z tym, iż Pan Grzegorz nie prowadzi działalności gospodarczej, a w konsekwencji nie jest podatnikiem, dochodzi do sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju.

Gdzie jest opodatkowana sprzedaż wysyłkowa?

Zasadą jest, zarówno w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, jak i sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju, że sprzedaż wysyłkowa opodatkowana jest na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów (a więc w przypadku sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju - w Polsce).

Od zasady powyższej przewidziany został istotny wyjątek - do momentu przekroczenia określonych limitów, sprzedaż wysyłkowa opodatkowana jest w państwie członkowskim wysyłki (a więc w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju - sprzedaż wysyłkowa opodatkowana jest w Polsce).

Państwa członkowskie mają dużą swobodę w ustalaniu wysokości limitów, a w konsekwencji limity te są różne w różnych państwach członkowskich. W Polsce limit ten wynosi 35 000 euro.

Co bardzo istotne - limity w danym państwie członkowskim mają znaczenie wyłącznie dla podatników z innych państw członkowskich dokonujących sprzedaży wysyłkowej na terytorium tego kraju (a w konsekwencji polski limit ma znaczenie wyłącznie dla podatników z innych państw członkowskich).

Przykład 3: Spółka" jawna „Wigor” wysyła w ramach sprzedaży wysyłkowej towary do Austrii (limit sprzedaży wysyłkowej 100.000 euro). We wrześniu 2011 r. wartość sprzedaży do tego kraju przekroczyła wskazany limit. Oznacza to, że od tego momentu miejscem opodatkowania dostawy towarów w ramach sprzedaży wysyłkowej będzie Austria (do tej pory była to Polska). Oznacza to dla spółki konieczność rejestracji w tym państwie oraz rozliczania podatku zgodnie z obowiązującymi w Austrii zasadami.

Jakie są konsekwencje przekroczenia limitu?

Przekroczenie limitu oznacza przede wszystkim fakt, iż od tego momentu sprzedaż wysyłkowa opodatkowana jest w państwie przeznaczenia. Dla podatnika oznacza to przede wszystkim obowiązek rejestracji w danym państwie członkowskim oraz konieczność rozliczania podatku zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym państwie.

Dodatkowo, w kolejnym roku podatkowym sprzedaż wysyłkowa dokonywana do kraju w stosunku do którego przekroczony został limit, jest opodatkowana w tym właśnie państwie (niezależnie od wartości sprzedaży wysyłkowej w kolejnym roku podatkowym).

Przekroczenie limitu w danym państwie członkowskim ma znaczenie wyłącznie dla sprzedaży wysyłkowej podatnika do tego państwa. Przykładowo, przekroczenie przez polskiego podatnika (dokonującego sprzedaży do Czech i Niemiec) limitu niemieckiego nie ma żadnego wpływu na sprzedaż wysyłkową do Czech.

Czy istnieje możliwość rezygnacji z opodatkowania sprzedaży wysyłkowej w państwie wysyłki?

Tak, istnieje taka możliwość. Podatnicy (zarówno polscy - w stosunku do sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju - jak i unijni - w stosunku do sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju) mogą wybrać miejsce opodatkowania na terytorium państwa przeznaczenia (a więc w przypadku sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju - w Polsce) składając pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z tego wyboru (tzw. opcji). Dodatkowo, w przypadku polskich podatników decydujących się na skorzystanie z opcji, w terminie 30 dni od pierwszej dostawy towarów po skorzystaniu z opcji, są oni obowiązani do przedstawienia dokumentu potwierdzającego zawiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.

Skorzystanie z opcji w stosunku do różnych państw członkowskich następuje niezależnie od siebie - podatnik może skorzystać z tej możliwości w stosunku do jednego tylko państwa, w stosunku do kilku państw czy w stosunku do wszystkich państw członkowskich.

Pamiętaj, że:

• sprzedaż wysyłkowa jest szczególnym rodzajem dostawy towarów,
• sprzedaż wysyłkowa, po przekroczeniu określonego limitu, jest opodatkowana zawsze w państwie przeznaczenia towaru, co wiąże się z koniecznością rejestracją działalności gospodarczej w tym kraju.

Podstawa prawna:

• art. 2 pkt 23 i 24, art. 23, 24 oraz art. 151 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Tekst jedn. Dz. U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.