Ubezwłasnowolnienie osoby prowadzącej działalność gospodarczą - opinia prawna

Jeśli chodzi zaś o umowy o pracę, to nie ulegają one automatycznemu rozwiązaniu. Czynności prawne dokonane bowiem przez osobę ubezwłasnowolnioną przed jej ubezwłasnowolnieniem pozostają ważne. Kodeks Pracy również nie przewiduje automatycznego rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy z chwilą ubezwłasnowolnienia całkowitego pracodawcy. Należałoby zatem przyjąć, że opiekun osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie, może także a nawet powinien dbać o interesy takiej osoby związane z prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej.

Zgodnie jednak z Art. 156 w związku z art. 175 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie. Zatem po uzyskaniu zezwolenia sądu opiekun mógłby ewentualnie rozwiązać umowy o pracę z pracownikami na zasadach określonych w Kodeksie Pracy. Co się tyczy ewentualnej likwidacji działalności gospodarczej, nie ma przepisu, na mocy którego z chwilą ubezwłasnowolnienia działalność gospodarcza prowadzona przez osobę ubezwłasnowolnioną ulegałaby likwidacji. Przy rozstrzyganiu kwestii dalszego prowadzenia działalności gospodarczej brany będzie pod uwagę interes ubezwłasnowolnionego, celowość dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa ubezwłasnowolnionego a ostatecznie zapewne wypowie się w tej materii sąd.

W kwestii sporów sÄ…dowych należy stwierdzić, że zdolność sÄ…dowÄ… ma także osoba caÅ‚kowicie ubezwÅ‚asnowolniona (tak np. niepublikowane postanowienie SÄ…du Najwyższego z 20 lipca 1970 roku, II CZ/120/72). Od zdolnoÅ›ci sÄ…dowej należy odróżnić jednak zdolność procesowÄ…, którÄ… majÄ… tylko osoby fizyczne posiadajÄ…ce peÅ‚nÄ… zdolność do czynnoÅ›ci prawnych, osoby prawne oraz organizacje (art. 65 KPC). W momencie ubezwÅ‚asnowolnienia osoba fizyczna traci zdolność procesowÄ…. Zgodnie zaÅ› z art. 66 KPC osoba fizyczna nie majÄ…ca zdolnoÅ›ci procesowej może podejmować czynnoÅ›ci procesowe tylko przez swego przedstawiciela ustawowego. ZasadÄ… jest, że SÄ…d zawiesza postÄ™powanie z urzÄ™du w razie utraty przez choćby jednÄ… ze stron zdolnoÅ›ci procesowej (art. 174 § 1 pkt 1kpc) – należy zatem tylko sÄ…d, w którym toczy siÄ™ sprawa poinformować o tych okolicznoÅ›ciach.

Po ustanowieniu opiekuna można podjąć postępowanie. Tak więc osoba ubezwłasnowolniona całkowicie będzie mogła podejmować wszelkie czynności procesowe przez swojego opiekuna, który może jednak ustanowić pełnomocnika w postaci adwokata lub radcy prawnego. W zaistniałej sytuacji, kiedy nie ma jeszcze przedstawiciela ustawowego (ustanowionego opiekuna) zgodnie z art. 69 KPC dla strony nie mającej zdolności procesowej, która nie ma przedstawiciela ustawowego, sąd na wniosek strony przeciwnej ustanowi kuratora, jeżeli strona ta podejmuje przeciwko drugiej stronie czynność procesową nie cierpiącą zwłoki. Ponadto jeżeli braki w zakresie zdolności sądowej lub procesowej dają się uzupełnić, sąd wyznaczy w tym celu odpowiedni termin. W wypadkach, w których ustanowienie przedstawiciela ustawowego powinno nastąpić z urzędu, sąd zwraca się o to do właściwego sądu opiekuńczego. Sąd może także dopuścić tymczasowo do czynności stronę nie mającą zdolności sądowej lub procesowej albo osobę nie mającą należytego ustawowego umocowania, z zastrzeżeniem, że przed upływem wyznaczonego terminu braki będą uzupełnione, a czynności zatwierdzone przez powołaną do tego osobę.

Egzekucja należnoÅ›ci na rzecz osoby ubezwÅ‚asnowolnionej caÅ‚kowicie nadal powinna przebiegać w normalny sposób, z tym że zamiast osoby takiej powinien wystÄ™pować jej opiekun. Do egzekwowania należnoÅ›ci na drodze sÄ…dowej bÄ™dÄ… miaÅ‚y zastosowanie uwagi wymienione w punkcie poprzedzajÄ…cym. Ponieważ jest to również postÄ™powanie sÄ…dowe, do którego na mocy art. 13 § 2 kpc majÄ… zastosowanie również przepisy o postÄ™powaniu egzekucyjnym.