Uproszczenia podatkowe od 1 lipca 2023 r.

3.7.2023

SLIM VAT3 zawiera przepisy mające poprawić płynność finansową przedsiębiorców, zmniejszyć formalności w obrocie międzynarodowym, zmniejszyć liczbę korekt oraz ujednolicić procedurę wydawania wiążących informacji. Ostateczny kształt pakietu SLIM VAT3 jest wynikiem dialogu z biznesem. Przepisy SLIM VAT3 wchodzą w zasadzie w życie 1 lipca 2023 r.

Dzięki nowym rozwiązaniom, prowadzenie firmy z punktu widzenia rozliczania podatku VAT będzie dużo łatwiejsze i mniej czasochłonne.

SLIM VAT 3 – główne kierunki zmian w zakresie podatku od towarów i usług

Poprawa płynności finansowej firm

Nowelizacja podwyższa limit wartości sprzedaży małego podatnika do 2 mln euro, co wpłynie na zwiększenie liczby podatników uprawnionych do stosowania metody kasowej oraz rozliczeń kwartalnych w VAT.

Nowelizacja rozszerza możliwość dysponowania środkami na rachunku VAT – będzie nimi można opłacić również podatek od wydobycia niektórych kopalin, podatek od sprzedaży detalicznej, tzw. podatek cukrowy, tzw. podatek od produkcji okrętowej, opłatę od „małpek” oraz podatek tonażowy.

Zmniejszenie formalności w obrocie międzynarodowym

Nowelizacja likwiduje wymóg posiadania faktury dot. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu. Wprowadza przepisy umożliwiające składanie korekt deklaracji poza systemem OSS i IOSS bezpośrednio do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.

Nowelizacja doprecyzowuje zasady wykazywania transakcji (WDT), gdy podatnik z opóźnieniem otrzymuje dokumenty potwierdzające wywóz towarów.

Nowelizacja ujednolica z przepisami unijnymi termin płatności podatku w procedurach szczególnych w systemach OSS i IOSS.

Mniejsza liczba korekt i przyjazne rozliczanie VAT

Nowelizacja doprecyzowuje zasady stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących, w przypadku gdy faktura została wystawiona w walucie obcej.

Wprowadza możliwość rezygnacji z korekty, jeżeli różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie przekracza 2 p.p. nawet gdy proporcja ostateczna będzie mniejsza niż wstępna, przy uwzględnieniu, że wartość tak uzyskanego dodatkowego odliczenia nie przekroczy 10 tys. zł.

Nowelizacja likwiduje obowiązek uzgadniania z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu proporcji do odliczenia podatku naliczonego. Zamiast tego wprowadza wymóg zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji.

Nowelizacja zwiększa kwotę pozwalającą na uznanie, że proporcja odliczenia określona przez podatnika wynosi 100% w sytuacji, gdy proporcja ta przekroczyła u niego 98%, z obecnych 500 zł do 10 tys. zł. Zmiana dotyczy podatników wykonujących w ramach działalności czynności opodatkowane i zwolnione z VAT i umożliwia odliczenie całej kwoty VAT w przypadku podatników, u których znaczną część obrotu stanowią czynności opodatkowane VAT.

Zmiany w mechanizmie podzielonej płatności (MPP)

Nowe rozwiązanie wykorzystywane będzie głównie w sytuacji, w której dochodzi do zmiany podatnika (faktora). Dotychczasowy proces uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej w sytuacji zmiany faktora generował czasochłonne prace techniczne skutkujące wydłużonym przepływem środków VAT i koniecznością zaangażowania dostawcy w ten proces. W celu ułatwienia tego procesu nowelizacja dodaje nową możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności, zgodnie z którą dotychczasowy podatnik (faktor) będzie uwalniał się od odpowiedzialności poprzez przekazanie kwot VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego podatnika, który nabył wierzytelność (nowego faktora). Dostawca w ogóle nie będzie już angażowany w ten proces, co bezsprzecznie ułatwi całą procedurę.

Druga zmiana dotyczy kwestii „przywilejów” wynikających z zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Nowelizacja doprecyzowuje przepisy i jednoznacznie wskazuje, że w sytuacji, kiedy płatność za fakturę realizowana przy zaangażowaniu faktora w ramach tzw. faktoringu odwrotnego dokonana zostanie w mechanizmie podzielonej płatności, nabywca (klient faktora) może korzystać z „przywilejów” wynikających z płatności w MPP.

Grupy VAT

Nowelizacja reguluje kwestie przekazywania środków między rachunkami VAT w grupie VAT. Z uwagi na fakt, że odpowiedzialnym za zapłatę do urzędu skarbowego należnych podatków w ramach grupy VAT jest przedstawiciel grupy VAT, powstała konieczność wprowadzenia możliwości przepływu środków z rachunku VAT poszczególnych członków takiej grupy na rachunek VAT przedstawiciela grupy VAT. Nowelizacja wprowadza zatem nową regulację umożliwiającą przekazywanie środków z rachunku VAT członka grupy na rachunek VAT przedstawiciela tej grupy.

Prostsze fakturowanie i mniej obowiązków

Nowelizacja wprowadza uproszczenia w zakresie raportowania rozliczeń dotyczące fakturowania (m.in. dostosowanie warunków wystawienia faktury do e-paragonu) oraz prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (m.in. możliwość rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów fiskalnych przez podatników). Wprowadza też nowy system dystrybucji paragonów elektronicznych.

Nowelizacja upraszcza procedurę udzielania przez organ podatkowy zwrotu ulgi na zakup kasy na wniosek podatnika zwolnionego od podatku lub wykonującego wyłącznie czynności zwolnione - jeśli wniosek podatnika nie budzi wątpliwości, organ dokonuje zwrotu kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej bez wydawania decyzji.

Prostszy i przejrzysty dostęp do wiedzy podatkowej

Nowelizacja konsoliduje wydawanie wiążących informacji poprzez wyznaczenie jednego organu właściwego do wydawania: wiążącej informacji stawkowej (WIS), wiążącej informacji akcyzowej (WIA), wiążącej informacji taryfowej (WIT) oraz wiążącej informacji o pochodzeniu (WIP) – wszystkie wiążące informacje będzie wydawał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).

Nowelizacja ujednolica przepisy dotyczące wydawania WIS i WIA, czyli wiążących informacji o charakterze krajowym– z zastrzeżeniem specyfiki poszczególnych rodzajów instrumentów. Likwiduje też opłatę za wniosek o wydanie WIS .

Zmiany w sankcji VAT

Nowelizacja dostosowuje regulacje krajowe do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sankcje będę wymierzane zgodnie z zasadą proporcjonalności i w sposób zindywidualizowany. Oznacza to, że dotychczasowe stałe wysokości sankcji 30%, 20% i 15% zmieniają się w górną granicę, do której organ będzie wymierzał dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

Odstąpienie pojazdów zaimportowanych ze zwolnieniem z VAT przez uprawniony personel dyplomatyczny

Nowelizacja umożliwia wcześniejsze odstąpienie pojazdu silnikowego podmiotom nieuprawnionym, gdy 3 letni termin jest niedotrzymany z powodu ważnego interesu służby dyplomatycznej dotyczącego przesiedlenia uprawnionego członka personelu w celu podjęcia pracy w innym państwie, pod warunkiem że pobyt członka personelu dyplomatycznego będzie nie krótszy niż 2 lata oraz spełnienia zasady wzajemności.

Efektywniejsze zarządzanie wydatkami budżetu państwa

Nowelizacja wprowadza do systemu finansów publicznych przegląd wydatków.

Ponadto rezygnuje z obligatoryjnego wydawania przez organy podatkowe postanowień w sprawie zaliczenia wpłaty/nadpłaty/ zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę.

Dodatkowo w pakiecie SLIM VAT3 znalazły się zmiany w zakresie innych podatków

JPK_PIT i JPK_CIT

O rok nowelizacja przesuwa terminy wejścia w życie obowiązku prowadzenia elektronicznie ksiąg oraz ich przesyłania do organów podatkowych (JPK_PIT i JPK_CIT). Dzięki temu podatnicy będą mieli więcej czasu na przygotowanie systemów informatycznych.

Nowelizacja wprowadza korzystne zmiany dla podatników w JPK_PIT w odniesieniu do obowiązku ich przekazywania. Po zmianie podatnik będzie przesyłał informacje tak samo, jak w przypadku JPK_CIT, wyłącznie po zakończeniu roku (a nie miesięcznie lub kwartalnie).

Z obowiązku prowadzenia elektronicznych ksiąg wyłączone zostają niektóre grupy podatników, m.in. koła gospodyń wiejskich i organizacje pozarządowe. Minister Finansów będzie miał prawo do rozszerzenia rozporządzeniem grup podatników wyłączonych z tego obowiązku.

Ulga rehabilitacyjna

Nowelizacja rozszerza katalog osób z niepełnosprawnością, który pozwala podatnikowi na odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na rzecz bliskiej osoby. Dzięki tej zmianie podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi, jeżeli niepełnosprawny wnuczek, wnuczka, babcia lub dziadek pozostaje na jego utrzymaniu. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.

Ulga na dzieci (dot. dziecka z niepełnosprawnością)

Nowelizacja likwiduje limit dochodowy dla rodziców wychowujących jedno dziecko z niepełnosprawnością. W ten sposób umożliwia skorzystanie z ulgi na dzieci tym podatnikom, którzy do tej pory, z uwagi na przekroczenie limitów dochodowych, z ulgi tej nie mogli korzystać. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.

Ryczałt od przychodów z najmu prywatnego

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podatników, nowelizacja zmienia zasady opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przychodów osiąganych przez małżonków z tzw. najmu prywatnego. Po zmianie małżonkowie będą stosować wyższą stawkę ryczałtu 12,5% przychodów dopiero po przekroczeniu limitu 200 tys. zł (obecnie limit wynosi 100 tys. zł), bez względu na to, czy będą rozliczać te przychody odrębnie, czy zdecydują o opodatkowaniu ich w całości przez jednego z nich. Dzięki temu małżonkowie zapłacą niższy ryczałt. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie już do rozliczenia za bieżący rok.

Inne zmiany w PIT

Nowelizacja umożliwia udostępnienie usługi Twój e-PIT również do rozliczenia dochodów z działalności gospodarczej.

Doprecyzowuje przepisy w zakresie podatku u źródła.

Wprowadza zmiany realizujące podatkowe rozwiązania SRRK, m.in. te, które umożliwiają kompensatę dochodów i strat z inwestycji w fundusze kapitałowe z dochodami i stratami uzyskanymi z innych inwestycji kapitałowych.

Dodatkowo nowelizacja zmienia obowiązujące zasady opodatkowania odsetek od obligacji w sposób, który zapewni analogiczny poziom opodatkowania niezależnie od tego, czy inwestor nabywa obligacje na rynku pierwotnym, czy wtórnym.

Podatek od spadków i darowizn

Nowelizacja podwyższa kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn. Od 1 lipca 2023 r. wolne od podatku będą kwoty do wartości majątku:

36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Kwoty są znacznie wyższe w kręgu bliższej i dalszej rodziny, a jedynie nieco wyższe w przypadku osób obcych - z uwagi na ryzyko nadużyć podatkowych oraz unikanie opodatkowania, zarówno w podatku od spadków i darowizn, jak i w podatku dochodowym od osób fizycznych (rozszerzenie szarej strefy w gospodarce, np. przez powoływanie się na fikcyjne darowizny).

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1059).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl