Zgodnie z zapowiedziami resort rolnictwa, po blisko póÅ‚tora roku od wprowadzenia rozwiÄ…zaÅ„ prawnych, majÄ…cych na celu ochronÄ™ gruntów rolnych, przygotowaÅ‚ propozycje zmian, w tym doprecyzowania obowiÄ…zujÄ…cych przepisów oraz nowych regulacji. Nowe rozwiÄ…zania zostaÅ‚y zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Jakie zmiany zaplanowano?
Projekt nie narusza podstawowego celu ustawy o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego, jakim jest ochrona polskiej ziemi rolnej i zapewnienie nabywania nieruchomoÅ›ci rolnych, w pierwszej kolejnoÅ›ci przez rolników, na powiÄ™kszenie i tworzenie gospodarstw rodzinnych. Proponowane rozwiÄ…zania wychodzÄ… naprzeciw ich oczekiwaniom oraz uwzglÄ™dniajÄ… znacznÄ… część wniosków przekazywanych przez organizacje rolnicze, jednostki samorzÄ…du terytorialnego, a także osoby fizyczne i prawne oraz Krajowy OÅ›rodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR).
Najważniejsze zmiany dotyczą ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
Projektowane zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego:
1) uÅ‚atwienie zniesienia wspóÅ‚wÅ‚asnoÅ›ci nieruchomoÅ›ci rolnej w przypadku rozwodu lub unieważnienia małżeÅ„stwa;
2) rozszerzenie katalogu osób bliskich w rozumieniu ustawy o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego o rodzeÅ„stwo rodziców, pasierba, ziÄ™cia oraz synowÄ…;
3) wyłączenie spod ograniczenia w nabywaniu nieruchomości rolnej przypadku gdy nabycie to następuje w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego;
4) umożliwienie nabywania nieruchomości rolnych za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR przez:
a) uczelnie publiczne na cele dydaktyczne,
b) państwowe lub samorządowe osoby prawne na cele publiczne,
c) spóÅ‚ki prawa handlowego w wyniku ich podziaÅ‚u lub poÅ‚Ä…czenia;
5) doprecyzowanie trybu postępowania oraz przesłanek warunkujących wyrażenie zgody przez Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej poprzez:
a) okreÅ›lenie wymogów, jakie powinien speÅ‚niać wniosek o wyrażenie zgody oraz wskazanie dokumentów, jakie należy do niego doÅ‚Ä…czyć,
b) okreÅ›lenie sposobu udokumentowania braku możliwoÅ›ci sprzedaży nieruchomoÅ›ci rolnej na rzecz rolników indywidualnych, osób bliskich, Skarbu PaÅ„stwa oraz jednostek samorzÄ…du terytorialnego,
c) przykÅ‚adowe wskazanie kiedy osoba zamierzajÄ…ca nabyć nieruchomość rolnÄ… daje rÄ™kojmiÄ™ należytego prowadzenia dziaÅ‚alnoÅ›ci rolniczej (brak zalegÅ‚oÅ›ci podatkowych, zalegÅ‚oÅ›ci finansowych wobec KOWR, nieskazanie za niektóre przestÄ™pstwa);
6) umożliwienie sprzedaży lub oddania nieruchomości rolnej w posiadanie przed upływem 10 lat od dnia jej nabycia w przypadku gdy nabywcą będzie osoba bliska zbywcy będąca rolnikiem indywidualnym lub młodym rolnikiem urządzającym gospodarstwo rolne;
7) zgoda na zbycie lub oddanie w posiadanie nabytej nieruchomości rolnej przed upływem 10 lat od dnia jej nabycia będzie wyrażana przez Dyrektora Generalnego KOWR
w drodze decyzji administracyjnej a nie przez sÄ…d;
8) wyÅ‚Ä…czenie stosowania prawa pierwokupu akcji i udziaÅ‚ów w spóÅ‚kach kapitaÅ‚owych oraz prawa nabycia nieruchomoÅ›ci rolnych od spóÅ‚ek osobowych, które posiadajÄ… nieruchomoÅ›ci rolne o Å‚Ä…cznej powierzchni mniejszej niż 1 ha.
Projektowane zmiany w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa:
1) zniesienie konieczności wydzierżawienia albo sprzedaży nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha w pierwszej kolejności na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych;
2) umożliwienie nieodpÅ‚atnego przekazywania nieruchomoÅ›ci Zasobu WÅ‚asnoÅ›ci Rolnej Skarbu PaÅ„stwa (ZWRSP)jednostkom samorzÄ…du terytorialnego na cele zwiÄ…zanie z realizacjÄ… i rozbudowÄ… obiektów użytecznoÅ›ci publicznej, tworzeniem nowych miejsc pracy oraz rozwojem lokalnym realizowanym przez jednostki samorzÄ…du terytorialnego – w przypadku gdy sÄ… one przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowaÅ„ i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy na te cele;
3) zaliczenie do 3 letniego okresu dzierżawy nieruchomoÅ›ci ZWRSP również okresu:
a) w którym nieruchomość byÅ‚a dzierżawiona przez poprzedniego dzierżawcÄ™, który scedowaÅ‚ prawa i obowiÄ…zki wynikajÄ…ce z umowy dzierżawy tej nieruchomoÅ›ci,
b) dzierżawy innej nieruchomoÅ›ci ZWRSP, która zostaÅ‚a przez dzierżawcÄ™ zwrócona na realizacjÄ™ celów publicznych;
4) umożliwienie udziaÅ‚u w przetargu ograniczonym na sprzedaż lub dzierżawÄ™ nieruchomoÅ›ci ZWRSP rolnikom posiadajÄ…cym akcje lub udziaÅ‚y w spóÅ‚ce, bÄ™dÄ…cej grupÄ… producentów rolnych, o której mowa w ustawie z dnia 15 wrzeÅ›nia 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich zwiÄ…zkach oraz o zmianie innych ustaw;
5) umożliwienie organizowania przetargu ograniczonego, w którym oprócz rolników indywidualnych mogÄ… uczestniczyć osoby:
a) które nie speÅ‚niajÄ… wymogu dotyczÄ…cego 5-letniego okresu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, lub
b) które nie speÅ‚niajÄ… wymogu 5-letniego okresu zamieszkiwania w gminie, w której poÅ‚ożona jest nieruchomość wystawiana do przetargu lub w gminie graniczÄ…cej z tÄ… gminÄ…, lub
c) które nie posiadajÄ… kwalifikacji rolniczych
– pod warunkiem, że osoby te w dniu ogÅ‚oszenia wykazu nieruchomoÅ›ci ZWRSP przeznaczonych do sprzedaży bÄ™dÄ… mieć nie wiÄ™cej niż 40 lat.
Co dalej z propozycjÄ…?
Projekt ustawy zostaÅ‚ skierowany do uzgodnieÅ„ miÄ™dzyresortowych oraz konsultacji spoÅ‚ecznych. Termin zgÅ‚aszania uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw upÅ‚ywa z dniem 30 listopada br.
- "Chcemy, aby gospodarzami ziemi rolnej w Polsce byli rolnicy, którzy prowadzÄ… gospodarstwa rodzinne" – powiedziaÅ‚ podczas spotkania minister Krzysztof Jurgiel i dodaÅ‚, że pierwszy etap wprowadzania ustawowych regulacji w tej sprawie, byÅ‚ krytykowany przez wiele Å›rodowisk liberalnych, ale jako resort oceniamy, że wprowadzenie ustawy byÅ‚o niezbÄ™dne i zahamowaÅ‚o m.in. spekulacje i wyprzedaż ziemi rolnej osobom zamieszkujÄ…cym poza naszym krajem.
- "Przez póÅ‚tora roku przyjmowaliÅ›my wnioski, postulaty i uwagi dotyczÄ…ce obrotu ziemiÄ…. WybraliÅ›my z nich ok. 30, które dotyczÄ… zmian w ustawie o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego, a także w ustawie o gospodarowaniu nieruchomoÅ›ciami rolnymi Skarbu PaÅ„stwa" – podkreÅ›liÅ‚ minister Jurgiel.
Minister poinformowaÅ‚, że proponowane rozwiÄ…zania idÄ… w kierunku wprowadzenia w naszym kraju wÅ‚aÅ›ciwego zarzÄ…dzania rolniczÄ… przestrzeniÄ… produkcyjnÄ…. PrzystÄ™pujemy do opracowania ustawy o gospodarstwie rolnym, która bÄ™dzie w szerszym ujÄ™ciu obejmować m.in. prawne formy organizacji, czy też zasady funkcjonowania wÅ‚asnoÅ›ciowego.
- "Ustawa o ksztaÅ‚towaniu ustroju rolnego jest dobra i speÅ‚nia podstawowe zadanie jakim jest ochrona polskiej ziemi rolnej, ale chcemy zmienić niektóre zapisy. SzczegóÅ‚owo przeanalizowaliÅ›my wszystkie uwagi, które wpÅ‚ynęły dotychczas do ministerstwa rolnictwa. ByÅ‚o ich kilkadziesiÄ…t, ale w 60-70% powtarzaÅ‚y siÄ™. Wiele z nich dotyczyÅ‚o życiowych problemów. DziÅ›, podczas pierwszego konsultacyjnego spotkania z przedstawicielami organizacji rolniczych przedstawiliÅ›my propozycjÄ™ 13. rozwiÄ…zaÅ„" – powiedziaÅ‚ sekretarz stanu Zbigniew Babalski i zaznaczyÅ‚, że sÄ… to kluczowe propozycje dotyczÄ…ce m.in. osób bliskich, egzekucji, czy wymagaÅ„ w zakresie nabywania nieruchomoÅ›ci rolnych.
- "Chcemy, aby w lutym przyszÅ‚ego roku wejść z nowymi rozwiÄ…zaniami" – powiedziaÅ‚ wiceminister Babalski zapowiadajÄ…c, że kolejne spotkanie podsumowujÄ…ce konsultacje odbÄ™dzie siÄ™ w grudniu br.