Awaryjny sprzedawca gazu ziemnego

Ministerstwo Energii wprowadziło instytucję awaryjnego sprzedawcy gazu ziemnego

Minister energii Krzysztof Tchórzewski 20 września 2018 r. podpisał nowelizację rozporządzenia systemowego gazowego, która wprowadza instytucję sprzedawcy awaryjnego. Przyjęta zmiana zabezpiecza ciągłość dostaw gazu ziemnego do odbiorców niezależnie od sytuacji ich sprzedawcy.

Nowe przepisy weszły w życie już 25 września 2018 r.

Celem wprowadzonej zmiany jest zapewnienie gazu ziemnego odbiorcy końcowemu w sytuacji, gdy wybrany przez niego sprzedawca przestanie dostarczać mu to paliwo. W takim wypadku, do czasu zawarcia umowy z nowo wybranym sprzedawcą, obowiązki te będą automatycznie realizowane przez sprzedawcę awaryjnego, bez konieczności podejmowania przez odbiorcę dodatkowych czynności. Operator systemu dystrybucyjnego zawrze umowę ze sprzedawcą awaryjnym w jego imieniu. Odbiorca, który sam wcześniej podpisze umowę, powinien w ciągu 2 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia poinformować operatora, że posiada już umowę z innym sprzedawcą. Jednocześnie odbiorca zachowuje prawo do zmiany sprzedawcy, tj. w dowolnym momencie może wypowiedzieć sprzedawcy awaryjnemu umowę i wybrać innego dostawcę.

Z właścicielami gospodarstw domowych sprzedawca awaryjny będzie rozliczał się zgodnie z cenami wynikającymi z taryfy zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Minister Energii zdecydował o uzupełnieniu rozporządzenia systemowego gazowego o niezbędne uregulowania dotyczące sprzedaży awaryjnej, ze względu na niepokojące informacje o pogarszającej się sytuacji finansowej niektórych prywatnych przedsiębiorstw energetycznych i realnym zagrożeniu zaprzestania dostarczania przez nie gazu ziemnego do gospodarstw domowych. Dzięki tej decyzji, do momentu wejścia w życie nowelizacji Prawa energetycznego, odbiorcy gazu ziemnego mogą pobierać go z sieci, nawet jeśli ich dotychczasowy sprzedawca zaprzestanie wykonywania umowy.

Zob. rozporządzenie Ministra Energii z dnia 21 września 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego

Wkrótce zmiany ustawowe

Przygotowane zmiany to wynik prac legislacyjnych rozpoczętych w Ministerstwie Energii jeszcze w 2017 r. W procedowanym projekcie zmiany ustawy – Prawo energetyczne, który w sierpniu br. był przedmiotem konsultacji publicznych, uregulowana jest kompleksowo sprzedaż rezerwowa, zarówno paliw gazowych, jak i energii elektrycznej. Ustawa ta w najbliższym czasie zostanie przekazana pod obrady Sejmu RP.

Proponowane zmiany ustawy – Prawo energetyczne wynikają z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego przyjmowanych na gruncie Unii Europejskiej Kodeksów Sieci i Wytycznych, stanowiących środki mające na celu budowę wspólnego, jednolitego rynku energii elektrycznej na terenie Wspólnoty.

 Zmiany te, są niezbędne ze względu na konieczność zapewnienia spójności funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE), zapewnienie braku możliwości ustanowienia zróżnicowanych wymogów ogólnego stosowania dla przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci w różnych częściach KSE, umożliwienie terminowego wypełnienia zobowiązań nałożonych przez Kodeksy Sieci na Państwa Członkowskie i poszczególnych uczestników rynku, a także efektywne funkcjonalnie i kosztowo wdrożenie przepisów Kodeksów Sieci do krajowego porządku prawnego.

Wniosek o rozstrzygnięcie przez Prezesa URE czy urządzenie, instalacja lub sieć są nowe czy istniejące

Projektowana ustawa doprecyzowuje procedurę, dzięki której w jednoznaczny sposób możliwe będzie ustalenie, czy nowo przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci należy uznać za nowe czy istniejące, w rozumieniu Kodeksów przyłączeniowych i tym samym, jakie wymogi techniczne będą w odniesieniu do nich stosowane przez operatorów.

Regulacja zawarta w Kodeksach Sieci stanowi, że właściciele, którzy zawarli ostateczne i wiążące umowy zakupu podstawowej instalacji lub sieci składają do właściwego operatora systemu oraz do operatora systemu przesyłowego (OSP) powiadomienie, na podstawie którego wskazane w powiadomieniu urządzenia, instalacje lub sieci uznawane są za istniejące. Właściwy operator systemu ani OSP nie mają jednak uprawnienia do badania, czy dane urządzenie, instalacja lub sieć rzeczywiście spełnia wskazane w Kodeksach przyłączeniowych warunki uznania za istniejące urządzenie, instalację lub sieć. Operator bada jedynie spełnienie wymagań formalnych powiadomienia. W związku z powyższym, w przypadkach szczególnych, w których właściwy operator ma wątpliwość, czy dane urządzenie, instalacja lub sieć może być uznane za istniejące, konieczne jest wprowadzenie mechanizmu zwrócenia się do Prezesa URE jako organu rozstrzygającego w tym zakresie. Wprowadzenie przez Państwo Członkowskie takiej możliwości wynika z art. 4 ust. 2 Rozporządzenia Komisji (UE) 2016/631 z dnia 14 kwietnia 2016 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci (Dz.Urz. UE L 112/1 z 27.4.2016), art. 4 ust. 2 Rozporządzenia (UE) 2016/1388 z dnia 17 sierpnia 2016 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący przyłączenia odbioru (Dz.Urz. UE L 223/10 z 18.8.2016) oraz art. 4 ust. 2 Rozporządzenia (UE) 2016/1447 z dnia 26 sierpnia 2016 r. ustanawiającego kodeks sieci określający wymogi dotyczące przyłączenia do sieci systemów wysokiego napięcia prądu stałego oraz modułów parku energii z podłączeniem prądu stałego (Dz.Urz. UE L 241/1 z 8.9.2016). Tym samym Prezes URE uzyskałby przewidzianą przepisami Kodeksów przyłączeniowych kompetencję do rozstrzygania w przedmiotowym zakresie.

Istotnym jest, że Prezes URE w takich przypadkach będzie rozstrzygał wątpliwość na wniosek operatora, do którego sieci przyłączane jest urządzenie, instalacja lub sieć przed przyjęciem przez operatora wiążącego rozstrzygnięcia w zakresie przyłączania do sieci, co doprowadzi do minimalizacji kosztów i usprawni współpracę operatorów i właścicieli przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci.

Wymogi ogólnego stosowania

Projektowana ustawa nakłada na operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego (OSP) obowiązek określenia wymogów ogólnego stosowania, o których mowa w art. 7 rozporządzenia 2016/631, w art. 6 rozporządzenia 2016/1388 oraz w art. 5 rozporządzenia 2016/1447.

Projektowana zmiana ma celu wprowadzenie jednolitych standardów dla wszystkich przyłączonych urządzeń, instalacji lub sieci, biorąc pod uwagę ich wpływ na funkcjonowanie całego KSE. Koniecznym jest, aby jednolite wymogi ogólnego stosowania zostały opracowane przez OSP i zatwierdzone przez Prezesa URE. Jedynym przedsiębiorstwem energetycznym, które obejmuje swoją działalnością obszar całego kraju, a zarazem jest odpowiedzialne, z mocy ustawy - Prawo energetyczne, za bezpieczeństwo funkcjonowania KSE jest OSP. Zatem to OSP powinien być odpowiedzialny za opracowanie tych wymogów, przestrzegając jednocześnie zasad ich opracowywania określonych w poszczególnych Kodeksach przyłączeniowych, w szczególności zasady przejrzystości, która nakazuje zaangażować w proces również operatorów systemów dystrybucyjnych i konsultować z nimi proponowane rozwiązania.

Zachowanie ciągłości dostaw energii elektrycznej i paliwa gazowego w przypadku utraty dotychczasowego sprzedawcy

W związku zaprzestaniem działalności przez przedsiębiorstwa energetyczne Energia dla firm S.A. i Energetyczne Centrum S.A. w zakresie sprzedaży energii elektrycznej i paliwa gazowego, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki przedstawił ogólne zasady pozwalające na zachowanie ciągłości dostaw energii elektrycznej i paliwa gazowego w przypadku utraty przez odbiorców dotychczasowego sprzedawcy.

Jednocześnie mając na uwadze fakt, iż część odbiorców posiadała z wyżej wymienionymi przedsiębiorstwami zawarte umowy „pakietowe” powiązane także z innymi – poza energetycznymi – usługami takimi  jak np. ubezpieczenia zdrowotne, ubezpieczenia na życie, informuję, iż działający w strukturach Urzędu Regulacji Energetyki, Punkt Informacyjny dla Odbiorców Energii Elektrycznej i Paliw Gazowych (tel. 22 244 26 36), udziela odbiorcom informacji jedynie w kwestiach dotyczących energii elektrycznej oraz paliw gazowych.

W przypadku umów ubezpieczenia Odbiorcy powinni kontaktować się z Rzecznikiem Finansowym  pod numerem telefonu 22 333 73 28.

Zob. szczegóły w Informacji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki  nr 74/2018.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl