Będzie areszt domowy oraz dozór elektroniczny dla pedofilów
Areszt domowy zamiast aresztu tymczasowego oraz dozór elektroniczny dla pedofilów – to podstawowe zmiany jakie przygotowało Ministerstwo Sprawiedliwości w projekcie nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego. Projekt został zaaprobowany przez Rząd.
Areszt tymczasowy stanowi aktualnie obok m. in. poręczenia majątkowego, dozoru policji czy zakazu opuszczania kraju jeden ze środków zabezpieczających jakie stosowane są wobec osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa. Jest to najsurowszy środek, polegający de facto na pozbawieniu wolności podejrzanego na czas postępowania przygotowawczego i sądowego. Celem zastosowania tego środka jest zabezpieczenie przed utrudnianiem postępowania przez podejrzanego, mataczeniem czy nawet zapobiegającym ucieczce i ukrywaniu się sprawcy. Co istotne – środek ten może być stosowany wyłącznie wówczas, gdy żadne inne nie zabezpieczą wystarczająco prawidłowego toku postępowania.
Jeszcze do niedawna pojawiały się informacje, iż środek ten stosowany jest w Polsce nazbyt często a termin stosowania tymczasowego aresztowania jest znacznie dłuższy niż w innych krajach europejskich – stąd też wiele spraw znalazło swój finał przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu. Jak jednak pokazują ostatnie badania, Polska nie odbiega od innych krajów europejskich w zakresie stosowania tego środka – zarówno co do częstotliwości jak i co do okresu jego trwania – tak: Jacek Czabański, Stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce na tle porównawczym, Prokuratura i Prawo, Nr 10/2010.
Za wprowadzeniem aresztu domowego – połączonego z monitoringiem elektronicznym – przemawiają głównie względy ekonomiczne. Podejrzany będzie mógł przebywać w domu, jednakże możliwości przemieszczania się będą znacznie ograniczone – aresztowany będzie mógł poruszać się w granicach maksymalnie 200 metrów a odległość tę będzie za każdym razem określał sąd. W ten sposób eliminuje się koszty związane z pobytem podejrzanego czy już oskarżonego w zakładzie karnym, a jak powszechnie wiadomo, są one znaczne. Areszt będzie stosowany na wniosek i będzie mógł być stosowany jedynie wówczas, gdy aresztowany będzie posiadał miejsce stałego pobytu, umożliwiające działanie aparatury monitoringującej. W przypadku gdy aresztowany zamieszkuje z innymi dorosłymi osobami, konieczna będzie ich pisemna zgoda na instalację urządzeń i możliwość przeprowadzania ich kontroli.
Na osobę przebywającą w areszcie domowym będzie można nałożyć dalsze obowiązki, jak zakaz kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz spożywania alkoholu czy też środków odurzających. Ceną za naruszenie porządku prawnego czy też nałożonych obowiązków będzie zamiana aresztu domowego na tymczasowe aresztowanie.
Okres aresztu domowego będzie zaliczany na poczet orzeczonych kar. I tak, dwa dni aresztu domowego będą równe jednemu dniowi pozbawienia wolności natomiast jeden dzień aresztu domowego będzie równy jednemu dniowi ograniczenia wolności oraz jednej stawce dziennej grzywny.
Elektroniczny monitoring zostanie także wykorzystany wobec sprawców przestępstw skierowanych przeciwko wolności seksualnej, popełnionych w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych. Celem monitoringu będzie możliwość prowadzenia wobec takich sprawców kontrolowanego leczenia ambulatoryjnego. Aktualnie osoby takie mogą leczyć się wyłącznie w zakładach zamkniętych bądź ambulatoryjnie. Kontrolowane leczenie ambulatoryjne ma być stosowane wobec tych sprawców, w stosunku do których orzeczono obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych miejscach lub zakaz zbliżania się do określonych osób. Monitoring pozwoli na kontrolę przestrzegania tego obowiązku ale – co podkreślane przez Ministerstwo Sprawiedliwości – ochroni także potencjalne ofiary w przypadku gdy sprawca przebywa na wolności a nie został jeszcze poddany terapii. Do kontroli zostanie utworzony system korzystający z technologii GPS. Czas kontroli nie będzie oznaczony – w każdym przypadku będzie go jednak można zamienić na leczenie w zakładzie zamkniętym bądź na zwykłe leczenie ambulatoryjne.
Czy jednak areszt domowy będzie wystarczający do tego aby zapobiec utrudnianiu śledztwa czy postępowania? Oczywiście przemawiają za nim względy ekonomiczne, z drugiej strony, przebywający w areszcie domowym będzie miał większe możliwości utrudniania postępowania. Z pewnością można jednak stwierdzić, że monitoring oskarżonych o przestępstwa seksualne może znacząco przyczynić się do zmniejszenia liczby tych czynów i zapewnić większe bezpieczeństwo, nie tylko dzieci.
Projekt zmian został przyjęty przez Rząd. Teraz czeka go jeszcze uchwalenie w Sejmie i podpis Prezydenta. Nim wejdzie w życie może upłynąć trochę czasu, tym bardziej, że zbliżają się wybory parlamentarne.
Grzegorz Pawelec, e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?