Co ustawa antykryzysowa zmieniła w zakresie energetyki i gospodarki odpadami?

- „Naszym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim Polakom. Dlatego w związku z zaistniałą sytuacją epidemiczną przygotowaliśmy przepisy, które realnie pomogą przedsiębiorcom i samorządom” – podkreślał na etapie projektu minister klimatu Michał Kurtyka.

Zmiany w gospodarowaniu odpadami medycznymi

W odpowiedzi na obecną sytuację epidemiczną w Polsce, Ministerstwo Klimatu przygotowało rozwiązania, które mają pomóc w gospodarowaniu odpadami, w szczególności medycznymi o właściwościach zakaźnych,  wytwarzanymi w czasie występowania w Polsce zakażeń wirusem  SARS-CoV-2.

Przepisy ustawy będą stosowane w miejscach i sytuacjach, w których np. istniejące instalacje, przeznaczone do zagospodarowania odpadów, nie będą miały możliwości ich przetwarzania.

Dzięki tym zmianom, w przypadku gdy w danym województwie wystąpią problemy z możliwością unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych w uprawnionych do tego spalarniach, wojewoda będzie mógł wydać polecenie przetworzenia takich odpadów w innych instalacjach, mających techniczne możliwości bezpiecznego zagospodarowania tych odpadów.

Nowe przepisy odnoszą się również do gospodarowania w tym czasie odpadami komunalnymi wytwarzanymi w domach każdego z nas. W ich przypadku także wojewoda będzie mógł podjąć odpowiednie działania.

- "Przygotowaliśmy propozycje przepisów w zakresie gospodarki odpadami, które odpowiadają obecnym potrzebom branży. Zależy nam, aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim, którzy mogą mieć styczność z tego typu odpadami, stąd propozycje konkretnych rozwiązań" – powiedział minister Michał Kurtyka.

Więcej czasu dla inwestorów w OZE

Zmiany zostały również wprowadzone w zakresie odnawialnych źródeł energii. Propozycje Ministerstwa Klimatu dadzą możliwość wydłużenia terminów dla inwestorów, których oferty wygrały aukcje w latach ubiegłych. Przepis dotyczy zarówno sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego, jak i maksymalnego wieku urządzeń wchodzących w skład danej instalacji. Rozwiązanie to będzie stosowane w przypadku zaistnienia okoliczności niezależnych od wytwórcy, tzw. wystąpienia siły wyższej.

Analogiczna regulacja została wprowadzona dla wytwórców korzystających z systemów feed-in tariff (FiT) oraz feed-in premium (FiP), adresowanych do określonych mocowo instalacji OZE, wykorzystujących hydroenergię, biogaz i biogaz rolniczy.

- "Przygotowaliśmy propozycje przepisów, które stanowią odpowiedź na możliwe wystąpienie niezależnych od wytwórców niedoborów towarów czy opóźnienia dostaw komponentów niezbędnych dla realizacji procesów modernizacji lub inwestycyjnych w sektorze energetyki odnawialnej – zaznaczył szef resortu klimatu.

Wydłużenie terminów opracowania programów ochrony powietrza

W związku z ogłoszeniem stanu epidemii nie ma obecnie możliwości przeprowadzenia przez zarządy województw konsultacji społecznych, w tym spotkań z mieszkańcami gmin objętych programem ochrony powietrza. Dlatego Ministerstwo Klimatu przygotowało również zmiany w ustawie Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o zarządzaniu kryzysowym, które mają na celu wydłużenie terminów związanych z opracowywaniem programów ochrony powietrza.

Pytania i odpowiedzi dot. przepisów nowelizacji specustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w zakresie gospodarki odpadami

Do jakiej sytuacji może odnosić się polecenie wydane przez wojewodę dotyczące gospodarowania odpadami?

Przepisy ustawy będą stosowane w miejscach i sytuacjach, w których istniejące instalacje przeznaczone do zagospodarowania odpadów nie będą miały możliwości ich przetwarzania.

Nowe przepisy mają umożliwić bezpieczne zagospodarowanie odpadów, w szczególności odpadów medycznych o właściwościach zakaźnych, powstających w związku z występowaniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2.

W przypadku, gdy w danym województwie wystąpią problemy z możliwością unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych w uprawnionych do tego spalarniach odpadów niebezpiecznych, wojewoda będzie mógł wydać polecenie przetworzenia takich odpadów w innych instalacjach mających techniczne możliwości do bezpiecznego spalenia takich odpadów.

Do jakich podmiotów może być skierowane polecenie wydane przez wojewodę dotyczące gospodarowania odpadami?

Polecenie może być skierowane np. do spalarni innych niż spalarnie zakaźnych odpadów medycznych, w tym do spalarni odpadów niebezpiecznych, które nie mają w decyzji administracyjnej zgody na spalanie odpadów zakaźnych. Ważne jest jednak, aby takie instalacje posiadały możliwości techniczne i organizacyjne do bezpiecznego spalenia takich odpadów. Szczegółowe wymagania w tym zakresie określone zostaną w poleceniu.

Czego może dotyczyć polecenie wojewody w przypadku odpadów komunalnych?

Polecenie może dotyczyć: o przekazywania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do innych instalacji niż instalacje komunalne zapewniające ich przetwarzanie; o składowania lub termicznego przekształcania odpadów komunalnych bez (jakichkolwiek lub określonych) wstępnych procesów przetwarzania. o zmiany częstotliwości odbierania odpadów komunalnych oraz sposobu świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (na podstawie wniosku złożonego przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta)

Jakie inne działania dotyczące gospodarowania odpadami mogą zostać uwzględnione w poleceniu wojewody?

W szczególnych przypadkach np. ewentualnych trudności z zapewnieniem ciągłości odbioru zakaźnych odpadów medycznych, w poleceniu wojewoda będzie mógł umożliwić także transport odpadów przez podmioty, dla których nie zostały wydane decyzje administracyjne lub które nie uzyskały wpisu do Rejestru-BDO w przedmiotowym zakresie.

Jak należy postępować z odpadami wytwarzanymi przez osoby z potwierdzonym wirusem SARS-CoV-2 lub chorych na COVID-19?

Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektora Sanitarnego (strona www GIS), odpady wytwarzane przez osoby przebywające na kwarantannie domowej z potwierdzonym zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 lub chorych na COVID-19, ale przechodzących proces leczenia w domu (objętych jednocześnie kwarantanną), należy umieścić w dodatkowym worku (tj. w dwóch workach) i wyrzucić do śmietnika/altany śmietnikowej, gdzie gromadzone są odpady komunalne. Worek ten należy umieścić w pojemniku na odpady zmieszane.

Pytania i odpowiedzi MK dot. zmian w zakresie OZE

Jakie działania przewidziano aby chronić przedsiębiorców inwestujących w instalacje odnawialnego źródła energii (OZE) w związku ze stanem epidemii COVID-19?

Zmiany wprowadzają możliwość przedłużenia terminu realizacji zobowiązania uczestnika aukcji do sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego oraz maksymalnego wieku urządzeń wchodzących w skład danej instalacji, na skutek zaistnienia okoliczności opóźnienia:

• dostaw urządzeń wchodzących w skład instalacji odnawialnego źródła energii,
• dostaw elementów niezbędnych do budowy instalacji odnawialnego źródła energii,
• w realizacji instalacji odnawialnego źródła energii oraz przyłączy do sieci elektroenergetycznej,
• przy realizacji odbiorów lub rozruchu instalacji odnawialnego źródła energii, lub przy uzyskiwaniu koncesji albo wpisu do rejestrów określonych w ustawie spowodowanych stanem zagrożenia epidemicznego lub stanem epidemii ogłoszonym w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw zdrowia.

Analogiczna regulacja została przewidziana dla wytwórców korzystających z systemów feed-in tariff (FiT) oraz feed-in premium (FiP), adresowanych do określonych mocowo instalacji OZE, wykorzystujących hydroenergię, biogaz i biogaz rolniczy.

Mechanizmy te zapewniają gwarantowaną cenę energii elektrycznej (system FiT) dla mikroinstalacji oraz małych instalacji biogazowych i wodnych (o mocy mniejszej niż 500 kW) lub prawo do uzyskania pokrycia ujemnego salda (system FiP) dla średniej wielkości instalacji biogazowych i wodnych (o mocy nie mniejszej niż 500 kW, ale nie większej niż 1 MW).

Zmiana jest odpowiedzią na możliwe wystąpienie niedoborów towarów lub opóźnienia dostaw komponentów niezbędnych dla realizacji procesów modernizacji lub inwestycyjnych w sektorze energetyki odnawialnej, a będących niezależnymi od Wytwórców. Tym samym wprowadza się możliwości przedłużenia ustawowych terminów realizacji inwestycji przez Prezesa URE na wniosek wytwórcy, w przypadku wystąpienia okoliczności obiektywnych niezależnych od wytwórcy, tzw. wystąpienia siły wyższej.  

Czy wytwórcy energii z OZE mają określony czas na składanie wniosków?

Wytwórca energii z OZE będzie miał czas na złożenie wniosku nie później niż w terminie 30 dni przed dniem spełnienia zobowiązania do wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej.

Co z uczestnikami, którzy wgrali aukcję w latach ubiegłych?

Przepis przejściowy zapewnia możliwość skorzystania z przedłużenia terminu realizacji zobowiązania uczestnika aukcji do sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego, przez wytwórców, których oferty wygrały aukcję w latach ubiegłych.

Analogicznie przepis przejściowy obejmuje małych i średnich Wytwórców którzy uzyskali prawo do korzystania z systemów FiT i FiP przed dniem wejścia w życie pakietu przepisów antykryzysowych.

Pytania i odpowiedzi dot. przesunięcia terminów przyjęcia programów ochrony powietrza

Dlaczego zdecydowano się na przesunięcie terminów realizacji poszczególnych etapów procesu legislacyjnego przyjmowania w drodze uchwał sejmików województw programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych?

Wprowadzenie zmian w terminach wynika z braku możliwości przeprowadzenia przez zarządy województw konsultacji społecznych, w tym w ramach spotkań z mieszkańcami gmin objętych programem ochrony powietrza, w związku z ogłoszeniem najpierw zagrożenia stanu epidemicznego, a następnie epidemii.

Przeprowadzenie konsultacji projektu uchwały sejmiku województwa w sprawie programu ochrony powietrza jest kluczowym etapem przygotowania programów ochrony powietrza. Ich celem jest określenie skutecznych, adekwatnych do źródeł przekroczeń norm jakości powietrza, działań naprawczych, za realizację których odpowiadać będą konkretne organy administracji publicznej, podmioty gospodarcze oraz osoby fizyczne.

Czy przesunięcie terminów przyjęcia nowych programów ochrony powietrza będzie skutkować pogarszającym się stanem powietrza w Polsce?

Absolutnie nie. Zmiana finalnych terminów przyjęcia uchwał sejmików województw w sprawie programów ochrony powietrza z dnia 15 czerwca na 30 września 2020 r. nie będzie skutkować pogorszeniem się jakości powietrza. Do czasu przyjęcia nowych programów ochrony powietrza, w mocy pozostają programy przyjęte na podstawie wcześniejszych wyników oceny jakości powietrza w strefach, w ramach których cały czas realizowane są działania naprawcze.

Czy zmiana przepisów prawnych w tym zakresie była konsultowana z zainteresowanymi stronami?

Propozycja zmiany terminu przyjęcia nowych programów ochrony powietrza została przygotowana w związku z aktualną sytuacją epidemiczną w Polsce oraz przekazywanymi informacjami i postulatami z województw, które sygnalizowały ryzyko nie wykonania zadania w określonym terminie.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl