Dialog społeczny na szczeblu krajowym i regionalnym ma być sprawniejszy

Prezydent RP skierował do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o Radzie Dialogu Społecznego

Prezydent RP skierował do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego.

Został on jednomyślnie zaakceptowany przez Radę Dialogu Społecznego, która podjęła uchwałę pozytywnie opiniującą projekt oraz wniosła do Prezydenta o jego dalsze procedowanie.

Rada Dialogu Społecznego to forum trójstronnej współpracy, której zadaniem jest prowadzenie przejrzystego, merytorycznego i regularnego dialogu organizacji pracowników i pracodawców oraz strony rządowej, w celu zapewnienia warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej. Rada Dialogu Społecznego działa na rzecz realizacji zasady partycypacji i solidarności społecznej w zakresie stosunków zatrudnienia. W skład Rady ze strony społecznej wchodzą przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych oraz reprezentatywnych organizacji pracodawców. Z kolei stronę rządową tworzą wskazani członkowie Rady Ministrów oraz przedstawiciele ministra właściwego do spraw pracy odpowiedzialnego za dialog społeczny oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych odpowiedzialnego za budżet.

Projekt skierowanej do Sejmu ustawy realizuje normę zawartą w art. 87 ustawy z dnia 27 sierpnia 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, zobowiązującą Radę do dokonania oceny funkcjonowania przepisów ustawy oraz przedstawienia Prezydentowi RP rekomendacji zmian w zakresie zwiększenia samodzielności organizacyjnej Rady, w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.  

Projekt ustawy został opracowany w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie propozycji zgłaszanych przez przedstawicieli stron reprezentowanych w Radzie Dialogu Społecznego. Na wstępnym etapie prac strony założyły, że ostatecznie w przygotowywanym projekcie znajdą się tylko te rozwiązania, które zostały zaakceptowane i uzgodnione przez wszystkie strony wchodzące w skład Rady Dialogu Społecznego. Projekt ustawy stanowi więc efekt wspólnie wypracowanego kompromisu.

Co przewiduje projekt? 

Projekt ustawy zmierza do usprawnienia prowadzenia dialogu społecznego na szczeblu krajowym i regionalnym. Proponowane rozwiązania można podzielić na trzy kategorie. W pierwszej z nich znalazły się propozycje zwiększające katalog kompetencji Rady, wykonywanych przez całą Radę, jak też kompetencji autonomicznych strony pracowników i strony pracodawców Rady, w drugiej zmiany wzmacniające organizacyjnie Radę, w trzeciej natomiast propozycje doprecyzowujące i proceduralne dotyczące wojewódzkich rad dialogu społecznego. 

Więcej kompetencji Rady...

W myśl przedstawionej propozycji, Rada Dialogu Społecznego uzyska prawo do opiniowania projektów strategii, projektów programów oraz projektów innych dokumentów rządowych dotyczących planowanych działań Rady Ministrów. Rozwiązanie to zapewni stronom Rady wpływ na tworzenie innych niż ustawy dokumentów rządowych, w zakresie odnoszącym się do warunków rozwoju społeczno-gospodarczego, zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej, realizacji zasady partycypacji i solidarności społecznej, a także poprawy jakości formułowania i wdrażania polityk oraz strategii społeczno-gospodarczych.

Nową kompetencją będzie też prawo do występowania przez Radę Dialogu Społecznego do Sejmu i Senatu o umożliwienie przedstawienia Parlamentowi informacji dotyczącej spraw o istotnym znaczeniu dla zadań realizowanych przez Radę. Celem tej propozycji jest promowanie idei dialogu społecznego, szersze informowanie o działalności Rady oraz budowanie poparcia dla wypracowanych przez Radę stanowisk i opinii.

Przygotowane zmiany dotyczą również kompetencji do informowania Sejmu i Senatu o działalności Rady. Obok sprawozdania z działalności Rady w roku poprzednim, przedstawianego corocznie do dnia 31 maja, projekt przewiduje przedstawianie przez Przewodniczącego Rady, dodatkowo, informacji o działalności Rady za okres kadencji Przewodniczącego Rady, corocznie do dnia 15 października. Informacja ta będzie podawana do wiadomości publicznej.

Prezydent zaproponował, że strona pracowników i strona pracodawców Rady uzyska wyraźną kompetencję do występowania do ministra właściwego do spraw finansów publicznych z wnioskiem o wydanie interpretacji ogólnej, w przypadku niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach oraz interpretacjach indywidualnych. Wprowadzenie tej regulacji powinno poprawić sytuację pracowników i pracodawców w zakresie pewności prawa podatkowego. 

Wzmocnienie organizacyjne Rady

W projekcie ustawy proponuje się rozszerzenie kręgu osób mogących brać udział w posiedzeniach plenarnych Rady, z głosem doradczym, o przedstawiciela Głównego Inspektora Pracy. Mając na uwadze wzmocnienie dialogu autonomicznego, w projekcie zaproponowano również umożliwienie podejmowania przez stronę pracowników i stronę pracodawców Rady uchwał w drodze głosowania korespondencyjnego, w tym przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.

Wzmocnienie dialogu regionalnego 

W ramach wzmocnienia dialogu regionalnego, realizowanego przez wojewódzkie rady dialogu społecznego (WRDS), doprecyzowano kompetencje WRDS, procedury głosowań, zasady finansowania ekspertyz i opinii oraz kosztów związanych z podróżami służbowymi i kosztów dojazdu na posiedzenia delegowanych członków WRDS, wykonujących zadania zlecone przez Prezydium WRDS. Ponadto, w związku ze zwiększeniem ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2018, środków finansowych na funkcjonowanie WRDS w 2018 r., zwiększono również maksymalny limit wydatków będących skutkiem finansowym ustawy z dnia 27 sierpnia 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego.

Kiedy proponowane przepisy mają wejść w życie? 

Projekt przewiduje, że ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia jej ogłoszenia.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl