Środki na przywracanie przewozów autobusowych

1 sierpnia 2019 r. zatwierdzony został plan finansowy Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej na rok 2019, na podstawie którego rozdysponowano pomiędzy poszczególne województwa tegoroczną pulę środków na przywracanie lokalnych połączeń autobusowych.

Nabór wniosków o dofinansowanie z Funduszu rozwoju przewozów autobusowych

W tym roku na ten cel przeznaczonych zostanie 300 mln zł, a w latach kolejnych – 800 mln zł rocznie.

- "Rząd Prawa i Sprawiedliwości powołując Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej rozpoczął realną walkę ze zjawiskiem wykluczenia komunikacyjnego. To kolejny obok Funduszu Dróg Samorządowych stworzony w krótkim czasie mechanizm, który znacząco poprawi dostępność transportową terenów poza dużymi aglomeracjami" – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

Obecnie wojewodowie uruchamiają nabory wniosków od organizatorów publicznego transportu zbiorowego o dofinansowanie deficytowych linii komunikacyjnych. Wnioski do wojewodów o objęcie dopłatą z tegorocznej puli funduszu będzie można składać do 12 sierpnia 2019 r. Pierwsze przewozy z wykorzystaniem środków funduszu powinny zostać uruchomione we wrześniu tego roku.

Podział środków na województwa:

• Województwo dolnośląskie:                    20 194 015,24 zł;
• Województwo kujawsko-pomorskie:      18 498 597,84 zł;
• Województwo lubelskie:                           24 246 395,01 zł;
• Województwo lubuskie:                           13 173 440,89 zł;
• Województwo łódzkie:                            15 586 487,12 zł;
• Województwo małopolskie:                    16 158 111,16 zł;
• Województwo mazowieckie:                  19 705 448,76 zł;
• Województwo opolskie:                          11 638 440,47 zł;
• Województwo podkarpackie:                 19 640 405,80 zł;
• Województwo podlaskie:                        24 818 469,49 zł;
• Województwo pomorskie:                      15 813 935,77 zł;
• Województwo śląskie:                            18 386 185,25 zł;
• Województwo świętokrzyskie:               21 484 820,55 zł;
• Województwo warmińsko-mazurskie:   22 912 917,13 zł;
• Województwo wielkopolskie:                 19 823 272,26 zł;
• Województwo zachodniopomorskie:     17 919 057,25 zł.

Podziału kwot dokonano na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 26 lipca 2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu podziału środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej na dofinansowanie realizacji zadań własnych organizatorów w zakresie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w poszczególnych województwach.

Ze środków Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej dofinansowywane będzie przywracanie lokalnych połączeń autobusowych. Dofinansowanie ma dotyczyć linii komunikacyjnych nie funkcjonujących od co najmniej 3 miesięcy przed wejściem w życie ustawy powołującej fundusz i na które umowa o świadczenie usług dotyczących publicznego transportu zbiorowego zostanie zawarta po jej wejściu w życie.

Dopłata w wysokości nie wyższej niż 1 zł do 1 wozokilometra będzie obowiązywała do końca 2021 r. W kolejnych latach dopłata będzie ustalana w kwocie nie wyższej niż 0,80 zł do 1 wozokilometra. Początkowo wyższa kwota dopłaty powinna zachęcać organizatorów do jak najszybszego uruchamiania przewozów o charakterze użyteczności publicznej tam, gdzie występują najpilniejsze potrzeby komunikacyjne.

Jednocześnie organizator (samorząd terytorialny) będzie zobowiązany dopłacić do kwoty deficytu na danej linii komunikacyjnej nie mniej niż 10% ze środków własnych.

Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych

Jak wspomniano, na mocy ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej z Funduszu rozwoju przewozów autobusowych dofinansowywane będzie przywracanie lokalnych połączeń autobusowych. Dofinansowanie ma dotyczyć linii komunikacyjnych nie funkcjonujących od co najmniej 3 miesięcy przed wejściem w życie ustawy i na które umowa o świadczenie usług dotyczących publicznego transportu zbiorowego zostanie zawarta po jej wejściu w życie.

Dzięki temu mieszkańcy, przede wszystkim z mniejszych miejscowości, będą mogli dotrzeć środkami transportu publicznego do pracy, szkół, placówek zdrowia i instytucji kultury. Zwiększenie siatki połączeń autobusowych stworzy także możliwość znalezienia pracy w miejscowościach, do których dojazd był dotychczas utrudniony lub niemożliwy. 

Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej jest  państwowym funduszem celowym. Jego dysponentem jest minister do spraw transportu. Obsługę Funduszu na zasadach określonych w umowie z jego dysponentem będzie prowadził Bank Gospodarstwa Krajowego. 

Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na dofinasowanie Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w 2019 r. wyniesie 300 mln zł, a w latach kolejnych – 800 mln zł.

Środki zgromadzone w Funduszu będą przeznaczane na dofinansowanie zadań zapewnianiających funkcjonowanie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, z wyłączeniem komunikacji miejskiej. Dofinansowanie będzie przyznawane w formie dopłaty do kwoty deficytu pojedynczej linii komunikacyjnej w przewozach autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.

Podział środków Funduszu w danym roku budżetowym na poszczególne województwa będzie dokonywany na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad podziału środków Funduszu.

Sposób i terminowość wykonania zadania, na które zostało udzielone dofinansowanie oraz prawidłowość wyliczenia dopłaty pod względem zgodności z umową o dopłatę będzie kontrolował właściwy wojewoda.

Wśród kryteriów, na podstawie których wojewoda będzie dokonywał podziału środków Funduszu na rzecz samorządów terytorialnych, będzie m.in. realizacja potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Przepisy ustawy zwiększą dostępność połączeń autobusowych o charakterze użyteczności publicznej dla tych osób.

Dopłata w wysokości nie wyższej niż 1 zł do 1 wozokilometra będzie obowiązywała do końca 2021 r. W kolejnych latach dopłata będzie ustalana w kwocie nie wyższej niż 0,80 zł do 1 wozokilometra. Początkowo wyższa kwota dopłaty powinna zachęcać organizatorów do jak najszybszego uruchamiania przewozów o charakterze użyteczności publicznej tam, gdzie występują najpilniejsze potrzeby komunikacyjne.

Jednocześnie organizator (samorząd terytorialny) będzie zobowiązany dopłacić do kwoty deficytu na danej linii komunikacyjnej nie mniej niż 10 proc. ze środków własnych.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.

Ponad 3 tys. zadań z dofinansowaniem z Funduszu Dróg Samorządowych

W rozwoju transportu pomoże też fakt, iż Prezes Rady Ministrów zatwierdził kolejne listy zadań do dofinansowania ze środków Funduszu Dróg Samorządowych w ramach naboru wniosków na 2019 rok. Na listach podstawowych znajduje się łącznie 3 220 zadań, w tym 812 powiatowych i 2 408 gminnych. Ponadto na listach rezerwowych znajduje się 681 zadań, w tym 72 powiatowe i 609 gminnych, które będą mogły otrzymać dofinansowanie w ramach oszczędności uzyskanych na listach podstawowych.

- "Jednym z filarów walki z wykluczeniem komunikacyjnym jest przygotowany w Ministerstwie Infrastruktury Fundusz Dróg Samorządowych, z którego w ciągu 10 lat do samorządów trafi 36 mld zł. Nigdy dotąd na drogi powiatowe i gminne nie przeznaczono tak dużych środków – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. 

Wysokość dofinansowania zadań na listach podstawowych to 3,272 mld zł, w tym powiatowych 1,425 mld zł i gminnych 1,847 mld zł.

Podział środków na województwa: 

• województwo dolnośląskie - 152,1 mln zł,
• województwo kujawsko-pomorskie - 191,8 mln zł,
• województwo lubelskie - 379 mln zł,
• województwo lubuskie - 83,5 mln zł,
• województwo łódzkie - 173,7 mln zł,
• województwo małopolskie - 225,6 mln zł,
• województwo mazowieckie - 401,7 mln zł,
• województwo opolskie - 61,6 mln zł,
• województwo podkarpackie - 237,9 mln zł,
• województwo podlaskie - 284,1 mln zł,
• województwo pomorskie - 150,6 mln zł,
• województwo śląskie - 156,7 mln zł,
• województwo świętokrzyskie - 171,6 mln zł,
• województwo warmińsko-mazurskie - 217,7 mln zł,
• województwo wielkopolskie - 288 mln zł,
• województwo zachodniopomorskie - 96,4 mln zł.

Szczegółowe listy zadań są publikowane na stronach internetowych urzędów wojewódzkich. 

Zgodnie z ustawą o Funduszu Dróg Samorządowych Prezes Rady Ministrów może dokonać zmian na listach zgłoszonych do dofinansowania inwestycji. W tym celu do jego dyspozycji przewidziano rezerwę wynoszącą 5% wartości dofinansowania zadań samorządowych na dany rok. W wyniku zmian wprowadzonych przez premiera dofinansowanie zadań gminnych i powiatowych wzrosło o ok. 215 mln zł. Zmiany te obejmowały:

• zwiększenie limitu środków dla województw, co umożliwiło zwiększenie wysokości dofinansowania dla zadań, które na listach opracowanych przez wojewodów musiały mieć ograniczone dofinansowanie - 21 zadań (każde zadanie dostało pełne możliwe dofinansowanie);
• zwiększenie procentu dofinansowania ponad poziom wynikający z dochodów własnych JST – 307 zadań;
• przeniesienie z list rezerwowych na listy podstawowe – 78 zadań;
• wprowadzenie 11 nowych zadań.  

1,2 mld zł dofinansowania w ramach pierwszego naboru wniosków na 2019 r.

11 kwietnia 2019 r. Prezes Rady Ministrów zatwierdził listy zadań zgłoszonych do dofinansowania w ramach pierwszego naboru wniosków na 2019 rok. Na wsparcie ponad 800 zgłoszonych przez samorządy zadań na drogach lokalnych przeznaczono 1,2 mld zł.
Obecnie trwa realizacja zadań lub proces rozstrzygania przetargów oraz zawierania umów wykonawczych na realizację inwestycji. Sukcesywnie zawierane są przez Wojewodów kolejne umowy na dofinansowanie zadań z FDS. Pierwsze z nich zostały już zakończone.

FDS wspiera samorządy

FDS jest nowym narzędziem wsparcia samorządów w modernizacji infrastruktury drogowej. Dzięki rządowemu wsparciu dla samorządów możliwe będzie zachowanie sieci drogowej we właściwym stanie i zapewnienie bezpieczeństwa korzystającym z niej mieszkańcom. Dla wielu powiatów i gmin zbyt niskie dochody były dotychczas przeszkodą dla realizacji koniecznych inwestycji.

FDS jest stabilnym programem obliczonym na wiele lat, z którego możliwe będzie dofinansowanie zadań wieloletnich, co pozwoli na realizację większych inwestycji, które dotychczas były przez samorządy odkładane. Mniej zamożne samorządy mogą skorzystać z dofinansowania w wysokości nawet 80% wartości realizowanych zadań.

Środki Funduszu Dróg Samorządowych są przeznaczane na:

• dofinansowanie budowy, przebudowy i remontu dróg powiatowych i dróg gminnych;
• dofinansowanie budowy mostów lokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych;
• finansowanie budowy, przebudowy i remontu dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych o znaczeniu obronnym.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl