Inteligentne systemy pomiarowe umożliwią oszczędzanie energii

Elektroniczne liczniki ze zdalną transmisją danych umożliwią odbiorcom zaoszczędzenie nawet 10% obecnie wykorzystywanej energii. Dla przeciętnego gospodarstwa domowego, uwzględniając dzisiejszy poziom cen, daje to oszczędności rzędu 100 złotych rocznie. Pełne zarządzanie poziomem zużycia energii przełoży się na korzyści zarówno dla odbiorców, jak i sprzedawców energii elektrycznej.

Takie wnioski płyną z panelu dyskusyjnego, który odbył się we wtorek, 2 grudnia w Urzędzie Regulacji Energetyki. Na temat energooszczędności i wykorzystania inteligentnych systemów pomiarowania energii dyskutowali specjaliści zaproszeni przez Mariusza Sworę, Prezesa URE do udziału w debacie „Jak skutecznie obniżyć zużycie energii? Inteligentne systemy pomiarowe energii elektrycznej - nowe możliwości dla konsumentów i przedsiębiorców." Podczas tego panelu Urząd przedstawił studium wykonalności instalacji elektronicznych urządzeń pomiarowych w Polsce, które  na zlecenie URE przeprowadziło konsorcjum tworzone przez Doradztwo Gospodarcze DGA S.A i Instytut Sobieskiego. Projekt został sfinansowany ze środków Unii Europejskiej i URE.

Koncepcję systemu inteligentnego opomiarowania przedstawił Tomasz Kowalak, dyrektor Departamentu Taryf. Dyrektor Kowalak zwrócił uwagę, że system ten może stanowić alternatywę dla inwestycji w nowe źródła.

„To projekt cywilizacyjny skierowany na korzyści dla odbiorcy" - tak o projekcie inteligentnego opomiarowania mówił Mariusz Swora, szef Urzędu. Biorący udział w panelu Janusz Steinhoff, Premier i Minister Gospodarki w latach 1997 - 2001, podkreślił, że system ten jest tak samo ważny dla odbiorcy komunalnego, jak i dla dużego przemysłu. Prowadzi do podejmowania najbardziej racjonalnych decyzji uwarunkowanych ekonomicznie. „Jest jednym z lepszych narzędzi, by obniżyć zużycie energii elektrycznej o 20%, do czego obliguje nas Unia Europejska. Ten projekt nie ma słabych punktów" - konkludował Premier.

Marek Woszczyk, wiceprezes URE podkreślił, że system inteligentnych liczników pozytywnie wpłynie na konkurencję. Pomiar elektroniczny z odczytem tu i teraz w znaczący sposób mógłby skrócić czas zmiany sprzedawcy. W Holandii odbiorcy korzystający z takich elektronicznych urządzeń mogą liczyć na zmianę sprzedawcy w przeciągu zaledwie 5 dni. W Polsce zmiana sprzedawcy trwa 30 dni w przypadku pierwszej i 14 dni w przypadku kolejnej zmiany.

Prof. Tadeusz Skoczkowski, Prezes Krajowej Agencji Poszanowania zwrócił z kolei uwagę, że system taki umożliwi wszystkim rozsądne korzystanie z energii elektrycznej.

Także w opinii URE warunkiem niezbędnym do zwiększenia efektywności energetycznej odbiorców, w tym zwłaszcza gospodarstw domowych, jest pełna i łatwo dostępna informacja o rzeczywistym zużyciu energii. A pierwszym krokiem do spełnienia tego warunku jest zainstalowanie w systemie energetycznym instrumentów pomiarowych umożliwiających analizę danych o poziomie zużycia w systemie godzinowym. Obecny system, oparty w dużej mierze na licznikach indukcyjnych, nie daje wystarczających informacji zarówno odbiorcom energii jak i pozostałym uczestnikom rynku elektroenergetycznego. Z tego powodu URE rekomenduje wprowadzenie nowych, bardziej zaawansowanych technologicznie rozwiązań opomiarowania zużycia energii.

Co to jest „smart metering"?

Najnowsza generacja systemów pomiarowych energii elektrycznej pozwalająca na dwustronną, zdalną transmisję danych z liczników to tzw. technologia „smart". „Inteligentne" liczniki umożliwiają komunikację między odbiorcą a sprzedawcą energii w czasie rzeczywistym - możliwy jest przesył danych z licznika do sprzedawcy, ale także transmitowanie informacji od sprzedawcy do licznika. Dzięki temu automatycznie dokonywana być może na przykład konfiguracja licznika, odłączenie lub podłączenie zasilania, analiza rzeczywistych danych o poziomie zużycia, zanikach zasilania. Liczniki „smart" oferują odbiorcom energii pełną informację o zużyciu energii w dostępny, przejrzysty sposób, co umożliwia rzeczywiste zarządzanie zużyciem energii przez gospodarstwo domowe tj. dostosowanie zużycia do możliwości finansowych rodziny. Systemy inteligentnego opomiarowania funkcjonują już w tysiącach gospodarstw domowych miedzy innymi w takich krajach jak Włochy, Wielka Brytania, USA, Kanada, Holandia, Niemcy, Węgry.

Zalety inteligentnych systemów pomiarowych

Powszechna instalacja inteligentnych liczników umożliwi sprzedawcom wprowadzenie ofert cenowych dostosowanych do potrzeb klientów mierzonych poziomem zużycia energii, co przełoży się na wzrost aktywności konsumentów energii.

W konsekwencji doprowadzi to do racjonalizacji zużycia energii oraz poprawy efektywności jej użytkowania. Dla dystrybutorów realizacja tego przedsięwzięcia przyniesie obniżkę kosztów odczytów i strat handlowych, a docelowo - ograniczenie kosztów eksploatacji sieci elektroenergetycznej. Wymiana urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych na liczniki elektroniczne ze zdalną transmisją danych przyniesie zatem wiele korzyści zarówno odbiorcom, jak i sprzedawcom energii. Ponadto gospodarstwa domowe odniosą także korzyści o charakterze pośrednim, w związku z racjonalniejszym wykorzystaniem energii przez przedsiębiorstwa konsumujące energię w procesach produkcyjnych. Nie do przecenienia są także korzyści jakie z racji obniżenia zużycia energii odniesie środowisko naturalne.

Wśród korzyści bezpośrednich, jakie wymiana liczników przyniesie odbiorcom wymienić należy przede wszystkim:

• Obniżenie cen dostaw energii - sprzedawcy będą minimalizować różnice między planowanym a rzeczywistym zużyciem energii, które obecnie przenoszone są na odbiorców końcowych. Ponadto kluczowym nośnikiem obniżenia cen będzie także świadome obniżanie zużycia energii dostosowane do potrzeb rodziny lub firmy.

• Dostosowanie taryf do indywidualnych potrzeb grup klientów

• Dokładność rozliczeń za pobraną energię - obecny system cyklicznych odczytów energii powoduje powstawanie błędów prognostycznych istotnie obniżających zaufanie do dostawców energii i trudności płatnicze u konsumentów o niskich dochodach.  

• Ograniczenie zużycia energii - faktury wystawiane w okresach krótszych niż obecnie oraz na podstawie faktycznego zużycia zwiększą motywację do oszczędzania energii. Doświadczenia krajów UE wskazują, że odczyt danych w cyklu godzinowym umożliwia uzyskanie oszczędności na poziomie 6-10%.

• Techniczne uproszczenie procedury zmiany sprzedawcy - liczniki ze zdalnym przesyłem danych zasadniczo skrócą i uproszczą proces rozliczenia z dotychczasowym sprzedawcą i określenie stan początkowego u nowego.

• Poprawa jakości dostaw energii i jakości parametrów energii

Sprzedawcy energii także odniosą korzyści:

• Precyzyjne zakupy energii ograniczą koszty rynku bilansującego dla sprzedawców. Znając rzeczywisty profil zużycia energii przez odbiorcę sprzedawcy mogą skonstruować taryfy dostosowane do indywidualnych potrzeb danej grupy konsumentów. Zdalne opomiarowanie umożliwi także precyzyjną kalkulację ryzyka związanego z przerwami awaryjnymi.

• Likwidacja części barier rozwoju rynku - dokładność i częstość otrzymywanych danych pozwoli wejść na rynek małym przedsiębiorstwom obrotu minimalizując straty powodowane nietrafionymi prognozami zakupów energii.

 Do korzyści z zainstalowania nowych urządzeń pomiarowych dla dystrybutorów zaliczyć należy między innymi:

• ograniczenie różnicy bilansowej,

• ograniczenie strat wynikających z kradzieży infrastruktury technicznej i kradzieży energii (szacuje się, że zmniejszenie różnicy bilansowej z tytułu ograniczenia energii wyniesie 3% czyli mniej więcej równowartość pracy jednego 200 MW bloku przez cały rok).

• ograniczenie kosztów związanych z udziałem w rynku bilansującym,

• korzyści wynikające z większej dokładności pomiarów - np. rejestrację poboru energii przez urządzenia pozostające w trybie gotowości (stand-by),

• ograniczenie kosztów zleceń w terenie i obsługi klientów - zamiast tradycyjnego odczytu liczników

• ułatwienia w windykacji należności wobec odbiorców, których należności uległy przeterminowaniu - liczniki smart umożliwiają zdalne wstrzymywanie energii elektrycznej.

U podstaw wprowadzenia nowoczesnych systemów pomiarowych w krajach Unii Europejskiej tkwi trzeci cel pakietu klimatycznego „3x20" Rady Europejskiej z marca 2007r. tj. zwiększenie efektywności energetycznej państw UE do 2020r. oraz dyrektywa w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych z kwietnia 2006 r. Sposoby osiągnięcia tych celów w Polsce określa Krajowy Plan Poprawy Efektywności Energetycznej, który zakłada, że poprawa ta ma się dokonać poprzez zwiększenie efektywności końcowego wykorzystania energii dzięki zmianom technologicznym i gospodarczym oraz zmianom zachowań konsumentów energii.

• Prezentacja Smart Metering 

  Źródło: www.ure.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl