Jak zapobiec ekscesom pseudokibiców na EURO 2012?

Co ciekawe, ustawa wprowadza możliwość spożywania przez kibiców alkoholu niskoprocentowego - do 3,5%, podczas takiej imprezy, jednakże wyłącznie w wydzielonych do tego strefach. Jak bowiem wskazują doświadczenia innych krajów europejskich, możliwość spożywania niskoprocentowego alkoholu podczas imprez masowych nie wpływa na występowanie zachowań zagrażających bezpieczeństwu imprezy, uczestników czy mienia. Senat sprzeciwił się jednak temu zapisowi i opowiedział za bezwzględnym zakazem sprzedaży i spożywania alkoholu na stadionach – czy zmiana ta zostanie przegłosowana dowiemy się jednak, gdy projekt ponownie trafi do Sejmu.

Nowe przepisy przewidują także większą informatyzację organizacji imprez poprzez elektroniczne systemy identyfikacji osób, służące do sprzedaży biletów, kontroli przebywania w miejscu i w czasie trwania meczu piłki nożnej, kontroli dostępu do określonych miejsc oraz weryfikacji informacji o orzeczonym zakazie wstępu na imprezy masowe lub zakazie klubowym.

Zwiększone zostaną uprawnienia wojewody w zakresie kontroli organizacji imprez masowych – wojewoda będzie miał prawo wydać decyzję w której nakaże przerwać imprezę masową, jeśli jej kontynuacja będzie mogła zagrozić życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w znacznych rozmiarach, a działania podejmowane przez organizatora będą niewystarczające do zapewnienia bezpieczeństwa i  porządku publicznego.

Warto także wspomnieć, iż Rząd przewidział konieczność wprowadzenia obligatoryjnego postępowania przyspieszonego w przypadku popełnienia przestępstwa czy wykroczenia związanego z organizacją imprezy masowej – m. in. wdarcia się na teren organizacji imprezy, prowokowania kibiców do działań zagrażających bezpieczeństwu czy też wnoszenie lub posiadanie alkoholu.

Ustawa nowelizująca wprowadza także zmiany w zakresie prawa i postępowania karnego.

Dotychczasowy przepis karny o zakazie wstępu na imprezę masową, umożliwiał jego orzeczenie wobec sprawcy każdego przestępstwa, jeśli zachowanie sprawcy wskazuje, że jego udział w imprezie masowej może zagrażać dobrom prawem chronionym. Przepisy zmieniające pozwalają na orzeczenie zakazu wyłącznie wobec sprawców przestępstw popełnianych na imprezach masowych – nie „każdego” przestępstwa.

Jak wiadomo, zakaz stadionowy wiąże się z obowiązkiem stawiania się w trakcie organizowanych imprez masowych na komisariacie policji – ustawodawca chce zmienić jednak i ten przepis, umożliwiając elastyczne stosowanie tego środka. W przypadku orzeczenia zakazu wstępu na imprezę masową na 6 lat (może on być bowiem orzeczony na okres 2-6 lat) skazany w aktualnym stanie prawnym musi się stawiać na komisariacie przez cały ten czas (6 lat), w czasie trwania imprez masowych. Jest to niewygodne rozwiązanie nie tylko dla skazanego ale także z punktu widzenia organizacji pracy organów ścigania. Stąd też zasady stosowania tego środka mają ulec zmianie poprzez dostosowanie ich do konkretnego przypadku i odpowiednie modyfikowanie stosowania tegoż środka. Tylko wobec sprawcy uprzednio karanego za przestępstwo popełnione w związku z imprezą masową orzeczenie obowiązku stawiennictwa będzie obligatoryjne. Projekt przewiduje także możliwość zastosowania w takiej sytuacji monitoringu elektronicznego (elektroniczna opaska) i możliwość pozostawania w miejscu stałego pobytu przez osobę wobec której taki zakaz został orzeczony. Jeśli możliwe będzie zastosowanie takiego środka – znacząco ułatwi to wykonywanie nałożonego przez sąd obowiązku kontrolowania pobytu skazanego w czasie trwania imprezy masowej.

Chcąc zapewnić bezpieczeństwo podczas podobnych imprez masowych, ustawodawca postanowił wprowadzić do Kodeksu karnego przestępstwo fałszywego powiadomienia o zdarzeniu zagrażającemu życiu czy zdrowiu wielu osób bądź mienia, powodujące szkodę instytucji użyteczności publicznej lub organu ochrony bezpieczeństwa. Szkoda powstanie wówczas, gdy organy te będą musiały podjąć kosztowne czynności zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa, którego de facto nie będzie – np. ewakuację dworca. Przestępstwem nie będzie więc samo zawiadomienie lecz sytuacja podjęcia czynności w celu wyeliminowania zagrożenia przez właściwe organy. Zagrożenie karne, jakie przewiduje nowelizacja jest dość znaczne – od 6 miesięcy pozbawienia wolności do 8 lat tej kary – biorąc pod uwagę dotychczasowe zagrożenie: grzywnę, ograniczenie wolności oraz 30 dni aresztu – czyn ten jest bowiem aktualnie wykroczeniem.

Ustawa została już uchwalona przez Sejm i skierowana do Senatu – w dniu 10 sierpnia b.r. została przekazana Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki.

Grzegorz Pawelec e-prawnik.pl