Jakość handlowa artykułów mlecznych

Zgodnie z Rocznym ramowym planem kontroli Inspekcji JHARS na 2008 rok, w I kwartale wojewódzkie inspektoraty JHARS przeprowadziły na terenie całej Polski kontrolę planową w zakresie jakości handlowej artykułów mlecznych.

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej artykułów mlecznych, głównie serów twarogowych, mlecznych napojów fermentowanych, serków smakowych, deserów mlecznych oraz śmietany w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami oraz deklaracjami producentów.

ZAKRES KONTROLI

Kontrolę przeprowadzono w 62 zakładach produkcyjnych (tj. 42% podmiotów znajdujących się w ewidencji WIJHARS).

  Kontrolą objęto:

• w zakresie oceny organoleptycznej - 342 partie artykułów mlecznych, o łącznej masie 253 t,
• w zakresie oznaczania parametrów fizykochemicznych  - 334 partie artykułów mlecznych, o łącznej masie 252 t, w tym:
• w zakresie oznaczania zafałszowania tłuszczem niemlecznym - 144 partie artykułów mlecznych, o łącznej masie 127 t,
• w zakresie oznaczania parametrów mikrobiologicznych  - 74 partie artykułów mlecznych, o łącznej masie 61 t,
• w zakresie znakowania - 360 partii artykułów mlecznych, o łącznej masie 271 t,
• w zakresie paczkowania - 172 partii artykułów mlecznych, o łącznej masie 111 t.

WYNIKI KONTROLI

• ocena organoleptyczna

Nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych stwierdzono w przypadku 6 partii (2% skontrolowanych partii), o łącznej masie 0,8 t (0,3% skontrolowanej masy).
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły zarówno smaku, zapachu, jak i konsystencji. Najbardziej charakterystycznymi stwierdzanymi wadami w zakresie cech organoleptycznych były: mączysta konsystencja produktów półplynnych takich jak śmietana i serki smakowe oraz obcy smak i zapach w przypadku serów twarogowych.

• parametry fizykochemiczne

Nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych stwierdzono w przypadku 41 partii (12% skontrolowanych partii), o łącznej masie 14 t (6% skontrolowanej masy), w tym w zakresie zafałszowań tłuszczem niemlecznym w przypadku 2 partii (1,4% skontrolowanych partii pod kątem zafałszowań), o łącznej masie 1 t (0,8% skontrolowanej masy pod kątem zafałszowań).

Nieprawidłowości dotyczyły:

•  

  • zaniżonej lub zawyżonej zawartości tłuszczu ogółem,

  • obecności tłuszczów obcych,

  • zawyżonej zawartości wody,

  • zaniżonej zawartości białka,

  • zawyżonej kwasowości.

Największy procent nieprawidłowości w odniesieniu do skontrolowanej masy stwierdzono w przypadku 24 partii serów twarogowych, o łącznej masie 7 t, w tym w przypadku 2 partii o łącznej masie 1 t, stwierdzono zafałszowanie tłuszczem niemlecznym.

• parametry mikrobiologiczne

Nieprawidłowości w zakresie parametrów mikrobiologicznych stwierdzono w przypadku 5 partii (7% skontrolowanych partii), o łącznej masie 2 t (3% skontrolowanej masy),

Nieprawidłowości dotyczyły w szczególności zaniżonej zawartości drobnoustrojów charakterystycznych w przypadku mlecznych napojów fermentowanych.

• znakowanie

Nieprawidłowe znakowanie stwierdzono w przypadku 81 partii (23% skontrolowanych wyrobów), o łącznej masie 50 t (18% skontrolowanej masy).

Nieprawidłowości dotyczyły głównie:

•  

  • nieprawidłowych danych identyfikujących producenta,

  • podania niepełnej informacji dotyczącej wartości odżywczej produktu,

  • braku podania w tym samym polu widzenia informacji, dotyczących: nazwy produktu, zawartości netto i terminu przydatności do spożycia,

  • braku podania informacji dotyczącej warunków przechowywania obok terminu przydatności do spożycia,

  • deklarowaniu dłuższego terminu przydatności do spożycia, co było niezgodne z deklarowaną normą,

  • stosowania oznakowania wprowadzającego konsumenta w błąd co do rodzaju produktu,

  • stosowania nieprawidłowego wyrażenia poprzedzającego ilość nominalną: „waga netto" zamiast „masa netto".

• paczkowanie

Nieprawidłowe paczkowanie stwierdzono w przypadku 1 partii śmietany (0,6% skontrolowanych wyrobów), o łącznej masie 0,1 t (0,1% skontrolowanej masy).

Inne ustalenia z kontroli

• wszystkie zakłady produkcyjne objęte kontrolą zgłosiły prowadzenie działalności gospodarczej do właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektora JHARS;

• stwierdzono brak wag o ważnych cechach legalizacji w magazynach 4 zakładów produkcyjnych objętych kontrolą;

• nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie warunków składowania i transportu;

• 60 zakładów produkcyjnych (97% objętych kontrolą) prowadziło proces paczkowania, z czego 3 podmioty nie dokonały zgłoszenia tego faktu do Okręgowego Urzędu Miar.

SANKCJE

W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami w zakresie jakości handlowej artykułów mlecznych wojewódzkie inspektoraty JHARS zastosowały następujące sankcje:
- 43 mandaty karne, na łączną kwotę 11 800 złotych,
- 39 decyzji administracyjnych dotyczących artykułów mlecznych, w tym: 29 decyzji w sprawie określenia rodzaju i stopnia wad towarów o łącznej masie 7 t, 9 decyzji zakazujących wprowadzenia do obrotu artykułów o łącznej masie 1,2 t, 1 decyzję nakazującą poddanie 1 partii o masie 0,7 t zabiegowi prawidłowego oznakowania.

Ponadto wojewódzkie inspektoraty JHARS wszczęły 6 postępowań administracyjnych oraz przekazały informacje, dotyczące stwierdzonych nieprawidłowości do właściwego miejscowo WIJHARS w Warszawie oraz w sześciu przypadkach do powiatowych inspektoratów Inspekcji Weterynaryjnej i Sanitarnej.

PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Stwierdzono nieprawidłowości w zakresie jakości handlowej, które wskazują na zafałszowanie przetworów mlecznych. Świadczy o tym zarówno obecność tłuszczów obcych, jak i niezgodna z deklaracją ilościowa zawartość składników odżywczych. Obserwowana jest tendencja do obniżania gęstości odżywczej przy równoczesnym zawyżaniu zawartości wody.

Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie znakowania takie jak, np. nieczytelny termin przydatności do spożycia, może obniżać poziom bezpieczeństwa spożywanych przetworów mlecznych.

Podczas kontroli przeprowadzono po raz pierwszy badania serów twarogowych, mlecznych napojów fermentowanych, serków smakowych, deserów mlecznych oraz śmietany, w zakresie zafałszowań tłuszczem obcym. Stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie w przypadku serów twarogowych. Pewne jest, że kontrole w zakresie zafałszowań tłuszczami obcymi powinny obejmować szeroki asortyment przetworów mlecznych, szczególnie tych, w których zawartość tłuszczu mlecznego wpływa na cenę produktu.

Źródło: Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, www.ijhar-s.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl