Nowelizacja ustawy o BFG

Nowelizacja ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji przewidzuje zmiany usprawniające proces przymusowej restrukturyzacji, w szczególności jeśli chodzi o przeprowadzanie umorzenia lub konwersji zobowiązań (tzw. bail-in) w ramach tego procesu.

Zmiany wynikające z ustawy z dnia 17 stycznia 2019 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw

Nowelizacja ma m.in. usprawnić funkcjonowanie przepisów dotyczących przymusowej restrukturyzacji i systemu gwarantowania depozytów. Dostosowuje polskie prawo do przepisów unijnych, w szczególności do dyrektywy dotyczącej stopnia uprzywilejowania niezabezpieczonych instrumentów dłużnych w hierarchii roszczeń w postępowaniu upadłościowym. Ustawa wprowadza nową kategorię zobowiązań w hierarchii zaspokajania wierzytelności. Dzięki temu zostanie usprawniony proces przymusowej restrukturyzacji, w szczególności, jeśli chodzi o przeprowadzanie umorzenia lub konwersję zobowiązań. Nowelizacja zakłada m.in. systemowe wyłączenie banków hipotecznych z regulacji dotyczących systemu gwarantowania depozytów i związanych z tym obowiązków, gdyż banki hipoteczne nie przyjmują depozytów. Umożliwia też wykorzystanie instrumentu tzw. instytucji pomostowej przy restrukturyzacji banku zrzeszającego, a także porządkuje i koryguje przepisy dotyczące warunków działań Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) w zakresie restrukturyzacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Nowelizacja rozszerza ponadto warianty zarządzania środkami finansowymi BFG w zakresie inwestycyjnym, wprowadzając możliwość lokowania jego wolnych środków w depozycie u ministra finansów. Ma także zapewnić ochronę gwarancyjną środkom gromadzonym na rachunkach bankowych rad rodziców działających przy szkołach.

Przedmiotowa nowelizacja ma więc na celu dokonanie zmian w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz.U. z 2017 r. poz. 1937, z późn. zm.), implementujących  dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2399 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającą dyrektywę Parlamentu i Rady 2014/59/UE w odniesieniu do stopnia uprzywilejowania niezabezpieczonych instrumentów dłużnych w hierarchii roszczeń w postępowaniu upadłościowym (OJ L 345 z 27.12.2017, str. 96) – dalej zwaną „dyrektywą BCH”. Ustawa ma również na celu realizację zobowiązań Rzeczypospolitej Polskiej wobec Komisji Europejskiej związanych z programem pomocowym dla spółdzielczych kas oszczędnościowo-rozliczeniowych oraz usprawnienie obecnie już obowiązujących regulacji dotyczących przymusowej restrukturyzacji oraz systemu gwarantowania depozytów zawartych w ww. ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r.

W uchwalonej ustawie wprowadzono zmiany przedmiotowe, wśród których do najważniejszych należy zaliczyć:

• wprowadzenie nowej definicji zobowiązań zabezpieczonych w ramach kategorii zobowiązań banków,
• dokonanie korekty przepisów w sprawie nadania organom przymusowej restrukturyzacji (w tym Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu) możliwości żądania, aby instrumenty zaliczane do tzw. minimalnego wymogu dotyczącego funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowanych (w skrócie MREL) spełniały dodatkowe warunki (głównie w zakresie podporządkowania),
• dokonanie korekty przepisów dotyczących procesu restrukturyzacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych przeprowadzanego przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, w tym krzyżowego wykorzystania funduszy gwarancyjnych banków i kas,
• dokonanie korekty przepisów dotyczących obowiązku wprowadzenia odpowiednich klauzul umownych do wszystkich zobowiązań, niezależnie od prawa właściwego dla umów, na podstawie których powstają,
• systemowe wyłączenie banków hipotecznych z obowiązującego systemu gwarantowania depozytów, w związku z nieprowadzeniem działalności depozytowej, co w przypadku upadłości nie wpłynie na konieczność wypłaty środków gwarantowanych,
• utworzenie instytucji pomostowej w celu usprawnienia restrukturyzacji banku zrzeszającego oraz zredukowanie ograniczeń związanych z zastosowaniem instrumentów przymusowej restrukturyzacji,
• rozszerzenie zakresu polityki inwestycyjnej Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, w zakresie możliwości lokowania wolnych środków w depozycie u Ministra Finansów,
• wprowadzenie ochrony gwarancyjnej dla środków zgromadzonych na rachunkach bankowych dla rad rodziców działających w szkołach,
• określenie zasady współpracy w zakresie terminowości pomiędzy instytucjami zapewniającymi stabilność systemu finansowego. 

Nowelizacja wprowadza ponadto zmiany w 8 ustawach. W przeważającym zakresie zmiany te polegają na dostosowaniu dotychczas obowiązujących regulacji do nowych zasad wynikających z dokonania implementacji dyrektywy BCH. Ze zmian wprowadzonych uchwaloną ustawą w innych obowiązujących aktach należy wskazać na wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe czy w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne. W ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe wprowadzono nowe kategorie należności podlegających zaspokojeniu z funduszy masy upadłości banków, tj. należności z tytułu obligacji oraz należności z tytułu zobowiązań podporządkowanych niezaliczanych do funduszy własnych banku. Z kolei w ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-rozliczeniowych dodane zostały regulacje dotyczące procesów restrukturyzacji podmiotów sektora spółdzielczych kas oszczędnościowo-rozliczeniowych, w ramach których stosowanym mechanizmem są przejęcia. Przykładowo zostały w tym zakresie wprowadzone regulacje dotyczące możliwości przejmowania kas również przez instytucje kredytowe. 

W zakresie przepisów przejściowych i dostosowujących ustawa stanowi, iż do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie uchwalonej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl