Rozbrajanie Agencji Mienia Wojskowego?

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o Agencji Mienia Wojskowego umożliwia Agencji Mienia Wojskowego nieodpłatne przekazanie lub sprzedanie siłom zbrojnym państw obcych mienia ruchomego Skarbu Państwa lub produktów podwójnego zastosowania i uzbrojenia.

Co przewidziano w ustawie z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o Agencji Mienia Wojskowego?

Celem ustawy jest umożliwienie Agencji Mienia Wojskowego (AMW) efektywniejszej realizacji zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa. Ustawa wprowadza dwie kategorie zmian w nowelizowanej ustawie o Agencji Mienia Wojskowego.

Pierwsza z nich ma na celu rozszerzenie uprawnień AMW w zakresie gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz rozbudowanie katalogu rodzajów mienia przekazywanego na jej rzecz. Celem drugiej jest zaś wyeliminowanie rozbieżności kompetencyjnych, jakie pojawiają się pomiędzy AMW a instytucjami, dowództwami czy jednostkami wojskowymi zaangażowanymi w organizację wydarzeń promujących Siły Zbrojne RP, w szczególności Międzynarodowych Pokazów Lotniczych AIR SHOW.

W zakresie pierwszej kategorii ustawa dokonuje następujących zmian w nowelizowanej ustawie o Agencji Mienia Wojskowego:

• wprowadza nowe brzmienie w art. 1 pkt 3 zmienianej ustawy doprecyzowując jej przedmiot przez określenie wprost, że zasady i tryb gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, które zostało przekazane Agencji może dotyczyć zbycia albo nieodpłatnego przekazania tego mienia siłom zbrojnym państw obcych;
• w art. 6 w ust. 1 zmienianej ustawy dodaje nowy pkt 4, który rozszerza katalog mienia powierzonego Agencji przez Skarb Państwa w stosunku do którego AMW może wykonywać w jego imieniu prawa własności i inne prawa rzeczowe o przeznaczone do zbycia albo nieodpłatnego przekazania siłom zbrojnym państw obcych mienie ruchome Skarbu Państwa lub produkty podwójnego zastosowania w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/821 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiającego unijny system kontroli wywozu, pośrednictwa, pomocy technicznej, tranzytu i transferu produktów podwójnego zastosowania (Dz.Urz. UE L 206 z 11.06.2021, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2021/821”, i uzbrojenia, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa;
• w art. 43 zmienianej ustawy dodaje nowy ust. 3, zgodnie z którym przeznaczone do nieodpłatnego przekazania siłom zbrojnym państw obcych mienie ruchome Skarbu Państwa lub produkty podwójnego zastosowania w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia 2021/821, i uzbrojenie, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, są przekazywane Agencji przez Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
• w art. 47 ust. 5 zmienianej ustawy zmienia pkt 1 oraz dodaje pkt 3, jako konsekwencje rozszerzenia uprawnień Agencji, co wymaga m.in. wskazania organów odpowiedzialnych za określenie w protokole zdawczo-odbiorczym wartości mienia ruchomego Skarbu Państwa, jak również podmiotów właściwych w zakresie określenia wartości zbywanego mienia w przypadku gdy są to produkty podwójnego zastosowania w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia 2021/821 i uzbrojenie, o których mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, przeznaczone do przekazania siłom zbrojnym państw obcych;
• doprecyzowuje art. 54 ust. 1 zmienianej ustawy, w związku z wprowadzeniem w art. 43 tej ustawy nowego ust. 3, przez wyłączenie wskazanego w nim mienia przeznaczonego do nieodpłatnego przekazania siłom zbrojnym państw obcych z nakazu gospodarowania tym mieniem zgodnie z wymogami racjonalnej gospodarki;
• dodaje nowy art. 56a w nowelizowanej ustawie stanowiący rozszerzenie uprawnień Agencji, której jednym z zadań własnych zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o Agencji Mienia Wojskowego jest gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa powierzonym i użyczonym Agencji, w tym obrót z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, o którym mowa w ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; obecnie Minister Obrony Narodowej, zgodnie z art. 92 ustawy o Agencji Mienia Wojskowego może, na podstawie uchwały Rady Ministrów, ale bez pośrednictwa Agencji, przekazywać nieodpłatnie siłom zbrojnym państw obcych wskazanych w tej uchwale produkty podwójnego zastosowania w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia 2021/821 i uzbrojenie w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, oraz mienie ruchome Skarbu Państwa; dodawany przepis art. 56a zmienianej ustawy będzie stanowił podstawę do podjęcia powyższych zadań, za pośrednictwem AMW, co odciąży Siły Zbrojne RP z realizacji dodatkowych zadań, które nie należą do ich podstawowych obowiązków, a mają charakter zarządczy w odniesieniu do mienia ruchomego Skarbu Państwa, a jednocześnie przepis ten pozwoli AMW na włączenie się w realizację polityki międzynarodowej Państwa przez przekazywanie nieodpłatnie siłom zbrojnym państw obcych mienia ruchomego Skarbu Państwa, w tym produktów podwójnego zastosowania i uzbrojenia;
• doprecyzowuje i optymalizuje art. 57 zmienianej ustawy będący dla AMW podstawą zbycia lub nieodpłatnego przekazania mienia ruchomego Skarbu Państwa lub produktów podwójnego zastosowania i uzbrojenia będącego we władaniu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej albo ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez nich nadzorowanych, które nie są wykorzystywane do realizacji ich zadań, na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej albo decyzji ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
• dodaje nowy art. 57a w zmienianej ustawie, który reguluje i uszczegóławia sposób określenia wartości przekazywanego mienia oraz wskazuje podmioty za to odpowiedzialne.

W zakresie zmian, których celem jest wyeliminowanie rozbieżności kompetencyjnych, jakie pojawiają się pomiędzy AMW a instytucjami, dowództwami czy jednostkami wojskowymi zaangażowanymi w organizację wydarzeń promujących Siły Zbrojne RP, w szczególności Międzynarodowych Pokazów Lotniczych AIR SHOW, ustawa wprowadza w zmienianej ustawie o Agencji Mienia Wojskowego przede wszystkim nowy art. 7b. Zgodnie z tym przepisem do zadań własnych Agencji należy organizowanie wspólnie z jednostkami organizacyjnymi podległymi Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanymi jako podmiotami współdziałającymi przedsięwzięć związanych z promocją Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym pokazów lotniczych. W celu realizacji tych przedsięwzięć Agencja może zawierać stosowne porozumienia, w szczególności z jednostkami samorządu terytorialnego, administracją rządową, organizacjami pozarządowymi w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz innymi podmiotami wskazanymi w tym przepisie.

Realizacja tych porozumień będzie odbywała się ze środków własnych podmiotów uczestniczących w tych przedsięwzięciach. Ustawa przyznaje więc kompetencje AMW do zawierania umów w sprawie organizowania wydarzeń promujących Siły Zbrojne RP, w tym pokazy lotnicze, również z instytucjami, przedsiębiorstwami, firmami spoza resortu obrony narodowej, z zaznaczeniem, że każda strona takiej umowy pokrywa koszty swojego zaangażowania. Organizacja pokazów lotniczych będzie zaś realizowana, tak jak do tej pory, na podstawie stosownych decyzji Ministra Obrony Narodowej, które będą regulowały zaangażowanie poszczególnych instytucji, dowództw, komórek podległych Ministrowi Obrony Narodowej.

Kiedy nowelizacja weszła w życie?

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 23 maja 2025 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl