Pakiet telekomunikacyjny: prawa użytkowników

Podłączenie takie powinno pozwalać na połączenia krajowe i międzynarodowe oraz ze służbami ratunkowymi poprzez numer „112" (lub jakikolwiek inny międzynarodowy numer alarmowy). Usługa powszechna tak rozumiana nie dotyczy więc ani usług telefonii komórkowej ani szerokopasmowego dostępu do Internetu. Jednak Parlament chce, aby Komisja przedstawiła nie później niż na jesieni 2008 r. przegląd zakresu obowiązku świadczenia usługi powszechnej wraz z oceną, czy spełnione są warunki uzasadniające włączenie łączności mobilnej i szerokopasmowego dostępu do Internetu w zakres obowiązków świadczenia usługi powszechnej.

Więcej informacji, lepsza ochrona użytkownika

Posłowie chcą zagwarantować klientom pełne prawo do informacji o wszelkich ograniczeniach dostępu, lub korzystania z wszelkich legalnych programów i usług przez abonenta. Umowy powinny określać poziom jakości usługi, rodzaje proponowanych usług oraz określenie czasu wstępnego podłączenia.

Numery alarmowe 112 i 116

Posłowie domagają się większej dostępności numeru alarmowego 112 i łatwiejszego dostępu do służb ratunkowych. Państwa członkowskie powinny zapewnić w możliwie największym stopniu pełną dostępność publicznie dostępnych usług telefonicznych w przypadku załamania sieci w wyniku katastrofy lub działania siły wyższej. Przedsiębiorstwa świadczące publicznie dostępne usługi telefoniczne powinny zapewnić nieprzerwany dostęp do służb ratunkowych z jakiegokolwiek miejsca na terytorium UE.

Posłowie domagają się także obowiązkowego zapewnienia dostępu do numeru alarmowego o zaginionych dzieciach (numer 116-00). Jak dotąd państwa członkowskie uruchamiają tę usługę na zasadzie dobrowolności i jedynie 7 krajów UE wdrożyło to zalecenie.

Użytkownicy powinni mieć dostęp do wszystkich numerów we Wspólnocie bez względu na stosowaną przez ich operatora technologię czy urządzenia (np. telefonia stacjonarna, komórkowa, czy VOIP).

Udogodnienia dla użytkowników niepełnosprawnych

Około 15 % Europejczyków to ludzie niepełnosprawni, w 2020 roku 25% populacji stanowić będą ludzie powyżej 65 roku życia. Ludzie niepełnosprawni, starsi i osoby o szczególnych potrzebach powinny mieć zapewniony łatwiejszy dostęp do usług telekomunikacyjnych.

Posłowie uważają, że użytkownikom niepełnosprawnym należy zapewnić dostęp do służb ratunkowych, równoważny do tego, z którego korzystają inni użytkownicy. Państwa członkowskie powinny zachęcać do produkcji i udostępniania urządzeń oferujących niezbędne usługi i udogodnienia dla osób niepełnosprawnych.

Zachowanie numeru i czas trwania umów

Zgodnie z proponowaną dyrektywą użytkownik będzie miał prawo do zmiany operatora z zachowaniem dotychczasowego numeru telefonicznego, a czas przeniesienia numeru nie powinien być dłuższy niż jeden dzień. Posłowie dostrzegają również ryzyko przeniesienia numeru konsumenta bez jego zgody i proponują, aby państwa członkowskie miały możliwość stosowania minimalnych proporcjonalnych środków niezbędnych do ograniczenia takiego ryzyka, jednocześnie nie pozbawiając tego procesu atrakcyjności dla konsumentów.

Posłowie chcą również, aby czas trwania umów zawieranych między abonentami i przedsiębiorstwami nie przekraczał 24 miesięcy. Operatorzy powinni gwarantować użytkownikom możliwość zawarcia umowy na maksymalny okres 12 miesięcy obejmującej wszystkie usługi i urządzenia końcowe.

Ograniczenia techniczne dozwolone i zabronione

Nie należy w sposób nadmierny ograniczać dostępu użytkowników do sieci, do rozpowszechniania treści oraz wykorzystywania wybranych przez nich aplikacji, ani dopuszczać do degradacji usług i spowolnienia ruchu w sieciach.

Jednak pewne ograniczenia techniczne będą dopuszczalne, takie jak na przykład SIM-locki w telefonach komórkowych lub ograniczenia w dostępie do numerów bezpłatnych, o ile użytkownik zostanie o nich poinformowany w momencie podpisywania umowy.

Ochrona danych osobowych

Proponowana dyrektywa harmonizuje przepisy państw członkowskich wymagane dla zapewnienia ochrony podstawowych praw i wolności, w szczególności prawa do prywatności. Posłowie chcą, aby ochrona danych osobowych dotyczyła publicznych oraz publicznie dostępnych sieci prywatnych. Pozwoli to na przykład objąć jednakową ochroną użytkowników, których dane gromadzone są i przetwarzane przez prywatne portale społecznościowe typu Facebook, Linked-In, MySpace, Last.fm, GoldenLine, czy Nasza-Klasa.

Bezpieczeństwo sieci, ochrona przed spamem

Posłowie proponują również zapisy, które zmniejszają ryzyko utraty, zniszczenia zmiany, ujawnienia lub dostępu do danych osobowych w wyniku awarii sieci lub ataku na sieć. Dostawca usług łączności elektronicznej będzie musiał zawczasu poinformować użytkowników w celu uniknięcia zagrożenia praw i interesów klienta, a także powiadomić krajowy organ regulacyjny. Powiadomienie powinno zawierać informacje o charakterze naruszenia i zalecanych środkach w celu ograniczenia jego negatywnych skutków. Dostawcy powinni także co rok informować użytkowników o stwierdzonych naruszeniach dostępu do sieci w tym okresie.

Dostawcy usług łączności elektronicznej muszą ponieść znaczne nakłady inwestycyjne w celu zwalczania komunikatów niezamówionych („spamu"). Posłowie uważają, że są oni w lepszej sytuacji od użytkowników końcowych pod względem wiedzy i zasobów niezbędnych do wykrywania i identyfikacji nadawców takich komunikatów. Dostawcy usługi poczty elektronicznej oraz innych usług powinni mieć możliwość wszczynania przeciwko nadawcom spamu postępowań i w ten sposób bronić interesów swoich klientów.

Zapobiegać naruszeniom poprzez informowanie

Abonenci powinni uzyskać informacje o warunkach związanych z użytkowaniem sieci, które zawierać powinny m.

in. zawiadomienia o naruszeniu praw autorskich oraz innego rodzaju bezprawnym wykorzystywaniu bądź rozpowszechnianiu treści szkodliwych. Informacje powinny ponadto zawierać porady i środki ochrony z zakresu zagrożenia bezpieczeństwa osób, jakie może zaistnieć w związku z ujawnieniem w niektórych przypadkach informacji prywatnych lub danych osobowych i osobistych. Tego rodzaju informacje powinny być możliwie najczęściej uaktualniane i przedstawiane w sposób zrozumiały w wersji elektronicznej i papierowej, a także na stronach internetowych władz krajowych.

Ponieważ nie ma odpowiednich przepisów prawa wspólnotowego, które pozwalałyby określić, jakie treści, programy i usługi uznaje się za zgodne z prawem lub szkodliwe, decyzje o tym podejmowane są na podstawie prawa krajowego. Decyzje te należą wyłącznie do właściwych krajowych organów państwowych, a nie do dostawców sieci lub usług łączności elektronicznej.

Pozostałe elementy pakietu

Pakiet telekomunikacyjny składa się z trzech propozycji legislacyjnych oraz stanowiska PE dotyczącego "dywidendy cyfrowej": dyrektywy dotyczącej praw obywateli (sprawozdanie Malcolm HARBOUR (EPP-ED, GB), propozycji dotyczącej wspólnych ram regulacyjnych dla łączności elektronicznej (sprawozdanie Catherine TRAUTMANN (PSE, FR)), propozycji ustanowienia Europejskiego Urzędu ds. Rynku Łączności Elektronicznej (sprawozdanie Pilar DEL CASTILLO VERA (EPP-ED, ES) oraz sprawozdania z inicjatywy własnej Parlamentu ws. komunikacji i dywidendy cyfrowej (sprawozdanie Patrizia TOIA (ALDE, IT))

Po co reforma?

Unijne ramy prawne w dziedzinie telekomunikacji powstały w latach dziewięćdziesiątych. Miały sprostać zadaniu, jakim była liberalizacja krajowych rynków, na których królowały państwowe monopole. Demontaż hegemonii telekomów zakończył się sukcesem - spadły ceny połączeń oferowanych przez konkurujących operatorów.
W międzyczasie byliśmy świadkami rewolucyjnych zmian technologicznych. Telefonia komórkowa, rozwój internetu i rozkwit sieci bezprzewodowych zmieniły diametralnie oblicze telekomunikacji. Prawo Unii Europejskiej, by nie stracić skuteczności, musi odzwierciedlać te przemiany. Dlatego w 2007 roku, Komisja Europejska przedstawiła projekt reformy przepisów regulujących rynek telekomunikacji w UE, który w zmienionej formie przyjął Parlament Europejski w pierwszym czytaniu. 

Źródło: Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego, redakcja polska