PKPP Lewiatan o zwiększeniu akcji kredytowej dla przedsiębiorstw za pośrednictwem BGK
PKPP Lewiatan uważa za słuszne wykorzystanie BGK do zwiększenia akcji kredytowej dla przedsiębiorstw, lecz w tym celu bank ten powinien być wyłączony spod ogólnie obowiązujących regulacji bankowych.
Decyzja o szerszym wykorzystaniu BGK w rządowej polityce przeciwdziałania skutkom kryzysu gospodarczego zaowocowała przygotowaniem projektów zmian ustaw o BGK, KFPK i FPU, które obecnie są przedmiotem pracy Sejmu. Zgadzamy się z zaprezentowaną w projekcie nowelizacji ustawy o BGK filozofią budowy BGK jako banku do zadań specjalnych, którego kierunek działań będzie podporządkowany polityce ministra finansów.
Pozytywnie oceniamy przedmiotowe wyłączenie BGK spod działania ustawy o zamówieniach publicznych. Uważamy jednak, że dokapitalizowanie BGK z funduszy KFPK, FPU, FT, KFM nie przełoży się na skuteczną i efektywną realizację programów rządowych bez dokonania wyłączenia tej części działalności Banku spod ogólnie obowiązujących regulacji bankowych.
Prawo do wyłączenia BGK spod ogólnie obowiązujących w UE regulacji bankowych jest zapisane (imiennie) w polskim traktacie akcesyjnym, nie działa jednak automatycznie. Trzeba więc wprowadzić adekwatne przepisy regulacyjne do polskiego prawa. Leży to w domenie działania Ministerstwa Finansów i Nadzoru Finansowego.
Wyłączenie BGK spod przepisów regulujących działania banków, w tym ustanowienie dla niego specjalnych zasad dot. obowiązujących norm ostrożnościowych jest warunkiem skutecznego prowadzenia programów rządowych, skierowanych najczęściej do słabszych ekonomicznie podmiotów i operujących w tym celu produktami bankowymi o cechach nie w pełni rynkowych. Jeśli nie zostanie to zrobione, to włączenie wymienionych funduszy do kapitału podstawowego osłabi - w stosunku do sytuacji obecnej - możliwości BGK skutecznego realizowania tych programów.
Niezależnie od powyższego, należy w strategii BGK ustalić termin podziału banku na część komercyjną i część obejmującą obsługę programów rządowych. Tę pierwszą trzeba będzie w przyszłości sprywatyzować, a uzyskane w ten sposób środki przeznaczyć na rzeczywiste dokapitalizowanie banku.
1. Likwidacja KFPK i FPU i włączenie ich do kapitału podstawowego banku nie poprawia zdolności BGK do realizacji przypisanych im zadań. Jest to zabieg o charakterze techniczno-księgowym, a jego efektem jest przede wszystkim możliwość zwiększenia zaangażowania Banku w stosunku do jednego klienta.
Ma to oczywiście pozytywne znaczenie w przypadku kredytów i poręczeń udzielanych przez BGK dużym przedsięwzięciom (klientom); nie ma pozytywnego wpływu ani na dostęp MSP do kredytu ani do poręczeń. Celem utworzenia tych funduszy było zwiększenie dostępności do produktów bankowych małym, słabszym ekonomicznie pomiotom; w sytuacji kryzysu ekonomicznego zbiór tych podmiotów wzrośnie. System bankowy nie wygeneruje samodzielnie takich produktów ze względu na zbyt duże ryzyko, jakie za sobą niosą. Przepisy regulujące działania banków skutecznie je przed tym powstrzymują. Stąd też rola państwa - i utworzenie w BGK właśnie tych specjalnych funduszy. Ponieważ z roku na rok rozszerzano na nie regulacje dopuszczalnego ryzyka działania, w 2002 roku uruchomiono program rządowy Kapitał dla Przedsiębiorczych, na mocy którego KFPK (dokapitalizowany na ten cel z budżetu państwa) wzmacniał kapitałowo fundusze poręczeniowe tworzone przez władze samorządowe i inne podmioty (wzmocnienie finansowe funduszy pożyczkowych zlecono PARP). Celem programu było stworzenie infrastruktury pożyczkowej i poręczeniowej, która nie podlegałaby restrykcjom prawa bankowego. Program okazał się sukcesem. Właśnie ten kierunek należy kontynuować.
2. Dokapitalizowanie BGK nie przełoży się na skuteczną i efektywną realizację programów rządowych bez dokonania wyłączenia Banku spod ogólnie obowiązujących regulacji bankowych. Przyjęta obecnie koncepcja dokapitalizowania zwiększa kapitał banku jedynie w odniesieniu do działalności komercyjnej, w której BGK występuje w konkurencji do innych banków, nie poprawia jego możliwości działania w sferze programów rządowych.
Prawo do wyłączenia BGK spod ogólnie obowiązujących w UE regulacji bankowych jest zapisane (imiennie) w traktacie akcesyjnym - nie działa jednak automatycznie. Aby tak się stało, należy w polskim prawie wprowadzić adekwatne przepisy regulacyjne (domena działania Ministerstwa Finansów i Nadzoru Finansowego).
Dla ilustracji problemu: Amerykanie tworzą tzw. „zły bank", który skupuje nieregularnie spłacane, zagrożone kredyty. Kapitał banku pochodzi ze środków publicznych wyasygnowanych na ten cel (taki był właśnie pierwotny cel powołania w 1934 r. Fannie Mae - dla wykupu kredytów hipotecznych). Tworzą go właśnie dlatego, że rynek sam nie wygeneruje takiego „produktu" (kwestia nieracjonalności ekonomicznej i zbyt wysokiego ryzyka).Trzeba go zatem stworzyć w oparciu o środki publiczne.
Obecna koncepcja zmian proponowana przez rząd jest odwrotna - włączamy środki Funduszy do kapitału BGK i poddajemy je w ten sposób w pełni regulacjom uniwersalnym, których podstawowym zadaniem jest ograniczanie ryzyka ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa depozytom ściąganym z rynku.
3. Pozytywnie należy ocenić wprowadzenie do projektów ustaw przepisów przejściowych, możliwość dokapitalizowania BGK obligacjami Skarbu Państwa, a także poręczenia portfela kredytów banków w ramach portfelowej linii poręczeniowej BGK. Proponujemy rozszerzenie systemu gwarancji i poręczeń o klientów, którzy chcą sfinansować zakup/remonty mieszkania czy innej nieruchomości, co będzie pośrednim wsparcie dla branży budowlanej i deweloperskiej.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
Warszawa, 12 lutego 2009 r.
Źródło: PKPP Lewiatan - www.pkpplewiatan.pl
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?