Renta uzupełniająca w związku z doznaniem szkody na osobie

Wyrok SN

Wyrokiem z 10 listopada 2022 r. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną powódki – poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym.

Skarga ta była wniesiona w sprawie o zapłatę przez ubezpieczyciela „odpowiedniej renty” na podstawie art. 444 § 2 k.c.

Sygn. akt orzeczenia SN: II CSKP 660/22.

Uzasadnienie orzeczenia

W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, że kryterium odpowiedniości stwarza sądowi możliwość odstępstwa od reguły ścisłej kompensacji szkody. Określenie wysokości odpowiedniej renty powinno więc nastąpić po uwzględnieniu różnych okoliczności dotyczących sytuacji poszkodowanego, w tym faktu otoczenia opieką przez członków rodziny oraz korzystania przez nich z form wsparcia socjalnego, m.in. w związku z rezygnacją z pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą poszkodowaną. Kwoty takiego wsparcia nie pomniejszają bezpośrednio renty należnej osobie bezpośrednio poszkodowanej, a w szczególności nie uzasadniają odjęcia ich równowartości od wysokości renty hipotetycznie należnej. 

Odnosząc się do praktycznych aspektów stosowania art. 442 § 2 k.c. wskazano, że z przepisu tego wynika po stronie osoby poszkodowanej jedno roszczenie o zapłatę renty, należnej w razie spełnienia się co najmniej jednej z trzech przesłanek: całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb poszkodowanego lub zmniejszenia się jego widoków powodzenia na przyszłość. Praktyka rozstrzygania w odrębnych punktach wyroku o każdym z tych aspektów uzupełniającej nie jest nieprawidłowa, jednak nie powinna wpływać na całkowity rozmiar świadczenia należnego osobie poszkodowanej.

Sąd Najwyższy przypomniał również, że renta należna na podstawie art. 442 § 2 k.c. ma charakter prospektywny – jej celem jest kompensowanie szkody przyszłej i ciągłej. Kompensacja szkody majątkowej powstałej w okresie poprzedzającym zasądzenie renty w skonkretyzowanej wysokości następuje wyłącznie przez zapłatę odszkodowania. Nieprawidłowe jest zatem uwzględnienie zasądzenie „renty” za okres poprzedzający wydanie wyroku przez sąd pierwszej instancji.

Wyrok SN z dnia 10 listopada 2022 r. wraz z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 660/22)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl