Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Sejmowa Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w ramach prac nad rządowym projektem proponuje nałożenie nowego, bardzo kosztownego obowiązku na wszystkich sprzedawców sprzętu elektronicznego i elektrycznego. Dotychczas regulacje te zostały wprowadzone jedynie w 2 krajach UE i przepisy unijne nie nakładają na państwa takiego obowiązku.

Planowane jest wprowadzeniu obowiązku uwidaczniania w ramach ceny produktu kosztów gospodarki odpadami na każdej etykiecie cenowej i paragonie zakupu! Oznacza to, że od 1 stycznia 2009 roku każdy sklep będzie musiał wymienić wszystkie etykiety i przeprogramować systemy kasowe aby móc wprowadzić w ramach ceny nową kategorię (tak jak np. obecnie kwota podatku VAT). Niestety koszty gospodarki odpadami mogą być różne w zależności od dostawcy sprzętu, może się zatem okazać, że od nowego roku ten sam model jednego produktu może mieć kilka etykiet, jeżeli dostarczany jest do sklepu przez kilku dostawców. Rozporządzenie przewiduje bardzo wysokie kary (od 5000 zł do 2000000 zł).

Proponowane zmiany nie wpłyną w żaden sposób na poprawę stanu środowiska, a jedynie pogorszą warunki prowadzenia działalności gospodarczej, konkurencyjność naszych przedsiębiorców na rynkach UE oraz wywołają trudny do wyobrażenia chaos informacyjny wśród konsumentów.

Zmiany do projektu wprowadzone w trakcie prac Podkomisji nadzwyczajnej, do których mamy największe wątpliwości dotyczą:

Art. 25
„Art. 25. 1. Wprowadzający sprzęt jest obowiązany zapewnić, aby z chwilą sprzedaży sprzętu nabywcom nie były przedstawiane poszczególne koszty zbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu i unieszkodliwiania zużytego sprzętu, z zastrzeżeniem ust. 2- 8.

2. Do dnia 13 lutego 2011 r. wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych, w przypadku sprzętu określonego w grupach 2-6 w załączniku nr 1 do ustawy, przekazuje sprzedawcom detalicznym i sprzedawcom hurtowym informacje o wysokości kosztów gospodarowania odpadami, obejmujących koszty zbierania, przetwarzania, recyklingu albo innego niż recykling procesu odzysku i
unieszkodliwiania zużytego sprzętu.

3. Do dnia 13 lutego 2013 r. wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych, w przypadku sprzętu określonego w grupie 1 w załączniku nr 1 do ustawy, jest obowiązany przekazać na dokumencie sprzedaży informację o wysokości kosztów gospodarowania odpadami, obejmującą koszty zbierania, przetwarzania, recyklingu albo innego niż recykling procesu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu.

Porady prawne



4. Koszty gospodarowania odpadami, o których mowa w ust. 2 i 3, stanowiące część ceny sprzętu, są uwidaczniane jako składnik tej ceny nabywcom.

5. Do dnia 13 lutego 2011 r. wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych, w przypadku sprzętu określonego w grupach 7-10 w załączniku nr 1 do ustawy, może przekazać sprzedawcom detalicznym i sprzedawcom hurtowym informację o wysokości kosztów gospodarowania odpadami, obejmujących koszty zbierania, przetwarzania, recyklingu albo innego niż recykling procesu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu.

6. Koszty gospodarowania odpadami, o których mowa w ust. 5, stanowiące część ceny sprzętu, mogą zostać uwidocznione jako składnik tej ceny nabywcom.

7. Koszty gospodarowania odpadami, o których mowa w ust. 2, 3 oraz 5, nie mogą przekraczać kosztów faktycznie ponoszonych przez wprowadzającego sprzęt.

8. Sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych są obowiązani do informowania, w sposób określony w ust. 4 i 6, nabywców sprzętu o wysokości kosztów, o których mowa odpowiednio w ust. 2, 3 oraz 5, jeżeli taka informacje uzyskali od wprowadzającego sprzęt."

Art. 80 2b
w art. 80 dodać ust. 2a, 2b i 2c w brzmieniu:

2b. Sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy, który wbrew przepisowi art. 25 ust. 8 nie informuje w sposób określony w art. 25 ust. 4 i 6 dokonujących zakupu sprzętu o wysokości kosztów, o których mowa odpowiednio w art. 25 ust. 2, 3 i 5, jeżeli taką informację uzyskał od wprowadzającego sprzęt, podlega karze pieniężnej w wysokości od 5.000 zł do 2.000.000 zł.

Dlaczego obowiązek uwidaczniania kosztów gospodarowania odpadami (KGO) jako oddzielnego elementu ceny wprowadzonego sprzętu nie powinien być wprowadzony:

1. Dyrektywa w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego nie nakazuje wdrożenia tego obowiązku, daje dobrowolność jego stosowania. Rząd RP zamierza więc dodatkowo obciążyć firmy działające na terenie RP.
2. Proponowana regulacja wprowadzi nowe obciążenia administracyjne dla przedsiębiorstw, szczególnie uciążliwe z punktu widzenia MSP. Tymczasem przyjęta w 2000 roku przez UE Strategia Lizbońska zakłada stworzenie przyjaznych warunków rozwoju dla przedsiębiorstw, zwłaszcza tych z sektora MŚP.

Jednym z priorytetów jest ograniczenie barier administracyjnych. Rada Europejska w marcu 2007 roku zobowiązała Komisję Europejską do redukcji do 2012 roku obciążeń administracyjnych o 25 procent. Taki sam obowiązek został nałożony na państwa członkowskie.
3. Polski rząd chce zmniejszyć o 25% obciążenia administracyjne do 2010 roku. Redukcji mają zostać poddane regulacje prawne dotyczące: środowiska, planowania i zagospodarowania przestrzennego, zabezpieczenia społecznego, prawa działalności gospodarczej, prawa probierczego, usług turystycznych, prawa pracy.
4. Wprowadzenie obowiązku uwidaczniania KGO, jako elementu edukacji społeczeństwa w zakresie gospodarki odpadami nie spełni swojej funkcji. Informacja na etykietach cenowych oraz paragonach fiskalnych w żaden sposób nie nauczy obywateli jak postępować ze zużytym sprzętem elektronicznym. Spowoduje jedynie chaos informacyjny, nad którym będzie musiał zapanować sprzedawca - a więc przeprowadzić na własną rękę edukację ekologiczną. Ten obowiązek spoczywa na organizacjach odzysku.
5. W dużych sieciach handlowych korzystających z usług różnych dostawców może dojść do sytuacji, że jeden i ten sam produkt będzie miał kilka etykiet z ceną. Jeżeli produkt ten będzie zakupiony u różnych dostawców, wypełniających obowiązki w zakresie gospodarki zużytym sprzętem elektronicznym w różnych organizacjach odzysku, mających różny koszt KGO sprzedawca będzie musiał przygotować kilka etykiet cenowych uwzględniających rzeczywiste koszty KGO tego produktu (Art. 25. ust 7). Z pewnością taka sytuacja będzie myląca dla konsumenta i nie podniesie jego świadomości w zakresie gospodarowania odpadami.
6. Uwidocznienie KGO jako elementu ceny nie wpłynie na poprawę stanu środowiska.
7. Duże koszty dla przedsiębiorców. Dla dużych sieci handlowych:

Koszty globalne sieci - 20 sklepów

1. SYSTEMY INFORMATYCZNE (RGO) 1.850.000 PLN
2. SYSTEM KASOWY 1.060.000 PLN
3. ETYKIETY CENOWE WYDRUK I APLIKACJE (GIMA i Balisage) 318.000 PLN
4. BIURO OBSŁUGI KLIENTÓW (BOK) 136.000 PLN
5. CZYTNIKI CEN (APLIKACJA - Pricecheckery) 529.000 PLN
6. NOWE FORMATKI REKLAM 55.000 PLN
    SUMA 3.948.000 PLN

Koszty w przeliczeniu na jeden hipermarket:

1.

SYSTEMY INFORMATYCZNE (RGO) 92.500 PLN
2. SYSTEM KASOWY (GIMA i Balisage) 53.000 PLN
3. ETYKIETY CENOWE WYDRUK I APLIKACJE 15.900 PLN
4. BIURO OBSŁUGI KLIENTÓW (BOK) 6.800 PLN
5. CZYTNIKI CEN (APLIKACJA - Pricecheckery) 26.450 PLN
6. NOWE FORMATKI REKLAM 2.750 PLN
    SUMA 197.400 PLN

Przedstawiciele MŚP są z pewnością bardziej narażeni na konsekwencje proponowanych zapisów, ponieważ:
- koszt dostosowania się do tych przepisów jest dla nich relatywnie wyższy (zmiany systemów informatycznych, odrębnie działające kasy fiskalne, koszty przeszkolenia pracowników, koszty informowania klientów (ulotki, czas pracowników etc.) - to potężny wydatek dla MŚP
- większe narażenie na kary wynikające z niespełnienia obowiązku. Brak znajomości przepisów i dłuższy czas dostosowania się do nich.
- Wycofanie części asortymentu (np. szczoteczki elektryczne w aptekach)
- Pogorszenie sytuacji ekonomicznej i osłabienie pozycji względem dużych firm.

Biorąc pod uwagę, że ma być uwidaczniany rzeczywisty koszt KGO należy wziąć pod uwagę, że będzie on ulegał zmianie. Każdorazowa zmiana KGO będzie również wymagała nakładów związanych ze zmianą etykiem, formatek reklamowych, zmian w systemach kasowych i homologacji kas.

8. W związku z powyższym wprowadzenie zapisów o obowiązku KGO jest całkowicie wbrew zasadzie zrównoważonego rozwoju, gdyż nie przynosi efektów w zakresie poprawy stanu środowiska, nie ma wymiernych pozytywnych (negatywne są opisane powyżej) efektów społecznych oraz jest szkodliwa dla gospodarki kraju i nakłada niepotrzebne obciążenia administracyjne i finansowe na przedsiębiorców.

9. Problem dostosowania kas fiskalnych.
Zmiany w kasach fiskalnych (tj. wprowadzenie możliwości drukowania linii zawierającej KGO) jest trudne z przyczyn technicznych i wymagałoby zmiany oprogramowania kas. Ponadto, zmiana taka wymagałaby homologacji kasy. Biorąc pod uwagę znaczną liczbę kas rejestrujących, w których należałoby dokonać zmian, cały proces byłby czasochłonny i długotrwały i na pewno nie zakończy się przed końcem bieżącego roku.
Ponadto producenci kas rejestrujących są nieprzygotowani na wprowadzenie takich zmian - po raz pierwszy dowiedzieli się o wymogu prezentowania KGO podczas rozmowy z PWC.


Na podstawie informacji od producenta kas fiskalnych (ELZAB)

10. Vacatio legis ustawy.
Vacatio legis ustawy powinno być tak określone, by umożliwić przedsiębiorcom dostosowanie się do zmian w prawie. Biorąc pod uwagę fakt, że zmiany techniczne kas fiskalnych - a więc niezależne od woli przedsiębiorcy - mogą zająć stosunkowo dużo czasu należy uznać, że vacatio legis ustawy trwające od momentu jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (racjonalnie można założyć ogłoszenie na przełomie pażdziernika/listopada) do 1 stycznia 2009 r. jest stanowczo za krótkie. W tym aspekcie można przytoczyć jedną z tez podniesionych przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15 lutego 2005 r., K 48/04: "Obywatel powinien móc układać swoje sprawy w zaufaniu, że nie naraża się na skutki prawne niedające się przewidzieć w momencie podejmowania decyzji i że jego zgodne z obowiązującym prawem działania będą uznawane przez porządek prawny także w przyszłości. Nowe unormowania prawne nie mogą zaskakiwać ich adresatów, lecz powinny pozostawiać im czas na dostosowanie się do zmienionych regulacji i spokojne podjęcie decyzji co do dalszego postępowania."

11. Wprowadzenie KGO i kary od 5000-2000000 PLN na sprzedawcę za brak informacji (przy karze sprzedaży produktu niebezpiecznego 100000 PLN) budzi pytanie co dla Państwa jest ważniejsze zdrowie i życie konsumenta czy informacja o KGO. Pytanie dlaczego brak KGO na towarze ma być powodem dla którego urzędnik będzie decydował o być albo nie być małych i średnich firm. Dlaczego otwiera się ogromne pole dla nadużyć i korupcji.

12. Wprowadzenie KGO powinno zainteresować przedstawicieli MG i UOKiK bo jego efektem będzie eliminacja z rynku małych i średnich firm które nie sprostają konkurencji oraz będą dobijane kosztami wprowadzenia KGO do swoich systemów jak i karami.

Prezentacja nt. projektu ustawy.

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
6 października 2008 r. 

Źródło: PKPP Lewiatan, www.pkpplewiatan.pl


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika