Uwagi PKPP Lewiatan do Pakietu Działań Antykryzysowych 2009-2010 przygotowanego przez PiS
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan pozytywnie ocenia inicjatywę Prawa i Sprawiedliwości przygotowania i zaprezentowania Pakietu Działań Antykryzysowych 2009-2010.
Nie ze wszystkimi propozycjami zgadzamy się, jednak uważamy, że tak właśnie powinna działać konstruktywna Opozycja - przedstawiać swoje propozycje rozwiązań dotyczących gospodarki, poddawać je pod dyskusję społeczną i w ten sposób motywować rząd do wykorzystania niektórych postulatów i rozwiązań.PiS przedstawia swój pogląd dot. problemów gospodarczych i narzędzia ich rozwiązywania, pozwala tym samym przedsiębiorcom na ocenę tego programu.
Uwarunkowania wzrostu gospodarczego polskiej gospodarki w latach 2009-2010
PKPP Lewiatan zgadza się z PiS w sprawie tempa wzrostu gospodarczego w 2009 r. Uważamy, że osiągniecie zakładanego w planie budżetu na 2009 r. wzrostu gospodarczego na poziomie 3,7% jest nierealne. Trudne do wykonania jest również w naszej opinii utrzymanie deficytu budżetowego na poziomie 18,2 mld zł. Tak ze względu na słabsze wpływy do budżetu z tytułu podatków, wynikające z osłabienia dynamiki konsumpcji, jak ze względu na niższy poziom inflacji (tu nie zgadzamy się z prognozami PiS, bowiem zakładamy, że CPI wyniesie w 2009 r. 2,5%, a nie 2,9%).
W odniesieniu do poziomu deficytu budżetowego w 2009 r. PKPP Lewiatan różni się w sposób istotny z PiS. Uważamy, że rząd powinien zrobić wszystko, aby utrzymać deficyt na założonym poziomie. Przy realnie mniejszych od założonych wpływach do budżetu niezbędne zatem będzie ograniczanie wydatków z budżetu. Oczekujemy zatem od rządu wskazania tych wydatków, które będą musiały zostać ograniczone w 2009 r. Mówiliśmy o tym już w IV kwartale 2008 r. obawiając się, że tymi wydatkami będą inwestycje prorozwojowe, jako wydatki o elastycznym charakterze. W opinii PKPP Lewiatan rząd nie może, nowelizując ustawę budżetową, ograniczyć wydatków na inwestycje, bowiem wtedy pogłębi osłabienie gospodarcze, a także ograniczy możliwość korzystania ze środków unijnych. Ponadto wzrost deficytu oznacza wzrost potrzeb pożyczkowych rządu, który zwiększy oprocentowanie i koszt obsługi długu. Wzrosną zatem wydatki sztywne z budżetu państwa. PiS proponuje natomiast wzrost deficytu do 25 mld zł. Jednocześnie jednak nie wskazuje na co te dodatkowe 7 mld zł powinno zostać przeznaczone.
Możemy rozważać różne scenariusze dotyczące wysokości deficytu budżetowego, i zapewne będzie potrzeba ich przygotowania, jednak dla oceny Pakietu przedstawionego przez PiS niezbędna jest informacja o planowanych wzrostach wydatków z budżetu. W przedstawionym Pakiecie Działań Antykryzysowych takiej skonsolidowanej informacji nie ma. Są przy różnych propozycjach działań antykryzysowych wskazania informujące o konieczności ponoszenia kosztów z nimi związanych, jednak brak jest informacji agregującej propozycje PiS od strony potrzeb kapitałowych. To istotny brak zaprezentowanego dokumentu. Nie wiemy bowiem, czy przedstawione przez PiS propozycje bilansują się na poziomie 25 mld zł deficytu budżetowego, czy też wymagają znacznie większego finansowania. Jeżeli tak, brak jest wskazania źródeł tego finansowania (środki unijne jako źródło finansowania wszystkiego, co zostało przedstawione w Pakiecie to nie remedium na kryzys).
PiS prawidłowo, w opinii PKPP Lewiatan, diagnozuje czynniki wzrostu gospodarczego w 2009 r. Uważamy, że dynamika konsumpcji indywidualnej wyniesie w 2009 r. 3,5% (wobec ponad 5% w 2008 r.). Uważamy również, że inwestycje wzrosną o 6-7% w stosunku do 2008 r. W opinii Lewiatana największą niewiadomą jest jednak sytuacja eksportu. Z jednej strony osłabienie gospodarcze, a w części krajów UE, które są w ponad 70% odbiorcami sprzedawanych przez nas produktów i usług), nawet kryzys w sensie technicznym osłabią popyt zewnętrzny. Jednak doświadczenia osłabienia gospodarczego lat 2001-2002 wskazują, że polscy eksporterzy w okresie słabej koniunktury umieją sobie radzić z partnerami zagranicznymi.
Badania PKPP Lewiatan przeprowadzone we wrześniu 2008 r. na reprezentatywnej próbie 1100 małych i średnich przedsiębiorstw wskazywały, że nie zamierzają one wycofywać się z rynków zewnętrznych. Badania Rzeczpospolitej przeprowadzone w grudniu 2008 r. na próbie 600 przedsiębiorstw potwierdzały te plany. Większość eksporterów uważała, że 2009 r. nie oznacza dla nich istotnych zmian ani w wielkości sprzedaży, ani w wielkości dochodów. Jeżeli wyniki tych badań potwierdziłyby się, to przy osłabionym złotym (osłabienie utrzyma się, wg PKPP Lewiatan, w całym 2009 r.) wpływy z eksportu, nawet przy mniejszej liczbie eksporterów, mogą być wyższe niż w 2008 r. Jednocześnie osłabienie dynamiki konsumpcji i inwestycji ograniczy tempo wzrostu importu, które może być nieco niższe niż tempo wzrostu eksportu, co może przełożyć się na dodatni wpływ eksportu netto na wzrost PKB.
PKPP Lewiatan zgadza się z PiS, że rząd może uruchomić instrumenty, które będą pozytywnie oddziaływać na utrzymanie relatywnie wysokiej dynamiki konsumpcji, a także na wzrost inwestycji - tak w sektorze przedsiębiorstw, jak i inwestycji realizowanych ze środków publicznych. Zgadzamy się, że zachowanie przez obecny rząd rozwiązań wprowadzonych za rządów PiS dotyczących obniżenia stawek podatku dochodowego od osób fizycznych jest jednym z istotniejszych elementów oddziaływania na konsumpcję, aczkolwiek działaniem niewystarczającym. Rzeczywiście niezbędne jest wprowadzenie instrumentów wspierających przedsiębiorstwa w utrzymaniu zatrudnienia. Z informacji, które uzyskujemy od przedsiębiorstw wyraźnie wynika, że jeżeli będą w stanie od strony kosztowej podołać utrzymaniu zatrudnienia, będą taką politykę prowadziły. Uważamy również, że wzrost inwestycji będzie w dużym stopniu zależał od efektywności wykorzystania środków unijnych.
Pakiet Działań Antykryzysowych na lata 2009-2010 zawiera, w opinii PKPP Lewiatan, kierunkowo prawidłową ocenę sytuacji makroekonomicznej polskiej gospodarki. Jednak główny makroekonomiczny instrument, który PiS chce wykorzystać do realizacji tego pakietu - wzrost deficytu budżetowego - jest w przedstawionej formie (brak szczegółowych informacji dotyczących wykorzystania środków pochodzących ze zwiększonego deficytu budżetowego), trudny do zaakceptowania.
Problem także w tym, że zgadzając się co do oceny osłabienia gospodarczego przedstawionej przez PiS, PKPP Lewiatan nie zgadza się z wieloma proponowanymi szczegółowymi rozwiązaniami. Kilka jednak warto jest wesprzeć i zaproponować rządowi ich realizację.
Ocena postulatów Prawa i Sprawiedliwości w tabeli
Źródło: PKPP Lewiatan - www.pkpplewiatan.pl
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?