Wyrok TSUE ws. obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlano-montażowych

2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w polskiej sprawie prejudycjalnej C-224/18 - Budimex S.A. TSUE rozpatrywał wątpliwości NSA w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych, związane z ustaleniem momentu wykonania tych usług.

Wyrok TSUE ws. Budimex S.A. przeciwko Ministrowi Finansów

Trybunał (siódma izba) orzekł, co następuje:

Artykuł 66 akapit pierwszy lit. c) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2010/45/UE z dnia 13 lipca 2010 r., należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on temu, by w wypadku braku wystawienia faktury dotyczącej świadczonych usług lub wystawienia jej z opóźnieniem formalny odbiór tej usługi był uważany za moment, w którym usługa ta została wykonana, gdy – tak jak w sprawie rozpatrywanej w postępowaniu głównym – państwo członkowskie przewiduje, że podatek staje się wymagalny z upływem terminu rozpoczynającego bieg w dniu, w którym została wykonana usługa, jeżeli, po pierwsze, formalność odbioru została uzgodniona przez strony w umowie wiążącej je postanowieniami umownymi odzwierciedlającymi rzeczywistość gospodarczą i handlową w dziedzinie, w której usługa jest wykonywana i, po drugie, formalność ta stanowi materialne zakończenie usługi i ustala ostatecznie wysokość należnego świadczenia wzajemnego, co podlega zweryfikowaniu przez sąd odsyłający.

Stanowisko MF

Ministerstwo Finansów (MF) planuje przedstawić stanowisko w tej sprawie po rozstrzygnięciu sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny. Niemniej, w ocenie MF, interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2016 r., nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141, w sprawie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 31) umożliwia realizację wytycznych, które wynikają z wyroku TSUE w sprawie C-224/18 - Budimex S.A.

MF przypominiało, że zgodnie z interpretacją ogólną, w przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych decydujące znaczenie dla prawidłowego określenia momentu powstania obowiązku podatkowego ma data wykonania usługi lub data/termin wystawienia faktury, które są jednak determinowane przez datę wykonania usługi.

Ponadto za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej należy przyjąć datę faktycznego wykonania usługi. Oznacza to dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części – wykonawca zgłasza je do odbioru (w jego opinii usługi lub ich części są gotowe do przyjęcia przez nabywcę).

W części IV. tj. "Moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych świadczonych na rzecz podatników podatku od towarów i usług", interpretacja stanowi, że jeżeli nabywcą usług budowlanych lub budowlano-montażowych jest podatnik podatku od towarów i usług, termin na wystawienie faktury z tytułu świadczenia tych usług następuje nie później niż 30. dnia od dnia ich wykonania. Zatem generalnie termin na wystawienie faktury, która dokumentuje wykonanie usługi lub usługi budowlano-montażowej (lub jej części – w przypadku usług przyjmowanych częściowo) wynikający z art.106i ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT:

• w przypadku usług przekazywanych w całości – będzie biegł od dnia, w którym wykonawca, w związku z wykonaniem całości określonej umową usługi, zgłosił ją nabywcy do odbioru;
• w przypadku usług przekazywanych w części, dla której to części określono zapłatę – będzie biegł od dnia, w którym wykonawca, w związku z wykonaniem części określonej umową usługi, zgłosił ją nabywcy do odbioru;
• w przypadku usług o charakterze ciągłym – będzie biegł od dnia upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia usługi. W przypadku usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w związku z ich świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, termin na wystawienie faktury będzie biegł od dnia upływu każdego roku podatkowego (tj. od 31 grudnia) do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

W usługach budowlanych lub budowlano-montażowych zgłaszanych do odbioru, w zdecydowanej większości przypadków, znana jest wartość kontraktowa zgłoszonych do obioru przez wykonawcę prac.

Z punktu widzenia podatku od towarów i usług, zasadniczo, to ta właśnie wartość powinna zostać uznana jako podstawa opodatkowania z tytułu wykonania tych usług na moment powstania obowiązku podatkowego. Późniejsze skorygowanie wartości kontraktowej do wartości ustalonej w procesie odbioru będzie podstawą do ewentualnego wystawienia faktury korygującej.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl