Jak rozliczać się z podatku od nieruchomości?

Każdy posiadacz domu, działki budowlanej, czy też lokalu użytkowego bądź mieszkania będącego odrębną własnością, powinien się liczyć z koniecznością płacenia podatku od nieruchomości. 

Kto powinien płacić podatek od nieruchomości?

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są grunty, budynki, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej budowle, a także urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewniają możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Zob.: Od czego trzeba płacić podatek od nieruchomości, a od czego nie? 

Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku od nieruchomości są zaś:

• właściciele nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• samoistni posiadacze nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• użytkownicy wieczyści gruntów,
• posiadacze nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika ze wskazanych w ustawie źróde.

Należy zwrócić uwagę, iż jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach. 

Powyższej zasady nie stosuje się w przypadku współwłasności w częściach ułamkowych lokalu użytkowego - garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym wraz z gruntem stanowiących odrębny przedmiot własności. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy ciąży na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności. Ponadto jeżeli wyodrębniono własność lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz od części budynku stanowiących nieruchomość wspólną ciąży na właścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w nieruchomości wspólnej.

Kiedy powstaje, a kiedy gaśnie obowiązek podatkowy?

Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do przedmiotu opodatkowania lub wejście w jego posiadanie. Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Obowiązek podatkowy wygasa zaś z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

Jakie formalności są związane z podatkiem od nieruchomości?

Wedle art. 6 ust. 6 i ust. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnicy podatku od nieruchomości są obowiązani składać organowi podatkowemu, właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, sporządzone na formularzach według ustalonego wzoru:

• informacje o nieruchomościach i obiektach budowlanych (osoby fizyczne) - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub od dnia zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania,

• deklaracje na podatek od nieruchomości (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej) - w terminie do dnia 31 stycznia roku podatkowego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Ponadto wskazane wyżej podmioty mają obowiązek odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość opodatkowania, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia.

Jeśli nieruchomość czy obiekt budowlany stanowi współwłasność (bądź znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (np. spółki) nieposiadajacej osobowości prawnej, osoba fizyczna składa deklarację na podatek od nieruchomości oraz opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tej sytuacji osobie fizycznej nie jest doręczana decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego. 

Obowiązek składania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień na mocy przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - zarówno ustawowych, jak i wprowadzonych uchwałą rady gminy (art. 6 ust. 10 ustawy).

W gminach, w których rady gmin w drodze uchwały określiły warunki i tryb składania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, możliwe jest składanie powyższych dokumentów (tj. informacji i deklaracji) drogą internetową.

Kiedy i jak należy opłacać podatek od nieruchomości?

Konkretne stawki podatku od nieruchomości ustala corocznie rada gminy. Obowiązują następujące terminy płatności podatku od nieruchomości:

• osoby fizyczne - w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego (podatek ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania);

• osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej - bez wezwania - w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.

Płatności podatku od nieruchomości można dokonać przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie; osoby fizyczne mogą płacić podatek również w drodze inkasa, jeśli dana gmina wprowadziła taką możliwość.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 232, poz. 1378)

A.J.
Zespół e-prawnik.pl