Alimenty na dziecko niepełnosprawne

Odpowiedź prawnika: Alimenty na dziecko niepełnosprawne

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci uregulowany został w art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi:

§ 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Art. 133 określa ogólnie istnienie obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka, jeżeli:

a) nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, a dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania,

b) dziecko jest wprawdzie w stanie utrzymać się samodzielnie, ale znajduje się w niedostatku.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka mieści się w katalogu obowiązków troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka. Czas trwania tego obowiązku nie jest ograniczony terminem i nie pozostaje też w zależności od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia czy wieku. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Przykładowo wskazać można, iż dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach w nauce (por. Domińczyk Tadeusz [w:] Sychowicz Marek, Ciepła Helena, Kalus Stanisława, Czech Bronisław, Domińczyk Tadeusz, Piasecki Kazimierz (red.) - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IV) ss. 1152).

Jak wskazuje Tadeusz Domińczyk (ibidem): Trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. Zmuszeni są zatem dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, a w sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu będzie wymagać poświęcenia części składników majątkowych.

Z powyższego przepisu wynika, że obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Możliwość podjęcia pracy zarobkowej nie może być jednak rozważana w oderwaniu od osobistej i życiowej sytuacji uprawnionego.

W przypadku spełnienia powyższych przesłanek oraz braku zrzeczenie się alimentów przez córkę, należałoby wnieść powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Zaniechanie płacenia alimentów skutkować będzie narastaniem zadłużenia wraz z odsetkami. Zadłużenie to może być dochodzone przez uprawnioną przed sądem (związane to będzie z dodatkowymi kosztami postępowania).