Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
W niniejszej sytuacji należy rozstrzygnąć dwie kwestie – kwestię właściwości jurysdykcyjnej (właściwego sądu) oraz kwestię właściwości prawa (czyli na podstawie którego prawa – polskiego czy niemieckiego organ będzie orzekał).
Pierwsza kwestia (jurysdykcja) regulowana jest przez Rozporządzenie Rady (WE) NR 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. Zgodnie z art. 3 wspomnianego Rozporządzenia sądami, które mają jurysdykcję do rozpoznania spraw dotyczących zobowiązań alimentacyjnych w państwach członkowskich są:
a) sąd zwykłego miejsca pobytu pozwanego; lub
b) sąd zwykłego miejsca pobytu wierzyciela; lub
c) sąd, który zgodnie z prawem sądu ma jurysdykcję do prowadzenia postępowania dotyczącego statusu osoby, w przypadku gdy sprawa dotycząca zobowiązań alimentacyjnych jest związana z tym postępowaniem, chyba że jurysdykcja ta wynika tylko z obywatelstwa jednej ze stron; lub
d) sąd, który zgodnie z prawem sądu jest właściwy do prowadzenia postępowania dotyczącego odpowiedzialności rodzicielskiej, w przypadku gdy sprawa dotycząca zobowiązań alimentacyjnych jest związana z tym postępowaniem, chyba że jurysdykcja ta wynika tylko z obywatelstwa jednej ze stron.
Może więc Pani wytoczyć powództwo w Polsce lub Niemczech.
Inną kwestią jest sprawa właściwych przepisów w niniejszej sytuacji – czy będą to przepisy prawa polskiego czy niemieckiego. Odpowiedź na to pytanie znajduje się w innym akcie unijnym – Protokole haskim z 2007 roku. Zgodnie z jego treścią, zobowiązania alimentacyjne podlegają prawu państwa, w którym wierzyciel ma miejsce zwykłego pobytu.
Jest to ogólna zasada, od której Protokół wprowadza wyjątki, np. iż, jeśli wierzyciel nie może na mocy prawa jego zwykłego pobytu uzyskać świadczeń alimentacyjnych od dłużnika, stosuje się prawo miejsca organu orzekającego w sprawie.
W świetle powyższego może więc Pani wytoczyć powództwo w Polsce, a sąd polski będzie orzekał na podstawie prawa polskiego.