Darowizna mieszkania przez kuzyna ojca

Odpowiedź prawnika: Darowizna mieszkania przez kuzyna ojca

Jeżeli darczyńcą mieszkania jest kuzyn ojca obdarowanego, to niestety przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie przewidują ulg w zapłacie podatku, w szczególności darowizna nie może być objęta tzw. ulgą mieszkaniową (art. 16 wskazanej ustawy), gdyż w przypadku darowizny znajduje ona zastosowanie jedynie w przypadku nabycia (m.in. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość) przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej (małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytego mieszkania, ustalona według stanu w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Zatem podstawą opodatkowania, od której obliczałoby się podatek od darowizny byłaby wartość rynkowa mieszkania z chwili złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego (wtedy powstaje obowiązek podatkowy). Wartość rynkową określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia powstania obowiązku podatkowego. Podstawę opodatkowania można zmniejszyć o długi i ciężary, a za taki dług podlegający odliczeniu można uznać wpłaconą przez obdarowanego cenę wykupu mieszkania spółdzielczego.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 wskazanej ustawy, podatek od darowizny oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku (4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej) – ponieważ nabywca zaliczony byłby do III grupy podatkowej, a podstawa opodatkowania przekraczałaby 20.556 zł podatek wyniósłby 2.877 zł 90 gr plus 20 % od nadwyżki ponad 20.556 zł.

Przykładowo, zakładając, że obecna cena mieszkania to 100.000 zł, od tej ceny należy odjąć 20.000 zł  tytułu uiszczonej przez obdarowanego kwoty wykupu mieszkania. Zatem podstawa opodatkowania wyniesie 80.000 zł. Od tego należy odjąć kwotę wolną, tj. 4.902 zł. Od pozostałej kwoty, tj. 75.098 zł należy zapłacić podatek w kwocie: 2.877,90 zł + ((75.098 zł – 20.556) x 20%) = 2.877,90 zł + 10.908,40 zł = 13.786,30 zł. W zaokrągleniu zatem podatek od darowizny wyniesie 13.786 zł.