Dział spadku z udziałem spadkobiercy-cudzoziemca

Odpowiedź prawnika: Dział spadku z udziałem spadkobiercy-cudzoziemca

Podział majątku spadkowego może nastąpić na podstawie umowy lub w drodze postępowania sądowego. W żadnym z tych dwóch przypadku Pani obce obywatelstwo nie stoi na przeszkodzie dokonaniu działu spadku. Zgodnie z art. 1108 kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli spadkodawca w chwili śmierci miał obywatelstwo polskie lub, nie posiadając żadnego obywatelstwa, zamieszkiwał w Polsce, to sprawy spadku po nim należą do jurysdykcji sądu polskiego. Jurysdykcja ta jest wyłączna, jeżeli śmierć obywatela polskiego nastąpiła w Polsce.

Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 1135 kpc uczestnik postępowania (dział spadku odbywa się w trybie nieprocesowym, mówimy więc o uczestniku, a nie o stronie) zamieszkały za granicą, jeżeli nie ustanowił pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Polsce, obowiązany jest wskazać w Polsce pełnomocnika do doręczeń. W razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń, przeznaczone dla tej osoby pisma sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Sąd powinien o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Uczestnik powinien też być pouczony o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie (co raczej nie znajdzie zastosowania, skoro Pani będzie wnioskodawcą) oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem.

Gdyby w skład spadku wchodziła nieruchomość, to należy wspomnieć, iż co do zasady cudzoziemiec, który ma nabyć nieruchomość w Polsce, musi najpierw otrzymać zezwolenie. Wyłączenie spod tego obowiązku dotyczy między innymi nabycia nieruchomości w drodze dziedziczenia przez osoby uprawnione do dziedziczenia ustawowego.

Co do ewentualnej gotówki otrzymanej w ramach działu spadku, to na podstawie art. 3 ustawy Prawo dewizowe nie będzie wymagane zezwolenie.  Jednakże zgodnie z art. 18 i 20 tej ustawy przekraczając granicę będzie Pani  obowiązana zgłaszać, w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, wywóz za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10 000 euro. Nie stanowi wykonania obowiązku zgłoszenia podanie w zgłoszeniu nieprawdziwych danych. Będzie Pani  też  obowiązana przedstawiać organom celnym lub organom Straży Granicznej, na ich żądanie, wywożone za granicę wartości dewizowe oraz krajowe środki płatnicze. Organy celne oraz organy Straży Granicznej mogą, w celu sprawdzenia, czy przywóz do kraju wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych oraz ich wywóz za granicę odbywa się zgodnie z przepisami ustawy, podejmować czynności kontrolne na zasadach i w trybie określonych w przepisach o kontroli celnej lub kontroli granicznej.