Dzierżawa a amortyzacja

Pytanie klienta:

""Wydzierżawiam obiekt turystyczny, w którym w ostatnim czasie został przeprowadzony remont dachu. Został on pokryty kiepskiej jakości papą, która przy pierwszych wiatrach została w większości zerwana. Na nasze monity o naprawę dachu, parę dni temu otrzymałem zawiadomienie o podwyżce czynszu z powodu cyt. "oddana została inwestycja p.n. substancji dachu zabytkowego za całkowitą kwotę 209 tys., roczna amortyzacja z tego tytułu to 2,5%, tj. 5225 zł, miesięcznie 435zl + VAT". Czy dzierżawca może naliczać taką amortyzację, jeśli w umowie nie ma o tym ani słowa? Czy fakt, że dach został wykonany nieprawidłowo ma jakieś znaczenie?""

Odpowiedź prawnika:

Wydatki na remont środka trwałego – w przeciwieństwie do jego ulepszenia w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji – są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio, a nie w formie odpisów amortyzacyjnych. Poniesienie wydatków na prace mające charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie pierwotną zdolność użytkową środka trwałego (remont) - uprawnia podatnika do zaliczenia ich w całości do kosztów uzyskania przychodów, bez względu na wielkość tych wydatków. Zatem, jeżeli prace wykonane w budynku (na dachu) były podyktowane jego stanem technicznym, to wtedy wydatki należy uznać za wydatki na remont i podlegają one bezpośrednio zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Oczywiście jeśli kiepskiej jakości papa została zastąpiona wysokiej jakości materiałem (np. dachówką), można mówić o modernizacji, która podniesie wartość początkową nieruchomości i będzie odnoszona w koszty w formie odpisów amortyzacyjnych.

W powyższym pytaniu kwestia podatkowa wydaje się jednak wtórna wobec, jak się wydaje głównego zagadnienia, tj. prawa obciążenia dzierżawcy przez wydzierżawiającego kosztami naprawy dachu wydzierżawionego budynku. W treści pytania pytający prawdopodobnie pomylił pojęcia, gdyż skoro płaci on czynsz to jest on dzierżawcą (osobą, która wzięła nieruchomość w dzierżawę), a nie wydzierżawiającym (tj. osobą, która oddała nieruchomość w dzierżawę).

Zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W zakresie obowiązku dokonywania napraw przedmiotu dzierżawy kluczowe znaczeni ma art. 697 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dzierżawca (a wiec ten, kto wziął rzecz w dzierżawę) ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym. Zatem w sytuacji, gdy w trakcie trwania umowy dzierżawy nieruchomości uszkodzeniu uległ dach, jego naprawa jest niezbędna do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym, a więc w zasadzie powinna ona obciążać dzierżawcę. Oczywiście dzierżawca jest zobowiązany tylko do naprawy dachu, a więc jeśli dach był pokryty kiepskiej jakości papą, która w czasie wiatrów uległa pogorszeniu, dzierżawca jest zobowiązany tylko do takiego uzupełnienia papy, aby przedmiot dzierżawy pozostał w stanie niepogorszonym. Wydzierżawiający nie może oczekiwać, iż dzierżawca sfinansuje jego generalny remont czy modernizację dachu (np. pokrycie materiałem lepszym i droższym).

Poza tym przepisy K.c. stanowią, iż to wydzierżawiający ma obowiązek utrzymywać przedmiot dzierżawy w stanie przydatnym do umówionego sposobu korzy­stania przez czas trwania dzierżawy, prócz drobnych nakładów połączonych ze zwykłym używaniem rzeczy wg art. 662 § 2 K.c.

Polecamy także: Umowa dzierżawy

Piotr Geliński - Doradca podatkowy

Doradca podatkowy nr 10841; magister prawa (absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego).

Od 2002 r. zdobywał doświadczenie jako współpracownik znanych kancelarii prawnych i kancelarii doradztwa podatkowego. Od 2008 r. wykonuje zawód doradcy podatkowego obecnie w formie spółki doradztwa podatkowego;

Specjalizuje się w: udzielaniu porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych; analizie obciążeń podatkowych i ich optymalizacji, planowaniu podatkowym; ocenie umów pod względem wynikających z nich obowiązków podatkowych; doradztwie w sporach z organami podatkowymi, podczas kontroli podatkowej i skarbowej oraz w postępowaniach z zakresu zobowiązań podatkowych, w tym także w postępowaniach sądowoadministracyjnych.