Godziny nadliczbowe a dodatek i dzień wolny

Odpowiedź prawnika: Godziny nadliczbowe a dodatek i dzień wolny

Zgodnie z art. 151[2] kodeksu pracy, w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy. Udzielenie czasu wolnego, w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych, może nastąpić także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy. W przypadkach określonych powyżej pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych. W związku z powyższym pracodawca powinien udzielić czasu wolnego za przepracowane nadgodziny, bez względu na to, że pracownik otrzymał wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (chodzi o zwykłą stawkę wynagrodzenia bez dodatków za pracę w nadgodzinach). Jak wynika z w/w przepisu, pracodawca może z własnej inicjatywy (nie na wniosek pracownika) udzielić mu dni wolnych od pracę za godziny nadliczbowe, w wymiarze o połowę wyższym, wówczas nie ma on już obowiązku wypłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Dzień wolny zastępuje więc dodatek za godziny nadliczbowe, a nie wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:

1. 100 % wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,  w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

2. 50 % wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.  

Dodatek w wysokości określonej w pkt 1 przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysokości określonej w art. 151[1] § 1 kp.

Jak wynika z powyższego, za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje albo dodatek do wynagrodzania podstawowego albo czas wolny od pracy w odpowiednim wymiarze (na wniosek lub bez wniosku pracownika).

W powyższym przedmiocie proponujemy również zapoznać się z treścią artykułu zatytułowanego Jak wynagrodzić pracownika za godziny nadliczbowe?