Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Ustawa o ZOZ nie normuje problematyki godzin nadliczbowych dla pracowników ZOZ. Dlatego też znajdą tu zastosowanie przepisy ogólne wynikające z Kodeksu pracy (art. 133 – 136). Jednakże Kodeks nie określa maksymalnej liczby godzin nadliczbowych w przypadku lekarzy, gdy ich praca polega na konieczności prowadzenia akcji ratowniczej dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego. W pozostałych wypadkach, tj. wówczas, gdy praca ta wynika ze szczególnych potrzeb pracodawcy liczba godzin nadliczbowych nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 4 godzin na dobę i 150 godzin w roku kalendarzowym. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości: 1) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w dni powszednie oraz w niedziele i święta będące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, 2) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w godzinach nadliczbowych w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, a także w godzinach nadliczbowych przypadających w dniu wolnym od pracy udzielonym w zamian za pracę w niedzielę lub w święto będące dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Dodatek przysługuje także za każdą godzinę pracy przekraczającą przeciętną tygodniową normę czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. W tym wypadku nie przysługuje jednak, jeżeli przekroczenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku określonego w pkt 1) lub 2). Wynagrodzenie stanowiące podstawę obliczania dodatków obejmuje wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. Dodatek nie przysługuje za pracę w niedzielę w normalnym czasie pracy, jeżeli pracownikowi udzielono innego dnia wolnego od pracy w tygodniu. Dotyczy to także pracy w święto. Lekarze mogą zostać zobowiązani do pozostawania poza zakładem opieki zdrowotnej w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych. Nie jest to praca w godzinach nadliczbowych. Za każdą godzinę pozostawania w gotowości do udzielania świadczeń zdrowotnych przysługuje wynagrodzenie w wysokości 50% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. W przypadku wezwania do zakładu opieki zdrowotnej pracownikowi przysługuje wynagrodzenie jak za czas pełnienia dyżuru medycznego (art. 32k ustawy o ZOZ). Nie jest to jednak dyżur, a zatem nie może być wliczona do limitu dyżurów medycznych z art. 32j ust. 3 ustawy o ZOZ. Jeśli lekarz zostanie wezwany do ZOZ-u i wykonuje pracę, wówczas jest to praca w godzinach nadliczbowych. Nie jest ona jednak wynagradzana na podstawie przepisów Kodeksu pracy, lecz na podstawie art. 32k ustawy o ZOZ.