Kable energetyczne - ustanowienie służebności

Odpowiedź prawnika: Kable energetyczne - ustanowienie służebności

Zgodnie z przepisem art. 49 kc urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych gruntu lub budynku, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa lub zakładu.

Wobec powyższego należy miarkować, iż właścicielem kabli przebiegających pod powierzchnią Państwa działki jest zakład energetyczny. Na początku dla odpowiedzi na zadane pytania należałoby ustalić czy zakład energetyczny usytuował na Państwa nieruchomości kable zgodnie z prawe, tzn. czy została zawarta np. jakaś umowa na mocy której zakład mógł usytuować te kable w granicach nieruchomości. Jeżeli zakład energetyczny miał do tego prawo – bo zgodził się na to Pan bądź poprzedni właściciel – można wnioskować o zmianę miejsca położenia kabli, jeżeli ich aktualne położenie jest dla Państwa uciążliwe i przeszkadza w korzystaniu z Państwa prawa własności nieruchomości – które jednak w tym zakresie może ulec ograniczeniu.

W zakresie odległości sieci i kabli od obiektów i bezpieczeństwa ich usytuowania – nie regulują tego przepisy prawne lecz Polskie Normy. Informacja o Polskich Normach nie stanowi jednak informacji prawnej i dlatego nie możemy dokładnie wskazać jakie odległości należy zachować.

Status Polskich Norm jest kontrowersyjny i był przedmiotem sporów sądowych. Polski Komitet Normalizacyjny, który je wydaje, jest krajową jednostkę normalizacyjną i jednocześnie państwową budżetową jednostką organizacyjną. Jednakże w 2004 r. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż Polskie Normy nie podlegają przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej. Natomiast zgodnie z ustawą o normalizacji Polskie Normy korzystają z ochrony jak utwory literackie, a autorskie prawa majątkowe do nich przysługują krajowej jednostce normalizacyjnej. Zabronione jest zatem kopiowanie Norm w celu ich dalszego rozpowszechniania, w tym w celach komercyjnych. Dlatego nie mógł Pan znaleźć Polskich Norm za darmo. Należy je zakupić.

Kolejną kwestią jest natomiast zagadnienie uregulowania w sposób prawny przebiegu linii energetycznej przez Państwa działkę. W sprawie tej wypowiadał się wielokrotnie Sąd Najwyższy – mimo tego, iż stoi na straży interesu publicznego oraz wskazuje, że usytuowanie kabli i innych urządzeń służących do przesyłania mediów służy celowi społecznemu – uwzględnia także interes prywatny właściciela nieruchomości. Dlatego też możliwe jest w takim przypadku ustanowienia służebności a także dochodzenie odszkodowania oraz zawarcie z zakładem umowy dzierżawy – kwoty czynszu i opłat zależą od konkretnych okoliczności. Służebność może być ustanowiona nawet wtedy, gdy zakład nie ma graniczącej z nieruchomością obciążoną działki. Za takim stanowiskiem stoi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 września 2006 roku (II CSK 112/06) -Ułatwienie funkcjonowania przedsiębiorstwa może, w okolicznościach konkretnej sprawy, stanowić jednocześnie zwiększenie użyteczności nieruchomości należącej do tego przedsiębiorstwa, co uzasadnia możliwość ustanowienia służebności gruntowej na rzecz przedsiębiorstwa.

Można dodać, iż aktualnie problemem zajmuje się Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego.