Kary umowne a faktura VAT

Odpowiedź prawnika: Kary umowne a faktura VAT

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (VAT), podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Jak stanowi art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Jak wynika z powyższych przepisów, obrót nie ulega pomniejszeniu o kary umowne zapłacone przez wykonawcę w związku z nieterminowym wywiązaniem się z zobowiązania (kary umowne raczej nie mogą być zaliczone do kategorii rabatu). Zatem w przypadku potrącenia kary umownej z kwoty wypłacanej wykonawcy usługi, po doręczeniu faktury VAT, nie ma podstaw do dokonania korekty takiej faktury i klient może odmówić przyjęcia takiej faktury korygującej. Należy zauważyć, iż częstą praktyką przedsiębiorców jest, że w przypadku zaistnienia podstaw do naliczenia kary umownej podpisują stosowny aneks do umowy, w którym udzielają stosownego opustu i pomniejszają kwotę należną (i tym samym obrót w VAT), jednocześnie usuwając z umowy postanowienia o karze umownej. Tym sposobem następuje zapłata kary umownej – bez nazywania jej karą umowną. Odbiorca usługi jest zadowolony, gdyż zapłacił na usługę mniej, natomiast sprzedawca nie musi płacić VAT od części kwoty, której i tak nie otrzymał.