Kasacja od wyroku w sprawie karnej

Odpowiedź prawnika: Kasacja od wyroku w sprawie karnej

Kasację od prawomocnego wyroku można wnieść m.in. z powodu uchybień wymienionych w art. 439 kpk. Wśród nich znajduje się wydanie orzeczenia mimo tego, że postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało już wcześniej prawomocnie zakończone (art. 439 § 1 pkt 8 kpk).

W zasadzie strona, która nie zaskarżyła orzeczenia sądu pierwszej instancji, nie może wnieść kasacji od orzeczenia sądu odwoławczego, jeżeli orzeczenie sądu pierwszej instancji utrzymano w mocy lub zmieniono na jej korzyść. Nie dotyczy to jednak uchybień z art. 439 kpk.

Termin do wniesienia kasacji dla stron wynosi 30 dni od daty doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem. Wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem należy zgłosić w sądzie, który wydał orzeczenie, w terminie zawitym 7 dni od daty ogłoszenia orzeczenia. Jeżeli kasacja nie pochodzi od prokuratora, Prokuratora Generalnego albo Rzecznika Praw Obywatelskich, powinna być sporządzona i podpisana przez obrońcę będącego adwokatem. Do kasacji strona dołącza dowód uiszczenia opłaty sądowej (450 zł w sprawie, w której wyrok wydał sąd rejonowy; 750 zł w sprawie, w której w pierwszej instancji wyrok wydał sąd okręgowy). Opłata ulega zwrotowi stronie, która ją uiściła, jeżeli kasacja zostanie uwzględniona, chociażby w części, albo zostanie cofnięta.

Możliwe jest wystąpienie zarówno o wyznaczenie adwokata w celu sporządzenia kasacji (ale jeśli nie znajdzie on do tego podstaw, to nie ma obowiązku jej sporządzenia), jak i o zwolnienie z w/w opłaty – z uwagi na niezamożność strony. Wniosek o wyznaczenie adwokata należy złożyć oczywiście przed sporządzeniem kasacji, natomiast wniosek o zwolnienie z opłaty – razem z kasacją. Do obu tych wniosków należy dołączyć dokumenty poświadczające, iż wyłożenie kosztów ustanowienia obrońcy/uiszczenie opłaty ze względu na jej sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów byłoby dla strony zbyt uciążliwe.

Jeśli w/w terminy już minęły, pozostaje jeszcze możliwość zwrócenia się do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Prokuratora Generalnego, których owe terminy nie obowiązują; nie mają oni jednak obowiązku wniesienia kasacji.

Na marginesie warto zauważyć, że kwestia "tożsamości czynu" jest problematyczna. Przykładowo, jeżeli X został skazany za znęcanie się w okresie od 1 stycznia do 1 czerwca, a następnie oskarżony ponownie za znęcanie się w okresie od 1 stycznia do 1 sierpnia tego samego roku, to przyjmuje się, że nie zachodzi "tożsamość czynu" i sąd nie powinien postępowania umarzać, lecz z opisu czynu wyeliminować to, co już było osądzone, a skazać za pozostały okres – czyli w naszym przykładzie za okres od 1 czerwca do 1 sierpnia (zob. wyrok Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 1 marca 2005 r., sygn. akt II AKo 12/2005, Krakowskie Zeszyty Sądowe 2005/3 poz. 27: "Nie ma tożsamości czynu, zatem i powagi rzeczy osądzonej, gdy okresy przestępstwa (znęcania) pokrywają się ze sobą tylko częściowo, to jest okres objęty wyrokiem późniejszym wykracza poza okres przyjęty w wyroku wcześniejszym, choćby ich początek był jednoczesny").