Klauzula prawomocności i wykonalności

Odpowiedź prawnika: Klauzula prawomocności i wykonalności

Zgodnie z art. 363 kpc orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.
Dotyczy to :

• orzeczeń wydawanych w postępowaniu rozpoznawczym
• postanowień wydawanych w postępowaniu zabezpieczającym
• postanowień wydawanych w postępowaniu egzekucyjnym

Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie drugiej instancji - ten sąd. Stwierdzenia dokonuje sąd jednoosobowo. W myśl art. 365. § 1 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.
Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Prawomocność oznacza ostateczne zakończenie postępowania. Prawomocne mogą stać się zarówno orzeczenia sądu I, jak i II instancji. Stwierdzenie prawomocności orzeczenia odnosi się do wszystkich orzeczeń sądu  bez względu na to, czy orzeczenie nadaje się, czy też nie nadaje się do wykonania w drodze egzekucji. 

Natomiast na podstawie art. 776 kpc podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia (jest to jednak termin instrukcyjny). Klauzulę wykonalności nadaje sąd jednoosobowo na wniosek wierzyciela. Tytułowi wydanemu w postępowaniu, które zostało lub mogło być wszczęte z urzędu, sąd nadaje klauzulę wykonalności z urzędu. Klauzula wykonalności powinna zawierać stwierdzenie, że tytuł uprawnia do egzekucji, a w razie potrzeby oznaczać jej zakres.