Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Zasady wspólnego rozliczenia małżonków w 2025 roku
Wspólne rozliczenie małżonków to jedna z najważniejszych preferencji podatkowych w Polsce, która pozwala znacznie obniżyć zobowiązania podatkowe. Od 2022 roku możliwe jest wspólne rozliczenie już od dnia zawarcia małżeństwa, pod warunkiem że związek i wspólność majątkowa trwają do końca roku podatkowego.
Kluczowa informacja
Ubezpieczenie w ZUS jednego małżonka, a drugiego w KRUS, nie wpływa na możliwość złożenia przez nich wspólnego zeznania podatkowego. Miejsce ubezpieczenia nie ma znaczenia dla prawa do wspólnego rozliczenia.
Warunki wspólnego rozliczenia małżonków
Aby małżonkowie mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia, muszą spełnić następujące warunki:
Oboje małżonkowie muszą być rezydentami podatkowymi Polski (mieć miejsce zamieszkania na terytorium RP).
Związek małżeński musi trwać od dnia zawarcia do ostatniego dnia roku podatkowego (wcześniej wymagane było pozostawanie w związku przez cały rok).
Między małżonkami musi istnieć wspólność majątkowa przez cały rok podatkowy (powstaje automatycznie z chwilą zawarcia małżeństwa, chyba że została wyłączona umową).
Żaden z małżonków nie może korzystać z podatku liniowego (19%), ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych czy karty podatkowej. Wyjątek stanowi ryczałt od najmu prywatnego.
Wniosek musi być wyrażony w zeznaniu podatkowym i złożony w terminie do końca kwietnia następnego roku.
Korzyści finansowe ze wspólnego rozliczenia
Wspólne rozliczenie przynosi największe korzyści, gdy jeden z małżonków zarabia niewiele lub nie zarabia wcale, a drugi ma dochody przekraczające pierwszy próg podatkowy (120 000 zł rocznie).
Kwota wolna od podatku
W rozliczeniu wspólnym małżonkowie mogą skorzystać z podwójnej kwoty wolnej - łącznie 60 000 zł zamiast 30 000 zł
Niższy próg podatkowy
Dzięki podziałowi dochodów na pół, możliwe jest uniknięcie wyższej stawki 32% i pozostanie w pierwszym progu 12%
Oszczędności podatkowe
W przypadku znacznej różnicy dochodów oszczędności mogą wynosić nawet kilkanaście tysięcy złotych rocznie
Przykład obliczenia korzyści
Praktyczny przykład
Jeśli jeden małżonek zarabia 200 000 zł rocznie, a drugi nie ma dochodów, przy rozliczeniu wspólnym podatek wyniesie 16 800 zł, podczas gdy przy indywidualnym rozliczeniu wynosiłby 36 400 zł. Oszczędność: 19 600 zł
Sytuacja z ubezpieczeniem KRUS
Gdy żona nie jest ubezpieczona w KRUS
W opisanej sytuacji, gdy żona:
- Jest współdzierżawcą ziemi rolnej
- Nie jest ubezpieczona w KRUS
- Nie płaci podatku rolnego (płaci ktoś inny)
- Nie ma żadnych dochodów lub ma rentę inwalidzką
Małżonkowie mogą się rozliczać wspólnie, ponieważ spełniają wszystkie wymagane warunki. Fakt współdzierżawy ziemi bez ubezpieczenia w KRUS nie stanowi przeszkody.
Gdy żona ubezpieczy się w KRUS
Uwaga na formę opodatkowania
Ubezpieczenie w KRUS samo w sobie nie wpływa na możliwość wspólnego rozliczenia. Kluczowe znaczenie ma forma opodatkowania dochodów z działalności rolniczej.
Po ubezpieczeniu w KRUS wspólne rozliczenie będzie możliwe, jeśli:
Dochody z działalności rolniczej
Większość dochodów z działalności rolniczej jest zwolniona z podatku dochodowego, co oznacza dochód 0 zł w zeznaniu PIT
Brak innych form opodatkowania
Żona nie korzysta z podatku liniowego, ryczałtu ewidencjonowanego ani karty podatkowej
Lokalizacja gospodarstwa
Odległość kilkuset kilometrów między miejscem zamieszkania a dzierżawioną ziemią nie ma znaczenia prawnego
Procedura składania wspólnego zeznania
Aby rozliczyć się wspólnie, wystarczy że jeden z małżonków przy rozliczaniu PIT zaznaczy odpowiednią rubrykę i wprowadzi dane małżonka. Złożenie wspólnej deklaracji przez jednego z małżonków traktowane jest jako oświadczenie, że współmałżonek upoważnia go do składania wspólnego rozliczenia.
Małżonkowie składają PIT-37 (gdy obydwoje pracują na umowach) lub PIT-36 (gdy choć jeden prowadzi działalność gospodarczą)
Na pierwszej stronie zeznania należy zaznaczyć odpowiedni kwadrat dotyczący wspólnego opodatkowania
Zeznanie musi być podpisane przez obojga małżonków lub może je złożyć jeden z nich (co jest traktowane jako upoważnienie)
Zeznanie należy złożyć do 30 kwietnia następnego roku
Kiedy wspólne rozliczenie się nie opłaca?
Przypadki, gdy lepiej rozliczać się osobno
Wspólne rozliczenie nie przyniesie korzyści, gdy oboje małżonkowie mają podobne dochody i mieszczą się w tym samym progu podatkowym. Na przykład, jeśli każde z nich zarabia po 100 000 zł, podatek pozostanie taki sam niezależnie od formy rozliczenia.
Zmiany w 2025 roku
W 2025 roku kwota wolna od podatku pozostaje na poziomie 30 000 zł, a progi podatkowe wynoszą:
- 12% - dla dochodów do 120 000 zł (po odliczeniu kwoty zmniejszającej 3 600 zł)
- 32% - dla dochodów powyżej 120 000 zł
Ważne zmiany od 2022 roku
Największą zmianą było umożliwienie wspólnego rozliczenia już od dnia zawarcia małżeństwa. Wcześniej wymagane było pozostawanie w związku przez cały rok podatkowy.
Podsumowanie i rekomendacje
Na podstawie opisanej sytuacji:
Przed ubezpieczeniem w KRUS
Wspólne rozliczenie możliwe - żona bez dochodów lub z rentą inwalidzką może się rozliczać wspólnie z mężem
Po ubezpieczeniu w KRUS
Wspólne rozliczenie nadal możliwe - ubezpieczenie w KRUS nie wpływa na to prawo, o ile działalność rolnicza jest zwolniona z PIT
Korzyści finansowe
Znaczne oszczędności - szczególnie gdy mąż ma wysokie dochody, a żona niskie lub zerowe
Zalecenie
Przed podjęciem decyzji o ubezpieczeniu w KRUS warto skonsultować się z doradcą podatkowym, aby przeanalizować wszystkie aspekty finansowe i podatkowe takiej decyzji w kontekście konkretnej sytuacji rodzinnej.