Kurator dla osoby nieznanej z miejsca z pobytu

Odpowiedź prawnika: Kurator dla osoby nieznanej z miejsca z pobytu

Jeżeli stronie ma być doręczony pozew lub inne pismo procesowe, a jej miejsce pobytu nie jest znane, możliwe jest ustanowienie kuratora do doręczeń. Skierowanie do sądu pozwu lub innego pisma procesowego najczęściej bowiem powoduje, że strona przeciwna musi podjąć się obrony swych praw. Założeniem możliwości ustanowienia kuratora w takiej sytuacji jest właśnie zapewnienie ochrony tych praw. Zgodnie bowiem z orzeczeniem SN z dnia 3 marca 1997 r., sygnatura III CKN 10/96, opublikowanym w OSP 1997 nr 9 poz. 172 tzw. kurator dla doręczeń ma również obowiązek podejmować za stronę, której miejsce pobytu nie jest znane, czynności niezbędne dla obrony jej praw. Sposób wykonywania przez niego tego obowiązku wpływa na ocenę, czy prawa strony były należycie chronione. Poza tym doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić wyłącznie do rąk kuratora do doręczeń. Ustanowienie takiego kuratora następuje na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający. Ustanowienie kuratora procesowego następuje na rzecz ściśle określonego podmiotu (osoby fizycznej) - strony, uczestnika postępowania nieprocesowego, a także interwenienta ubocznego samoistnego. Sposób nazwania uczestników postępowania zależy od tego, czy jest to postępowanie procesowe (jak w opisanym przypadku), czy nieprocesowe. Wniosek o ustanowienie kuratora do doręczeń jest bowiem rozpatrywany w ramach danego postępowania przez sąd orzekający w danej sprawie lub przez przewodniczącego. W uzasadnieniu wniosku o ustanowienie kuratora dla doręczeń należy uprawdopodobnić (nie udowodnić), że miejsce pobytu strony jest nieznane.

Natomiast czym innym jest ustanowienie kuratora dla osoby nieobecnej. Ustanawia się go dla ochrony praw osoby, która z powodu nieobecności nie może prowadzić swoich spraw, a nie ma pełnomocnika. To samo dotyczy wypadku, gdy pełnomocnik nieobecnego nie może wykonywać swoich czynności albo gdy wykonuje je nienależycie. Ustanowienie kuratora dla osoby nieobecnej może nastąpić także na rzecz osoby, której miejsce zamieszkania lub pobytu nie jest znane. Ustanowienie tego kuratora następuje w postępowaniu nieprocesowym, stąd osoba wnosząca wniosek jest nazywana wnioskodawcą, natomiast osoba nieobecna z istoty tego postępowania nie będzie jego uczestnikiem. Wniosek może złożyć każda osoba zainteresowana, a zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania. Wnioskodawca musi wykazać ponadto konieczność ochrony przez kuratora praw nieobecnego. Treść wniosku powinna więc wskazywać na spełnienie powyższych warunków. Właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu osoby nieobecnej.