Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Stosownie do postanowień art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (VAT) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.
To ustawowe uprawnienie podlega ograniczeniom, określonym w art. 88 powołanej ustawy o podatku od towarów i usług. I tak - w myśl art. 88 ust. 1 pkt 2 wyżej cyt. ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.
Z powyższych przepisów wynika, że ustawa o podatku VAT nie wyłącza możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktur dokumentujących naprawę użytkowanego pojazdu będącego środkiem trwałym, z zastrzeżeniem treści przepisu art. 88 ust.1 pkt 2 cyt. ustawy, tzn. zaliczeniem poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Zgodnie z generalną zasadą, wyrażoną w treści art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Z kolei, zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 pkt 48 cyt. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.
Zatem z treści powołanego przepisu wynika, iż ustawodawca uzależnił możliwość uznania wydatków na remont powypadkowy samochodu za koszt uzyskania przychodu, od objęcia go dobrowolnym ubezpieczeniem AC.
Niestety, zgodnie z dominującym poglądem organów podatkowych, nawet w przypadku likwidacji szkody z OC sprawcy, jeśli użytkowany przez podatnika w działalności gospodarczej samochód nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC, wydatek poniesiony na remont powypadkowy tego samochodu, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, a co za tym idzie, nie przysługuje prawo odliczenia podatku naliczonego VAT z faktur dokumentujących naprawę przedmiotowego samochodu.
Powyższe wynika z wielu interpretacji organów podatkowych (por. postanowienie Urzędu Skarbowego Warszawa-Targówek z 14 września 2006 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego, sygn. 1437/ZI/443/295/DJW/06; postanowienie Urzędu Skarbowego w Nowym Sączu z 27 marca 2007 r. w sprawie interpretacji prawa podatkowego, sygn. PP/443-15/07).
W uchwale 22 kwietnia 1997 r. (sygn. III CZP14/97) Sąd Najwyższy orzekł, że "odszkodowanie za szkodę poniesioną przez podatnika podatku VAT na skutek zniszczenia rzeczy, ustalone według ceny rzeczy, nie obejmuje podatku VAT mieszczącego się w tej cenie, w zakresie, w jakim poszkodowany może obniżyć należny od niego podatek o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu rzeczy".
Wynika z tego, że jeśli podatnik ma prawo odliczenia VAT od naprawy samochodu, to ubezpieczyciel mógł odpowiednio pomniejszyć wypłacone mu odszkodowanie, bez względu na to, czy z niego skorzystał. Jeśli natomiast podatnik nie miał prawa odliczenia VAT, potrącenie dokonane przez ubezpieczyciela było bezpodstawne.