Odstąpienie od przedwstępnej umowy notarialnej

Odpowiedź prawnika: Odstąpienie od przedwstępnej umowy notarialnej

Zaszła tu najwyraźniej pewna pomyłka terminologiczna. Warunek rozwiązujący, o którym mowa przede wszystkim w kodeksie cywilnym polega na tym, iż w przypadku ziszczenia się (stania się) określonego w umowie zdarzenia przyszłego, ale niepewnego (np.: powodzenia jakiegoś przedsięwzięcia gospodarczego obarczonego dużym ryzykiem), umowa ta przestanie wywierać skutki prawne (przestanie wiązać) - mowa o tym w art. 89 - 94 kc. Utrata skuteczności następuję tu z mocy prawa, tzn. że nie jest konieczne żadne odstępowanie od umowy - wystarczy samo ziszczenie się zdarzenia określonego w umowie.

W powyższej sytuacji mowa jest najprawdopodobniej nie o warunku w rozumieniu kodeksu cywilnego, lecz o umownym prawie do odstąpienia, które regulowane jest również przez kc (art. 395), ale działa na innych zasadach niż warunek. Jeśli z umowy wynika, iż jedna ze stron ma prawo do odstąpienia od umowy, to wtedy mamy do czynienia z umownym prawem do odstąpienia. W tym przypadku owszem konieczne jest złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy przez stronę uprawnioną.

Z kodeksu cywilnego nie wynika bezwzględny obowiązek, aby umowne prawo odstąpienia było wykonywane w jakieś określonej formie. Względy bezpieczeństwa przemawiają jednak za tym, aby oświadczenie to złożyć w formie pisemnej (np. wysłane listem poleconym za potwierdzeniem odbioru), aby mieć potem w ewentualnym procesie sądowym dowód na to, że istotnie takie odstąpienie nastąpiło. Wynika to także z art. 77 kc § 3 : "Jeżeli umowa została zawarta w innej formie szczególnej (...) odstąpienie od niej lub wypowiedzenie powinno być stwierdzone pismem" (pod rygorem dowodowym). Warto zauważyć, że "stwierdzenie pismem" nie jest jednoznaczne z zachowaniem formy pisemnej dla samego oświadczenia woli o odstąpieniu. Wystarczające byłoby sporządzenie i podpisanie odpowiedniej notatki albo innego dokumentu stwierdzającego dokonanie powyższej czynności prawnej. Oczywiście tym bardziej wystarczy pismo zawierające odstąpienie.

Nie jest tu zaś konieczna forma aktu notarialnego, ale nie jest ona także zakazana - można to oświadczenie złożyć również w formie aktu notarialnego (jeśli tego chce składający).