Posiadanie samoistne a zasiedzenie

Odpowiedź prawnika: Posiadanie samoistne a zasiedzenie

W kwestii zasiedzenia nieruchomości zasadnicze znaczenie ma fakt posiadania. Kodeks cywilny stanowi, że jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania (w relacji dziadkowie wnuk), obecny posiadacz (wnuk) może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika (babci). Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści a nie dwadzieścia jak przy dobrej wierze.

W postępowaniu o stwierdzenie zasiedzenia uczestnicy postępowania przeciwko, którym biegnie zasiedzenie mogą podnosić zarzut, że posiadanie zarówno nie było samoistne jak również, że doszło do jego przerwania.

Jeżeli właściciel nieruchomości, przeciwko któremu biegnie zasiedzenie, jest małoletni, zasiedzenie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem dwóch lat od uzyskania pełnoletności przez właściciela. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności, to nic nie stoi na przeszkodzie zasiedzeniu udziału (udziałów) należącego do pełnoletniego współwłaściciela. Zasiedzenie takie bowiem nie narusza interesów małoletniego właściciela. Natomiast, gdy przedmiotem współwłasności jest nieruchomość i jednym współwłaścicielem jest osoba małoletnia, wtedy kodeks cywilny chroni małoletniego przed zasiedzeniem całej nieruchomości lub fizycznie wyodrębnionej części, ponieważ małoletni jest współwłaścicielem każdej niepodzielnej cząstki nieruchomości.

Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi mieć charakter władania rzeczą z zamiarem posiadania jej dla siebie. Chodzi tutaj o posiadanie samoistne. Posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel. Objęcie nieruchomości w posiadanie np. na podstawie umowy dzierżawy świadczy o posiadaniu zależnym. O posiadaniu samoistnym współwłaściciela nieruchomości w zakresie udziałów we własności innych współwłaścicieli nie świadczy np. pokrycie przez niego całości kosztów remontu kapitalnego budynku znajdującego się na wspólnej nieruchomości. Zgodnie z kodeksem cywilnym domniemywa się ciągłość posiadania. Niemożność posiadania wywołana przez przeszkodę przemijającą nie przerywa posiadania. Posiadanie przywrócone poczytuje się za nie przerwane.

Kwestionowanie zatem posiadania, które uprawnia do zasiedzenia (samoistnego) może się odbywać w dwojaki sposób albo przez wykazanie, że posiadanie miało charakter zależny albo nie było ono nieprzerwane.