Ruchomy czas pracy

Odpowiedź prawnika: Ruchomy czas pracy

Z przedstawionego opisu wynika, że pracodawca w regulaminie wprowadził elementy tzw. ruchomego czasu pracy. Kwestia ta nie jest uregulowana w Kodeksie pracy i pozostaje w uznaniu pracodawcy, przy czym nie mogą być naruszone regulacje prawa pracy.

System ten polega na pozostawieniu pracownikom tolerancji czasowej w zakresie godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy w granicach określonych wspomnianym regulaminem pracy. Przykładowo przyjmuje się, że pracownicy zatrudnieni na danych stanowiskach pracy lub w określonej komórce organizacyjnej wykonują pracę w wymiarze ośmiu godzin, przy czym mogą ją rozpoczynać w godzinach 6.00-8.00 i kończyć po ośmiu godzinach, a więc odpowiednio w godzinach 14.00-16.00. Od decyzji pracownika zależy zatem, o której godzinie rozpocznie on pracę. Godzina zakończenia wykonywania pracy jest natomiast ustalana automatycznie i przypadnie po ośmiu godzinach pracy. W opisanym stanie faktycznym ruchomy czas pracy został wprowadzony w bardzo ograniczony (tolerancja określona jest z dokładnością do 5 minut) jednak dopuszczalny sposób. Należy pamiętać, że ruchomy czas pracy nie może natomiast polegać na samodzielnym skracaniu czy też wydłużaniu dobowego wymiaru czasu pracy przez pracownika. Pracownik nie ma bowiem prawa do samodzielnego decydowania, że w jednym dniu będzie wykonywać pracę np. przez sześć godzin (od 8.00 do 14.00), w drugim zaś przez 12 godzin (od 6.00 do 16.00). Określenie dobowego wymiaru czasu pracy zawsze leży w gestii pracodawcy, który w tej kwestii jest istotnie ograniczony przepisami kodeksu pracy (zwłaszcza w zakresie polecania pracy w wymiarze przekraczającym osiem godzin na dobę). Naruszenie przyjętego systemu przez pracownika może ewentualnie prowadzić do odpowiedzialności porządkowej.

Co najważniejsze organizacja pracy w ruchomym czasie pracy wymaga zagwarantowania pracownikom przewidzianych przepisami kodeksu pracy okresów odpoczynku, zwłaszcza co najmniej 11-godzinnego dobowego okresu odpoczynku. Oznacza to, że przedział godzin, w którym pracownik może rozpocząć wykonywanie pracy, nie może przekraczać pięciu godzin. Jeżeli byłby on dłuższy i wynosił np. sześć godzin, to pracownik w konkretnym przypadku mógłby nie skorzystać z 11-godzinnego dobowego okresu odpoczynku.

W związku z powyższym kwestie rekompensaty wcześniejszego przyjścia lub późniejszego wyjścia z pracy winny być doprecyzowane w regulaminie pracy. Żadne normy nie regulują modelu tej rekompensaty, podkreślić jedynie należy, że przyjęty system ewidencjonowania czasu pracy nie może prowadzić do naruszenia podstawowych norm o maksymalnym dobowym czasie pracy i okresach odpoczynku.