Skarga z działu VIII k.p.a.

Odpowiedź prawnika: Skarga z działu VIII k.p.a.

W przypadku niezałatwienia sprawy w określonym terminie (zasadniczo nieprzekraczającym jednego miesiąca oraz dodatkowym terminie wyznaczonym dla rozstrzygnięcia sprawy) można wnieść w trybie art. 37 kpa zażalenie do organu wyższego stopnia. Zażalenie na bezczynność organu może złożyć tylko strona prowadzonego postępowania, względnie organizacja społeczna działająca na prawach strony lub prokurator (Przybysz Piotr „Najnowsze wydanie: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz” Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie VI) ss. 504). Z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 28 maja 2008 r. (sygn. II SA/Sz 123/08) wynika, że Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest, jako kierownik centralnego organu administracji rządowej traktowany w świetle przepisów kpa jak minister. Zgodnie z art. 5 § 2 pkt. 4 kpa pod pojęciem „minister” ustawodawca każe traktować tych kierowników centralnych organów administracji rządowej, którzy są podlegli, podporządkowani lub nadzorowani przez Prezesa Rady Ministrów lub właściwego ministra. Z art. 17 ust. 1 pkt. 6 ustawy o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 19 poz. 115) wynika, że nadzór nad Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad sprawuje minister właściwy do spraw transportu. W związku z powyższym należy stwierdzić, że Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad nie ma swojego organu wyższego stopnia, do którego należałoby kierować zażalenie w trybie art. 37 kpa, jak również np. odwołanie od decyzji. Słusznie zatem minister, działając na podstawie art. 229 pkt. 7 kpa, uznał Pana zażalenie za skargę dotyczącą działalności nadzorowanego przez siebie organu. Minister Infrastruktury jest bowiem w myśl tego przepisu organem sprawującym bezpośredni nadzór nad tym organem administracji rządowej.

Nawet jeśli skarżonym przez Pana podmiotem byłby dyrektor jednego z oddziałów terenowych GDDKiA, to postępowanie ministra też byłoby prawidłowe. Dyrektor oddziału jest zgodnie z § 2 pkt. 1 Statutu GDDKiA (Dz. U. MI z 2002 r., Nr 3 poz. 8) tylko podmiotem pomagającym Generalnemu Dyrektorowi w kierowaniu tym rządowym organem.

Skoro Pana pismo zostało uznane za skargę z działu VIII kpa, to powinna być ona załatwiona bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu miesiąca. W razie niezałatwienia w tym czasie tej skargi stosuje się przepisy art. 36-38 kpa. Ponieważ jednak nad ministrem nie ma organu wyższego stopnia, zatem nie mógłby Pan wnosić zażalenia na niezałatwienie skargi w trybie art. 37, a pozostawałoby złożenie skargi do Prezesa Rady Ministrów. Tak też prawdopodobnie zostanie potraktowane Pana zażalenia na brak działań ministra.

Odnośnie drugiej kwestii racja także stoi po stronie Ministra. Przyjmuje się powszechnie, że czynności podejmowane w trybie postępowania w sprawach skarg i wniosków w rozumieniu działu VIII kpa nie są aktami lub czynnościami w rozumieniu art. 3 § 2 pkt. 4 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r., Nr 153 poz. 1270), zatem wyłączone są spod kognicji sądów administracyjnych (tak zarówno J. Tarno w Komentarzu do Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie IV) ss. 684 jak i T. Woś „Najnowsze wydanie: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz” Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis str. (wydanie III) ss. 1000). Także NSA w orzeczeniu wydanym jeszcze w czasie obowiązywania poprzednich przepisów uznał, że „Ocena prawidłowości prowadzenia postępowania skargowego w trybie przepisów działu VIII kpa nie podlega kognicji Naczelnego Sądu Administracyjnego.” (postanowienie NSA z 9 grudnia 1999 r., sygn. III SAB 7/99). Wynika to z braku umieszczenia kategorii spraw rozpoznawanych w drodze skargi z działu VIII kpa w katalogu spraw podlegających kontroli sądów administracyjnych (obecny art. 3 § 2 i 3 ppsa).