Upadłość a odpowiedzialność członka zarządu spółki
Pytanie:
"Spółka z o.o., w której pełniłem funkcję prezesa zarządu, ogłosiła upadłość. W czasie trwania postępowania upadłościowego urząd skarbowy wszczął postępowanie podatkowe, sprawdzające stosowność zwrotu pod VAT za rok 2004. W czasie kontroli ujawniono, że podatek VAT za miesiąc X 2004 został niesłusznie odliczony przez naszą firmę. Było to około 5400 zł. Kwotę tę urząd skarbowy zgłosił syndykowi do listy wierzytelności. Kwota ta została przyjęta i zaakceptowana. Po okresie kilku miesięcy zostałem wezwany do urzędu skarbowego w związku z ww. sprawą. Został mi postawiony zarzut o przestępstwo skarbowe i etc. jako byłemu członkowi zarządu spółki. Wyegzekwowano ode mnie wpłatę tegoż podatku plus grzywnę w wysokości 2000 zł. Ponadto grzywna ta została poniekąd nałożona wyrokiem sądowym. Problem polega na tym, że nie miałem pojęcia, że urząd skarbowy zgłosił tę kwotę jako wierzytelność do syndyka. Czy postępowanie urzędu skarbowego było prawidłowe i zgodne z prawem? Nie ulega bowiem wątpliwości, że zarówno zaległy podatek, jak i grzywnę zapłaciłem z własnej kieszeni w okresie, gdy spółka była już w upadłości i zarząd nad spółką sprawuje syndyk."
Odpowiedź prawnika: Upadłość a odpowiedzialność członka zarządu spółki
Status prawny spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako spółki kapitałowej wyklucza osobistą odpowiedzialność wspólników za jej zobowiązania podatkowe. Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spółki mogą jednak ponieść członkowie zarządu spółki.
Zgodnie z art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej, za zaległości podatkowe m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:
1) nie wykazał, że:
a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo
b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;
2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
Jak stanowi art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej, odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu.
Zgodnie natomiast z art. 116 § 4 Ordynacji podatkowej, przepisy powyższe stosuje się również do byłego członka zarządu.
Nie wyłącza odpowiedzialności byłego członka zarządu ogłoszenie upadłości spółki, a nawet jej likwidacja, o ile tylko zaległości podatkowe powstały w czasie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu. Jak orzekł 6 stycznia 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. III SA 660/02), były prezes spółki z o.o. odpowiada za jej zaległości podatkowe, mimo że decyzję dla spółki doręczono, kiedy już nie był członkiem zarządu. Nie może być bowiem tak, że jeśli ktoś przestał być członkiem zarządu, to już nie odpowiada za niezapłacone podatki.
Natomiast zgłoszenie przez organ podatkowy wierzytelności sędziemu komisarzowi i jej niezaspokojenie z majątku spółki pozwala organowi podatkowemu stwierdzić bezskuteczność egzekucji z majątku spółki, co zgodnie z wyżej powołanym art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej jest jednym z warunków odpowiedzialności członka zarządu.
Piotr Geliński
Doradca podatkowy
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?