Upadłość i zawieszenie postępowania egzekucyjnego

Odpowiedź prawnika: Upadłość i zawieszenie postępowania egzekucyjnego

Wszczęcie postępowania upadłościowego wobec upadłego nie powoduje z mocy prawa zawieszenia postępowań egzekucyjnych przeciwko jego poręczycielom. Co do pozostałych kwestii, to należy rozróżnić dwie sytuacje:

• upadłość z możliwością zawarcia układu – tu stosownie do art. 140 Prawa upadłościowego i naprawczego z dniem ogłoszenia upadłości postępowania egzekucyjne - zarówno sądowe, jak i administracyjne - prowadzone przeciwko upadłemu w celu zaspokojenia należności, które z mocy prawa są objęte układem, ulegają zawieszeniu z mocy prawa. Układem z mocy prawa objęte są wszelkie wierzytelności w stosunku do upadłego, powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, łącznie z wierzytelnościami zabezpieczonymi przez przeniesienie na zabezpieczenie własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa. Układem nie są natomiast objęte z mocy prawa wierzytelności zabezpieczone hipoteką (art. 273 ust. 2). Oznacza to, że takie postępowanie nie zostanie zawieszone i następnie umorzone z mocy prawa; sędzia-komisarz może jednak (na wniosek albo z urzędu) może zawiesić także i te postępowania (art. 141 ust. 1), ale najdłużej na trzy miesiące. W tym czasie upadły (lub zarządca) będzie mógł podjąć starania o umorzenie egzekucji, np. przez pozyskanie środków na spłacenie długu. Układ nie narusza prawa wierzyciela wobec poręczyciela upadłego. Nawet jeśli w wyniku restrukturyzacji długi zostaną zredukowane wobec upadłego, to wobec poręczyciela będą istnieć w pierwotnej wysokości.

• upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego – tu zgodnie zaś z art. 146 postępowanie egzekucyjne - zarówno sądowe, jak i administracyjne - wszczęte przeciwko upadłemu przed ogłoszeniem jego upadłości ulega zawieszeniu z mocy prawa z datą ogłoszenia upadłości. Postępowanie egzekucyjne umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.

  Dotyczy to także egzekucji tych należności, które są zabezpieczone rzeczowo (np. hipoteką). Jednakże sumy uzyskane ze zbycia rzeczy obciążonych hipoteką nie wejdą do masy upadłości, lecz będą przeznaczone wyłącznie na zaspokojenie tych wierzycieli, których wierzytelności były zabezpieczone hipoteką (w ramach odrębnego planu podziału). Do masy upadłości wejdzie ewentualnie nadwyżka. Z sum uzyskanych ze zbycia nieruchomości obciążonych hipoteką nie zaspokaja się kosztów umorzonej egzekucji, ale i tak sumę tę pomniejsza się o koszty sprzedaży już w ramach upadłości (art. 345 ust. 1). W postanowieniu o zakończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego, którym jest osoba fizyczna, sąd, na wniosek upadłego, może orzec o umorzeniu w całości lub części tych zobowiązań upadłego, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym, jeżeli:

1. niewypłacalność była następstwem wyjątkowych i niezależnych od upadłego okoliczności;

2. materiał zebrany w sprawie daje podstawę do stwierdzenia, że nie zachodzą okoliczności stanowiące podstawę do pozbawienia upadłego prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu;

3. upadły rzetelnie wykonywał obowiązki nałożone na niego w postępowaniu upadłościowym.

Gdyby doszło do umorzenia zobowiązań upadłego, to wygasłyby również zobowiązania poręczycieli.