Wartości numizmatyczne i kolekcjonerskie

30.11.2005

Pytanie:

"Czy spółka z o.o. może kupić monetę kolekcjonerską od osoby prywatnej i czy w takim przypadku należy złożyć PCC-1 i zapłacić 2% podatku? Czy sp. z o.o. sprzedając abonament na monety kolekcjonerskie, wystawiając fakturę VAT na ten abonament - jaką stawkę podatkową musi uwzględnić? Sprzedając monety kolekcjonerskie srebrne i złote wg GUS 52.48.G i inne wartości kolekcjonerskie chcąc wystawiać faktury osobom prywatnym, jaką stawką VAT powinna się posłużyć (czy jest to usługa zwolniona)? Czy kupując monetę kolekcjonerską jako inwestycję, gdzie powinna być ona zaksięgowana, jeżeli nie od razu będzie sprzedana dalej?"

Odpowiedź prawnika: Wartości numizmatyczne i kolekcjonerskie

1) Nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług (VAT) lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany zwolnionych z podatku od towarów i usług, których przedmiotem są nieruchomości lub ich części albo prawo użytkowania wieczystego (art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). O wyłączeniu umowy sprzedaży spod działania przepisów ustawy o PCC nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna z nich z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku. Oznacza to, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne (wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych), jeżeli dokonanie tej czynności rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług (VAT). Nie jest istotne, czy obowiązek podatkowy przekształci się w zobowiązanie podatkowe lub czy dana czynność będzie zwolniona przedmiotowo lub podmiotowo z podatku od towarów i usług.

W tym przypadku, gdy monetę sprzedaje osoba prywatna nie w ramach wykonywania czynności opodatkowanych VAT-em, należy uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych (2%), a nie VAT.

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych są:

notariusze - od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego;
nabywcy rzeczy - od umów sprzedaży, jeżeli nabywca kupuje te rzeczy do przerobu lub sprzedaży.

Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej lub wypłacenie należności od uprzedniego zapłacenia podatku; później wpłacają pobrany podatek na rachunek organu podatkowego właściwego ze względu na siedzibę płatnika.

2) Ustawa z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535, ze zmianami) wprowadziła specjalną procedurę opodatkowania dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Opodatkowanie marży jest właściwe dla dostawy towarów używanych (w rozumieniu art. 120 nowej ustawy o VAT), niektóych dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

To oznacza oczywiście, że podatnicy dokonujący tej dostawy nie będą mogli odliczać podatku naliczonego (art. 120 ust. 17), chyba że wybiorą ogólne zasady opodatkowania (art. 120 ust. 14 i 18). Szczególna procedura opodatkowania wiąże się więc z zakazem odliczania podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Jeżeli rodzaj poszczególnych przedmiotów kolekcjonerskich lub specyfika ich dostaw czyni skomplikowanym lub niemożliwym określenie marży ww. sposób, podatnik może, za zgodą naczelnika urzędu skarbowego, obliczać marżę jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw a łączną wartością nabyć określonego rodzaju przedmiotów kolekcjonerskich w okresie rozliczeniowym.

W wyniku nowelizacji ustawy o VAT, od 1 czerwca br. w przepisie definiującym (na potrzeby rozdziału poświęconego opodatkowaniu marży) pojęcie przedmiotów kolekcjonerskich (art. 120 ust. 1 pkt 2), wprowadzono zmianę polegającą na rozszerzeniu katalogu towarów uznawanych za przedmioty kolekcjonerskie, czyli towary, w stosunku do których można zastosować szczególną procedurę opodatkowania marży. Za przedmioty kolekcjonerskie uznano również monety (ze złota, srebra lub innego metalu) oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną. Przed zmianą w stosunku do tych towarów należało stosować ogólne zasady dotyczące podstawy opodatkowania (kwota należna pomniejszona o kwotę należnego podatku).

Przez przedmioty kolekcjonerskie rozumie się teraz zatem:

znaczki pocztowe lub skarbowe, stemple pocztowe, koperty pierwszego obiegu, ostemplowane materiały piśmienne i im podobne, ofrankowane, a jeżeli nieofrankowane, to uznane za nieważne i nieprzeznaczone do użytku jako ważne środki płatnicze (PCN 9704 00 00 0), (CN 9704 00 00),

kolekcje oraz przedmioty kolekcjonerskie o wartości zoologicznej, botanicznej, mineralogicznej, anatomicznej, historycznej, archeologicznej, paleontologicznej, etnograficznej lub numizmatycznej (PCN 9705 00 00 0), (CN 9705 00 00), a także kolekcjonerskie monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Procedura marży dotyczy dostawy towarów, nabytych od:

podatnika podatku od wartości dodanej (VAT), o ile towary te przy dostawie zostały opodatkowane marżą,
podatnika podatku od wartości dodanej, jeżeli nabyte towary były zwolnione od tego podatku,
podmiotu (np. osoby fizycznej) nie będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT (zob. szerzej: art. 120 ust. 10 ustawy o VAT).

W przypadku, gdy opodatkowaniu podlega marża, podatnik nie wykazuje podatku w wystawionych przez siebie fakturach.

Marża w każdym przypadku będzie opodatkowana stawką 22 % VAT. Jedynie w przypadku eksportu towarów dokonywanego przez podatnika opodatkowanego od marży, marża podlega opodatkowaniu stawką 0 %.

Zespół prawników
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Wartości numizmatyczne i kolekcjonerskie

Komentarze