Warunkowe zwolnienie a łączenie wyroków
Pytanie:
"Moja mama znajduje się w więzieniu, ma wyrok 6 miesięcy za przestępstwo z art. 278 par. 1 KK. Wyrok był zawieszony na nie wiem ile, podejrzewam, że na 3 lata. W tym czasie dostała drugi wyrok art. 286 par. 1 KK, odsiadka 9 miesięcy, także zawieszony na 3 lata. Sędzia zalecił wykonanie pierwszego wyroku, ponieważ popełniła kolejne przestępstwo. Niedługo ma przyjechać komisja i podjąć decyzje o warunkowych zwolnieniach. Mama boi się, że połączą jej oba wyroki (obecnie nie są połączone, w areszcie nawet nie wiedzą o jej drugim wyroku) i nie będzie warunkowo zwolniona, czyli dodadzą jej te 9 miesięcy. Czy jest to możliwe? Obawiamy się, że mama wyjdzie i po kilku dniach znowu ją zamkną za ten drugi wyrok. Jednak ten drugi wyrok jest zawieszony 3 lata. Jednym z warunków była spłata długu w przeciągu roku, mama nie spłaciła tego długu, rok już minął, ale nie było żadnego wezwania na rozprawę, wygląda na to, że wyrok nadal jest zawieszony.Czy jest możliwe, że komisja podczas podejmowania decyzji o warunkowym zwolnieniu automatycznie doda drugi wyrok? Czy jest możliwość sprawdzenia, czy drugi wyrok został odwieszony, tak więc po wyjściu warunkowym z więzienia mam miałaby szansę spłacić dług?"
Odpowiedź prawnika: Warunkowe zwolnienie a łączenie wyroków
Karę łączną sąd wymierza w przypadku, gdy sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstwa przed wydaniem wyroku, choćby nieprawomocnego, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju lub inne, które mogą być połączone (art. 85 kodeksu karnego). W sytuacji wymierzenia kar pozbawienia wolności sąd może połączyć te kary w ten sposób, że zsumuje je licząc od najwyższej z kar wymierzonych (9 miesięcy) do ich łącznej wysokości (15 miesięcy). Stąd potencjalna kara łączna mieściłaby się w przedziale 9-15 miesięcy. W razie zbiegu orzeczeń o okresach próby sąd orzeka ten okres oraz związane z nim obowiązki na nowo (art. 89 § 3 k.k.).
Mając dwie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd wymierzając karę łączną może orzec te karę zarówno z warunkowym zawieszeniem, jak i bez tego zawieszenia (art. 89 § 1a k.k.). Jednocześnie zawieszając karę łączną sąd może orzec grzywnę w wysokości do 270 stawek dziennych, nawet jeśli grzywna w ogóle nie została orzeczona za żadne ze zbiegających się przestępstw. Grzywnę wymierza się w stawkach, przy czym wysokość każdej stawki musi mieścić się w przedziale 10-2000 zł (art. 33 § 3 k.k.).
Jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, właściwy do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji. Jeżeli w pierwszej instancji orzekały sądy różnego rzędu, wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu (art. 569 kodeksu postępowania karnego). Sąd może wydać wyrok łączny zarówno na wniosek skazanego albo prokuratora, jak też z urzędu. Tak więc nie jest wykluczone, że sąd zdecyduje się połączyć obie wymierzone kary w jednym wyroku. Sąd w razie potrzeby zwraca się do zakładów karnych, w których skazany przebywał, o nadesłanie opinii o zachowaniu się skazanego w okresie odbywania kary, jak również informacji o warunkach rodzinnych, majątkowych i co do stanu zdrowia skazanego oraz danych o odbyciu kary z poszczególnych wyroków.
Stawiennictwo osobiste oskarżonej na rozprawę w przedmiocie wydania wyroku łącznego nie jest obowiązkowe, chyba że sąd postanowi inaczej (art. 573 § 2 k.p.k.). W wyroku łącznym należy oznaczyć w miarę potrzeby datę, od której należy liczyć początek odbywania kary orzeczonej wyrokiem łącznym, oraz wymienić okresy zaliczone na poczet kary łącznej. Wynika stąd, że gdyby sąd połączył obie kary w wyroku łącznym, to okres już spędzany w zakładzie karnym zostałby zaliczony na poczet ewentualnej kary łącznej.
Z art. 178 § 2 kodeksu karnego wykonawczego wynika, że przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zarządzenia wykonania zawieszonej kary, sąd powinien wysłuchać skazanego lub jego obrońcę, chyba że zachodzą okoliczności zarządzenia wykonania kary określone w art. 75 § 1 Kodeksu karnego (okoliczność ta nie zachodzi w omawianym stanie faktycznym – przyp. red.). Tak więc jeśli Pana mama nie została wezwana na posiedzenie sądu w przedmiocie ewentualnego odwieszenia wykonania drugiej kary, to kara ta nadal jest zawieszona. Wydaje się, że jednak bardziej prawdopodobnym jest jednak połączenie obu kar w jednym wyroku.
Karę łączną sąd wymierza w przypadku, gdy sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstwa przed wydaniem wyroku, choćby nieprawomocnego, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju lub inne, które mogą być połączone (art. 85 kodeksu karnego). W sytuacji wymierzenia kar pozbawienia wolności sąd może połączyć te kary w ten sposób, że zsumuje je licząc od najwyższej z kar wymierzonych (9 miesięcy) do ich łącznej wysokości (15 miesięcy). Stąd potencjalna kara łączna mieściłaby się w przedziale 9-15 miesięcy. W razie zbiegu orzeczeń o okresach próby sąd orzeka ten okres oraz związane z nim obowiązki na nowo (art. 89 § 3 k.k.).
Mając dwie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd wymierzając karę łączną może orzec te karę zarówno z warunkowym zawieszeniem, jak i bez tego zawieszenia (art. 89 § 1a k.k.). Jednocześnie zawieszając karę łączną sąd może orzec grzywnę w wysokości do 270 stawek dziennych, nawet jeśli grzywna w ogóle nie została orzeczona za żadne ze zbiegających się przestępstw. Grzywnę wymierza się w stawkach, przy czym wysokość każdej stawki musi mieścić się w przedziale 10-2000 zł (art. 33 § 3 k.k.).
Jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, właściwy do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji. Jeżeli w pierwszej instancji orzekały sądy różnego rzędu, wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu (art. 569 kodeksu postępowania karnego). Sąd może wydać wyrok łączny zarówno na wniosek skazanego albo prokuratora, jak też z urzędu. Tak więc nie jest wykluczone, że sąd zdecyduje się połączyć obie wymierzone kary w jednym wyroku. Sąd w razie potrzeby zwraca się do zakładów karnych, w których skazany przebywał, o nadesłanie opinii o zachowaniu się skazanego w okresie odbywania kary, jak również informacji o warunkach rodzinnych, majątkowych i co do stanu zdrowia skazanego oraz danych o odbyciu kary z poszczególnych wyroków.
Stawiennictwo osobiste oskarżonej na rozprawę w przedmiocie wydania wyroku łącznego nie jest obowiązkowe, chyba że sąd postanowi inaczej (art. 573 § 2 k.p.k.). W wyroku łącznym należy oznaczyć w miarę potrzeby datę, od której należy liczyć początek odbywania kary orzeczonej wyrokiem łącznym, oraz wymienić okresy zaliczone na poczet kary łącznej. Wynika stąd, że gdyby sąd połączył obie kary w wyroku łącznym, to okres już spędzany w zakładzie karnym zostałby zaliczony na poczet ewentualnej kary łącznej.
Z art. 178 § 2 kodeksu karnego wykonawczego wynika, że przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zarządzenia wykonania zawieszonej kary, sąd powinien wysłuchać skazanego lub jego obrońcę, chyba że zachodzą okoliczności zarządzenia wykonania kary określone w art. 75 § 1 Kodeksu karnego (okoliczność ta nie zachodzi w omawianym stanie faktycznym – przyp. red.). Tak więc jeśli Pana mama nie została wezwana na posiedzenie sądu w przedmiocie ewentualnego odwieszenia wykonania drugiej kary, to kara ta nadal jest zawieszona. Wydaje się, że jednak bardziej prawdopodobnym jest jednak połączenie obu kar w jednym wyroku.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?