Wymiana dowodu osobistego

Odpowiedź prawnika: Wymiana dowodu osobistego

W razie utraty dowodu osobistego i zgłoszenia tego faktu do najbliższego organu gminy, organ ten wydaje zaświadczenie o jego utracie. Zaświadczenie to jest ważne do czasu wydania nowego dowodu osobistego. Zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r. w razie utraty dowodu osobistego należy niezwłocznie wystąpić o jego wymianę. Niezwłocznie oznacza bez zbędnej zwłoki, w najbliższym możliwym terminie.

Stosownie do art. 55 pkt 1 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, kto uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego, podlega  karze ograniczenia wolności do 1 miesięca albo karze grzywny.

Organem właściwym dla wydania dowodu osobistego jest organ gminy właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego osoby ubiegającej się o wydanie dowodu osobistego. Miejsce pobytu nie jest tożsame z miejscem zameldowania. Nie musi więc Pan zgłaszać wniosku o wymianę dowodu osobistego w miejscu, gdzie jest Pan zameldowany.

Istnieje jednak w prawie polskim instytucja obowiązku meldunkowego. Osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego. Organ gminy właściwy dla miejsca Pana stałego pobytu ma obowiązek przyjąć wniosek o wymianę dowodu osobistego, może Pan jednak zostać ukarany za niedopełnienie obowiązku meldunkowego.

W tej sytuacji radzimy rozważyć zgłoszenie zmiany miejsca pobytu stałego na znajdujące się w obecnym miejscu zamieszkania, a następnie wymianę dowodu osobistego już w miejscu aktualnego miejsca pobytu bez ryzyka narażenia się na konsekwencje niedopełnienia obowiązku meldunkowego. Jeżeli nie ma Pan zamiaru zmiany miejsca stałego pobytu, może Pan ewentualnie zgłosić swój pobyt czasowy w miejscowości, w której aktualnie Pan przebywa, a następnie złożyć wniosek o wymianę dowodu osobistego za pośrednictwem organu gminy właściwego ze względu na miejsce pobytu czasowego, jeśli złożenie wniosku we właściwym organie gminy nie jest możliwe. Proszę jednak pamiętać, że po 2 miesiącach od zgłoszenia pobytu czasowego, w przypadku dalszego przebywania w tej miejscowości, należy zameldować się na pobyt stały, chyba że zachodzą okoliczności wskazujące na to, iż pobyt ten nie utracił charakteru pobytu czasowego. Za okoliczności uzasadniające zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące uważa się w szczególności:

1. wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego,
2. pobyt związany z kształceniem się, leczeniem, wypoczynkiem lub ze względów rodzinnych,
3. odbywanie czynnej służby wojskowej,
4. pobyt w zakładach karnych i poprawczych, aresztach śledczych, schroniskach dla nieletnich i zakładach wychowawczych.