Zasady przeprowadzania kontroli przez PIP

Odpowiedź prawnika: Zasady przeprowadzania kontroli przez PIP

Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Pracy, kontrolę rozpoczyna się po okazaniu legitymacji służbowej. Jeżeli kontrola dotyczy przedsiębiorcy, kontroler obowiązany jest nadto przedstawić upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli przedsiębiorcy, kontrola może być podjęta po okazaniu legitymacji służbowej. Kontrolowanemu należy niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia podjęcia kontroli, okazać upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wydają: Główny Inspektor Pracy i jego zastępcy oraz okręgowi inspektorzy pracy i ich zastępcy. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli powinno zawierać następujące dane: 1) wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli,   2) oznaczenie organu kontroli,   3) imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby upoważnionej do przeprowadzenia kontroli oraz numer jej legitymacji służbowej,   4) określenie zakresu przedmiotowego kontroli,   5) oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą,   6) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli,   7) podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji,   8) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy,   9) datę i miejsce wystawienia upoważnienia.  Kontrola przeprowadzana przez PIP ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przez podmiot kontrolowany prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, oraz udokumentowanie dokonanych ustaleń. W tym celu inspektor PIP ma prawo: 1) swobodnego wstępu na teren oraz do obiektów i pomieszczeń podmiotów kontrolowanych,   2) przeprowadzania oględzin obiektów, stanowisk pracy, maszyn i urządzeń oraz przebiegu procesów technologicznych i pracy,  3) żądania od pracodawcy lub innego kontrolowanego podmiotu oraz od wszystkich pracowników lub osób, które pracodawca zatrudnia lub zatrudniał albo które wykonują lub wykonywały pracę na rzecz kontrolowanego podmiotu, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną kontrolą,   4) żądania okazania dokumentów dotyczących budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia zakładu pracy, planów i rysunków technicznych, dokumentacji technicznej i technologicznej, wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji bądź innej działalności zakładu, jak również dostarczenia mu próbek surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powstających w toku produkcji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub badań, gdy mają one związek z przeprowadzaną kontrolą,   5) żądania od pracodawcy lub innego podmiotu kontrolowanego przedłożenia akt osobowych oraz dokumentów związanych z zatrudnianiem pracowników lub innych osób wykonujących pracę na rzecz podmiotu kontrolowanego na innej podstawie niż stosunek pracy,  6) zapoznania się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i nadzoru nad warunkami pracy oraz ich realizacją,  7) utrwalania przebiegu i wyników oględzin, o których mowa w pkt 2, za pomocą aparatury i środków technicznych służących do utrwalania obrazu lub dźwięku,  8) sporządzania niezbędnych dla kontroli odpisów lub wyciągów z dokumentów, jak również zestawień i obliczeń na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby zażądania tego od podmiotu kontrolowanego,  9) sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę,   10) korzystania z pomocy biegłych i specjalistów.

  W zakresie środków stosowanych przez PIP więcej informacji znajduje się w artykule: Inspekcja pracy. Ponadto zgodnie z kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenia oraz kodeksem pracy, inspektorzy racy mogą nakładać mandaty oraz występować jako oskarżyciele publiczni w sprawach dotyczących wykroczeń pracowniczych.