Zgodny wniosek o sądowy dział spadku

Odpowiedź prawnika: Zgodny wniosek o sądowy dział spadku

W pierwszej kolejności wskazujemy na kwestię kosztów sądowych w sprawie o dział spadku. Z opisu sytuacji wnioskujemy, iż dział spadku ma również obejmować zniesienie, przynajmniej częściowe, współwłasności nieruchomości rolnej. Zgodnie z art. 51 ustawy o kosztach sądowych (u.k.s.) w sprawach cywilnych koszty będą się przedstawiały następująco:

- wniosek o dział spadku – 500 zł,

- wniosek o dział spadku, zawierający zgodny projekt działu spadku – 300 zł,

- wniosek o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności nieruchomości – 1 000 zł,

- wniosek o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności nieruchomości, który zawiera zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności – 600 zł.

Po przeprowadzeniu postępowania o dział spadku każdy ze spadkobierców, który mocą postanowienia sądu uzyska prawo własności nieruchomości będzie mógł skierować do sądu wieczystoksięgowego wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej jego prawa do nieruchomości. Opłata wyniesie 150 zł od wniosku niezależnie od liczby udziałów w prawie własności – art. 42 ust. 3 u.k.s.

W postępowaniu o dział spadku sąd stosuje odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności. W zakresie możliwości sprzeciwienia się przez sąd przedłożonemu projektowi podziału należy wskazać na przepis art. 622 w zw. z art. 688 kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) Zgodnie z tym przepisem: Gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli spełnione zostaną wymagania, o których mowa w dwóch artykułach poprzedzających, a projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

Należy zatem wskazać, iż sąd może odmówić wydania postanowienia odpowiadającego złożonemu, zgodnemu wnioskowi co do sposobu działu spadku i zniesienia współwłasności tylko wtedy, gdy:

- Projektowany sposób podziału nieruchomości na części nie będzie zaznaczony na planie sporządzonym według zasad obowiązujących przy oznaczaniu nieruchomości w księgach wieczystych (dotyczy sytuacji, w której zamierzają Państwo fizycznie podzielić nieruchomość, np. poprzez wydzielenie nowych działek) lub,

- projektowany podział będzie sprzeciwiał się zasadom  współżycia społecznego lub,

- projektowany podział będzie naruszał w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

W kwestii różnic pomiędzy sądowym postanowieniem o dziale spadku o notarialnej umowie o dział spadku należy wskazać, iż nie ma żadnych różnic pod względem mocy prawnej. Zgodnie z art. 1037 kodeksu cywilnego (k.c.) dział spadku może nastąpić na mocy umowy miedzy wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.  Przy czym, jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Jedyną różnicą jest w zasadzie możliwość przeprowadzenia tylko częściowego działu spadku w drodze umowy. W przypadku działu sądowego zasadą jest całościowy dział a częściowy można dokonać tylko w wyjątkowych przypadkach. Jeżeli dla Państwa istotny jest czas przeprowadzenia działu spadku to należy wskazać, iż postępowanie przed sądem z pewnością zajmie więcej czasu niż wizyta u notariusza.