Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Jak rozumiemy, pytanie dotyczy kwestii pochylenia poprzecznego umożliwiającego sprawny spływ wody, o którym mowa w par. 9 rozporządzenia o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Zmiana usytuowania osi podłużnej drogi, powoduje zmianę jej przekroju poprzecznego – zmienia się pochylenie poprzeczne. Zakładamy przy tym, że mamy do czynienia z prostym odcinkiem drogi. Zgodnie z tym przepisem pochylenie poprzeczne jezdni, z zastrzeżeniem poniższych wyjątków, powinno wynosić nie mniej niż:
-
2,0% - nawierzchni twardej ulepszonej,
-
3,0% - nawierzchni twardej nie ulepszonej,
-
4,0% - nawierzchni gruntowej ulepszonej.
Zachowanie pochyleń poprzecznych, o których mowa wyżej, nie jest wymagane na krzywych przejściowych i na prostych przejściowych przed i za łukiem kołowym, na których następuje zmiana kierunku pochylenia poprzecznego jezdni, jeżeli:
-
pochylenie podłużne osi i krawędzi jezdni są większe od dodatkowego pochylenia podłużnego, o którym mowa w § 18 ust. 3, nie mniej niż o 0,2%,
-
są spełnione warunki, o których mowa w § 18 ust. 3, oraz w uzasadnionych wypadkach na skrzyżowaniu albo przy przebudowie lub remoncie ulicy, jeżeli pochylenie ukośnie jezdni nie będzie mniejsze niż 0,7%.
Zmiana usytuowania osi podłużnej drogi, powoduje zmianę jej przekroju poprzecznego – zmienia się pochylenie poprzeczne. Jeśli jednak mimo tych zmian pochylenie poprzeczne jest zgodne z przepisami rozporządzenia, zmiany projektu nie są naszym zdaniem istotne.
Proszę też pamiętać, zmiana pochylenia poprzecznego jezdni powinna być wykonana na krzywej przejściowej, prostej przejściowej, jeżeli krzywa przejściowa nie jest wymagana, lub na łuku kołowym o większym promieniu, jeżeli jest to krzywa koszowa. Zmiana pochylenia poprzecznego jezdni drogi powinna być tak prowadzona, aby dodatkowe pochylenia podłużne krawędzi jezdni nie przekraczały określonych wartości, zależnych od prędkości projektowej. Dopuszczalne dodatkowe pochylenie krawędzi jezdni wynosi maksymalnie 0.9, 1, 1.6 lub 2 % i minimalnie na odcinku o pochyleniu poprzecznym mniejszym lub równym 2% - 0,1 % x a. Gdzie a to odległość krawędzi jezdni od osi obrotu (m).
Jednakże, jeśli zmiana przekroju poprzecznego jezdni zmienia jakościowo obiekt budowlany lub może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, bądź zagrożenie dla środowiska, będzie ona istotną zmianą projektu budowlanego. Zwracamy uwagę na powyższe, gdyż choć ustawodawca nie wskazał ogólnej normy maksymalnego pochylenia poprzecznego (maksymalne pochylenie poprzeczne jest określone w odniesieniu do konkretnych sytuacji na projektowanej drodze), to jednak nie może ono być pochyleniem utrudniającym poruszanie się po drodze. Projekt po zmianie musi bowiem zachować właściwości użytkowe drogi.
Piszą Państwo, że projekt budowlany dotyczy wiaduktu, po którym przebiega drogą (również objęta pozwoleniem). W związku z tym pojawia się pytanie, czy nie mamy do czynienia z łącznicą. Jezdnia wraz z opaskami na łącznicy P1, P2 lub P3 powinna mieć na odcinku prostym w planie jednostronne pochylenie poprzeczne nie mniejsze niż 2% i nie większe, niż 3%. Na łącznicy P4 powinna mieć na odcinku prostym w planie dwustronne pochylenie poprzeczne, nie mniejsze niż 2% i nie większe niż 3%.
Natomiast jezdnia wraz z opaskami na łącznicy P1, P2, P3 lub P4 powinna mieć na łuku kołowym w planie jednostronne pochylenie poprzeczne o wartości (zależnie od prędkości projektowej łącznicy oraz wartości promienia łuku w planie): od 2 do 7 %.
Jeśli odstępstwo od wymaganych wartości procentowych pochylenia poprzecznego jest bardzo nieznaczne, naszym zdaniem również zmiana projektu jest nieistotna, gdyż takie odstępstwo mieści się w granicach tolerancji technicznej. Wskazać tu można orzeczenie jednego z ośrodków zamiejscowych NSA z dnia 12 marca 2002 r. sygn. SA/Rz 855/2000, zgodnie z którym zmniejszenie odległości budynku od granicy z 3 m do 2,92 m, czyli o 8 cm, nie jest istotną zmianą projektu.